Petar Bojović

Petar Bojović, cyr. Петар Бојовић (ur. 16 lipca 1858 w Miševići niedaleko Novej Varosi, zm. 19 stycznia 1945 w Belgradzie) – serbski wojskowy, vojvoda (marszałek polny), dowodził wojskami serbskimi w I i II wojnie bałkańskiej, w czasie I wojny światowej dowódca 1 Armii serbskiej, w latach 1916–1918 Szef Sztabu Głównego armii serbskiej.

Petar Bojović

Петар Бојовић

vojvoda
Data i miejsce urodzenia	16 lipca 1858 Miševići k. Novej Varosi
Data i miejsce śmierci	19 stycznia 1945 Belgrad
Przebieg służby
Lata służby	1876–1922
Siły zbrojne	Królewskie Wojska Serbskie Królewskie Wojska Jugosłowiańskie
Stanowiska	Szef Sztabu Głównego armii serbskiej
Główne wojny i bitwy	wojna serbsko-turecka, wojna serbsko-bułgarska, I wojna bałkańska, II wojna bałkańska, I wojna światowa
Odznaczenia

Pomnik vojvody Petara Bojovicia w Niszu

Życiorys

Młodość

Pierwsze doświadczenia wojenne zbierał w latach 1876–1878, kiedy jako młody kadet szkoły artylerii wziął udział w wojnie serbsko-tureckiej, zakończonej odzyskaniem niepodległości przez jego ojczysty kraj^[1].

Po wybuchu I wojny bałkańskiej (1912) pełnił funkcję Szefa Sztabu 1 Armii serbskiej, na czele której walczył w zakończonych serbskimi zwycięstwami bitwach pod Kumanowem i pod Bitolą. W bitwie pod Kumanowem w październiku 1912 roku armia serbska zadała Turkom ogromne straty i zmusiła ich do panicznej ucieczki z Północnej Macedonii^[2]. Ostatecznym przełamaniem tureckiego oporu w I wojnie bałkańskiej zakończyła się trzydniowa bitwa pod Bitolą (Monastyrem) w listopadzie 1912 roku. W wyniku tej bitwy prawe skrzydło wojsk serbskich wkroczyło do Albanii i dotarło aż do Morza Adriatyckiego^[2]. Po zawieszeniu broni stał na czele serbskiej delegacji (jako wojskowy przedstawiciel rządu) biorąc udział w negocjacjach pokojowych na konferencji w Londynie^[1][3].

W czasie II wojny bałkańskiej (1913) cały czas pełniąc funkcję Szefa Sztabu 1 Armii w czerwcu 1913 roku uczestnik bitwy nad rzeką Bregałnicą, gdzie armia serbska zadała wojskom bułgarskim decydującą o wyniku wojny porażkę^[4].

I wojna światowa

Po wybuchu I wojny światowej mianowany dowódcą 1 Armii serbskiej, mającej powstrzymać atak Austro-Węgier od północy. 6 września 1914 roku poniósł porażkę w starciu armią austro-węgierską w bitwie obronnej nad rzeką Driną, jednakże równocześnie powstrzymał dalszą ofensywę wojsk nieprzyjaciela. Jednak siły serbskie zmuszone były wycofać się z Belgradu, który 2 grudnia został zajęty przez wojska austriackie. Generał Bojović w trakcie walk został ranny i na stanowisku dowódcy 1 Armii serbskiej został zastąpiony przez generała Živojina Mišicia^[1][3].

W styczniu 1916 mianowany Szefem Sztabu armii serbskiej w miejsce schorowanego Radomira Putnika^[1][3]. Funkcję tę utrzymał do czerwca 1918, kiedy złożył rezygnację w wyniku różnicy zdań z generałami Ententy, co do sposobu wykorzystania sił serbskich na froncie salonickim^[1][3]. Następnie powrócił na stanowisko Szefa Sztabu 1 Armii serbskiej, na czele której brał udział w przełamaniu linii nieprzyjaciela i ostatecznym pokonaniu armii bułgarskiej na jesieni 1918 roku. W uznaniu zasług wojennych Petar Bojović we wrześniu 1918 został awansowany do najwyższego serbskiego stopnia wojskowego vojvody (marszałka polnego), stając się ostatnim żołnierzem, jaki otrzymał tę rangę^[5].

Starość

Po wojnie w 1921 krótki czas pełnił funkcję Szefa Sztabu Generalnego, po czym przeszedł w stan spoczynku^[6]. Po wybuchu II wojny światowej wyznaczony na zastępcę Szefa Sztabu Generalnego i doradcę młodego króla Jugosławii Piotra II. Z powodu zaawansowanego wieku jego udział w wydarzeniach wojennych był ograniczony. Poparł ruch czetnicki gen. „Dražy” Mihailovicia i jako ostatni żyjący vojvoda powierzył mi losy narodu serbskiego^[7]. Zmarł 19 stycznia 1945 w Belgradzie. W Serbii uznawany za bohatera narodowego i jednego z najwybitniejszych wojskowych w jej historii.