Park Miejski w Kaliszu

Park Miejski w Kaliszu – park miejski w Kaliszu, w Śródmieściu, na pograniczu Rajskowa i Rypinka, nad Prosną, Swędrnią, Kanałem Bernardyńskim, Kanałem Rypinkowskim i Przekopem, założony w 1798, wielokrotnie powiększany i przekształcany; w XIX wieku uważany za najpiękniejszy polski ogród publiczny^[2][3]; w najstarszej części utrzymany w stylu ogrodu angielskiego; najstarszy park miejski w Polsce, wpisany do rejestru zabytków w 1964.

Park Miejski w Kaliszu

nr rej. 34/A z 14 grudnia 1964[1]
Park Miejski, widok z lotu ptaka (2019)
Państwo	Polska
Miejscowość	Kalisz
Dzielnica	Śródmieście
Powierzchnia	24,28 ha
Data założenia	1798
Projektant	Franciszek Szanior
Położenie na mapie Kalisza Park Miejski w Kaliszu
Położenie na mapie Polski Park Miejski w Kaliszu
Położenie na mapie województwa wielkopolskiego Park Miejski w Kaliszu
51°45′36″N 18°05′43″E

Park Miejski, Wielki Park (2011)

Wielki Park, sztuczne ruiny, przed 1914

Park Miejski o powierzchni 24,28 ha obejmuje Stary Park (1798), Wielki Park (1842), dawny Ogród Pomologiczny (1885), Nowy Park (1900), Park im. Ignacego Jana Paderewskiego (1912)^[4], Park Sportowy (1926), wschodnią część Plant (1942)^[5].

Historia

Park Miejski w Kaliszu jest najstarszym parkiem miejskim w Polsce^[6]. Powstał na miejscu pojezuickiego ogrodu warzywnego staraniem ówczesnego prezydenta Kalisza Jana Karola Horninga^[7]. Rozwijający się teren rekreacyjny zajął później teren placu należącego wcześniej do zlikwidowanej szkoły kadetów^[7]. Współczesny kształt leżącego w ramionach Prosny parku powstał po huraganie i powodzi roku 1881 i jest owocem planów zagospodarowania przestrzennego, którego autorami byli profesor SGGW Edmund Jankowski i planista terenów zielonych Franciszek Szanior^[7].

Pod koniec XIX w. w parku ustawiono sześć rzeźb, z których po II wojnie światowej zachowała się tylko „Flora”^[8].

• „Amor” (1885)
• „Flora” (kwiaciarka) (1886)
• „Strzelec Alpejski” (1887)
• „Psyche” (1889)
• „Sandalarka” (1890)
• „Satyr z Faunem” (1891)

Po zburzeniu Kalisza (1914) do parku przeniesiono rzeźbę „Kalisia” (1891) z ratusza oraz rzeźby „Gryfy” (1900) i „Wiktoria” (1900) z Teatru Miejskiego; rzeźby te Niemcy także zniszczyli w czasie II wojny światowej.