Prosna

Prosna – rzeka w środkowej Polsce, w dorzeczu Odry, lewy dopływ Warty; długość: 216,8 km, powierzchnia dorzecza: 4924,7 km², różnica wysokości między źródłem a ujściem: ~190 m. Średni przepływ: 16,4 m³/s (1951-90, przy ujściu (Bogusław))^[2].

Ten artykuł dotyczy rzeki, lewego dopływu Warty. Zobacz też: inne znaczenia tego słowa.

Prosna

Prosna w Kaliszu
Kontynent	Europa
Państwo	Polska
Rzeka
Długość	216,8[1] km
Powierzchnia zlewni	4924,7 km²
Źródło
Miejsce	Wolęcin
Wysokość	272 m n.p.m.
Współrzędne	50°57′15″N 18°29′12″E
Ujście
Recypient	Warta
Miejsce	Modlica
Wysokość	70,0 m n.p.m.
Współrzędne	52°08′30″N 17°39′46″E
Mapa
Prosna w dorzeczu Odry
Szlak 216,8 Wolęcin 272,0 m n.p.m. Ołobok Swędrnia 0 → Modlica
Położenie na mapie Polski źródło ujście

Przebieg

Źródła Prosny znajdują się między Olesnem a Gorzowem Śląskim, we wsi Wolęcin w województwie opolskim, w gminie Radłów. Uchodzi do Warty blisko osady Modlica w pobliżu Pyzdr.

Główne dopływy:

• Pomianka – lewy,
• Niesób (Samica) – lewy,
• Pratwa – lewy,
• Brzeźnica – prawy,
• Struga Węglewska – prawy,
• Łużyca – prawy,
• Ołobok – lewy,
• Trojanówka – prawy,
• Swędrnia – prawy,
• Ner – lewy,
• Kanał Młynikowski – prawy,
• Bartosz – prawy.

Historia

Do II rozbioru Polski (1793) Prosna w górnym biegu (do Siemianic) stanowiła granicę Rzeczypospolitej Obojga Narodów. Na tym samym odcinku w latach 1807–1815 biegła granica Księstwa Warszawskiego. Po kongresie wiedeńskim (1815) do 1919 Prosna (do ujścia) stanowiła zachodnią granicę Królestwa Polskiego.

W latach 1919–1939 granica państwowa II Rzeczypospolitej przebiegała ponownie górnym biegiem rzeki. Od 1945 Prosna na całej długości płynie przez terytorium Polski.

W 2022 na kilkunastu kilometrach rzeki, w rejonie Grabowa nad Prosną, nastąpiła klęska ekologiczna wywołana przegrodzeniem i wyschnięciem koryta pod remont jazu, a następnie przerwaniem przegrody ziemnej i spłynięciem piasków^[3].

Szlak kajakowy

Prosna jest nizinnym szlakiem kajakowym, dostępnym na odcinku Wieruszów – Modlica koło Pyzdr, czyli około 150 km. Przebiega głównie w otoczeniu pól i łąk, w większości w szpalerach wierzbowych. Uciążliwość szlaku bywa oceniana na U3, trudność na ZWB, natomiast malowniczość jest średnia^[4].

Ważniejsze miejscowości

• miasto Gorzów Śląski,
• miasto Praszka,
• wieś Przedmość,
• miasto Bolesławiec,
• miasto Wieruszów,
• miasto Grabów nad Prosną,
• wieś Ołobok,
• miasto Kalisz,
• miasto Chocz,
• wieś Gizałki,
• wieś Broniszewice,
• wieś Tomice.

• 
  Teatr im. Wojciecha Bogusławskiego w Kaliszu, brzeg rzeki
• 
  Prosna, Kanał Bernardyński
• 
  Prosna na wysokości Chocza
• 
  Szlak kajakowy Prosny (Przystajnia)
• 
  Źródła w miejscowości Wolęcin

Zobacz też

• Nad Prosną
• Rzeki w Polsce
• Jerzy Krzywaźnia, Przygoda malarza Kazimierza Lasockiego na wyspie przemytników na Prośnie (w) Ostrzeszowska Kultura nr 34 1/2025, s. 8-9