Piłka nożna na Letnich Igrzyskach Olimpijskich 1912

Piłka nożna na Letnich Igrzyskach Olimpijskich 1912 w Sztokholmie rozgrywana była w dniach 29 czerwca – 5 lipca 1912 roku^[1]. Piłka nożna była jedną ze 102 zawodów rozgrywanych podczas igrzysk olimpijskich 1912, a także po raz 4. była w programie letnich igrzysk olimpijskich. W turnieju wzięło udział 11 reprezentacji (wszystkie z Europy). Złoty medal zdobyła reprezentacja Wielkiej Brytanii^[2]. Natomiast srebrny i brązowy medal zdobyły kolejno, podobnie jak na turnieju olimpijskim 1908 w Londynie, reprezentacja Danii i reprezentacja Holandii^[3][4].

Piłka nożna na Letnich Igrzyskach Olimpijskich 1912

IO 1908 IO 1920
Ilustracja z oficjalnego raportu.
Dyscyplina	piłka nożna
Organizator	MKOl
Szczegóły turnieju
Gospodarz	Sztokholm,  Szwecja
Otwarcie	29 czerwca 1912, Sztokholm
Zamknięcie (finał)	5 lipca 1912, Solna
Liczba drużyn	11 (z 1 konfederacji)
Stadion	3 (w 3 miastach)
I miejsce	Wielka Brytania
II miejsce	Dania
III miejsce	Holandia
Statystyki turnieju
Liczba meczów	17
Liczba bramek	94 (5,53 na mecz)
Król strzelców	Gottfried Fuchs (10 goli)

Miasta i stadiony

Mecze odbyły się na trzech miastach:

• w Sztokholmie (Stadion Olimpijski – 6 meczów)
• w Solnie (Rasunda – 8 meczów)
• w Tranebergu (Tranebergs – 3 mecze)

Sztokholm	Sztokholm Traneberg Solna Lokalizacja miast-gospodarzy
Stadion Olimpijski Pojemność: 33 000
Solna
Råsunda IP
Traneberg
Tranebergs

Uczestnicy

Do turnieju zgłosiła się rekordowa liczba 11 reprezentacji (wszystkie z Europy), w tym reprezentacja Wielkiej Brytanii.

Początkowo zgłosiły się również reprezentacja Belgii i reprezentacja Francji, jednak na krótko przed losowaniem wycofały się z udziału, natomiast zgłoszenie reprezentacji Czech zostało odrzucone z powodu braku członkostwa w FIFA.

• Austria
•  Cesarstwo Niemieckie
•  Dania
•  Holandia
•  Imperium Rosyjskie
•  Norwegia
•  Szwecja
•  Węgry
•  Wielka Brytania
• Finlandia
•  Włochy

Składy

W turnieju udział wzięło 135+28 zawodników^[5]:

• Austria (11+4)
•  Cesarstwo Niemieckie (11+11)
•  Dania (15)
•  Holandia (15)
•  Imperium Rosyjskie (11+4)
•  Norwegia (11+1)
•  Szwecja (11+3)
•  Węgry (11+3)
•  Wielka Brytania (14)
• Finlandia (13)
•  Włochy (12+2)

Przebieg turnieju

W pierwszej rundzie turnieju reprezentacja Szwecji odpadła w meczu otwarcia po przegranej 4:3 po dogrywce z reprezentacją Holandii po decydującym golu Jana Vosa. Reprezentacja Finlandii wygrała 3:2 po dogrywce z reprezentacją Włoch 29 czerwca 1912 roku na Tranebergs w Tranebergu.

Od drugiej rundy udział w turnieju rozpoczęły: reprezentacja Danii, reprezentacja Norwegii, reprezentacja Imperium Rosyjskiego (przegrana 2:1 z reprezentacją Finlandii), reprezentacja Węgier oraz reprezentacja Wielkiej Brytanii, która wygrała 7:0 z reprezentacją Węgier, a gole zdobyli: 6 goli Harold Walden oraz 1 gola kapitan Vivian Woodward – środkowy napastnik Chelsea Londyn, mistrz olimpijski 1908.

Natomiast w półfinale reprezentacja Wielkiej Brytanii wygrała 4:0 z reprezentacją Finlandii, a w drugim półfinale reprezentacja Danii wygrała 4:1 z reprezentacją Holandii, dla której samobójczego gola zdobył Harald Hansen. W finale turnieju po raz drugi zagrały reprezentacja Wielkiej Brytanii i reprezentacja Danii, w którym Team GB wygrał 4:2 i tym samym obronił tytuł mistrza olimpijskiego, natomiast reprezentacja Danii od 30. minuty grała w osłabieniu z powodu kontuzji Charlesa Buchwalda.

Dla drużyn, które odpadły z turnieju, rozegrano tzw. Turniej pocieszenia, który wygrała reprezentacja Węgier^[6]. Medali za miejsca w turnieju nie przyznano^[3].

Zawodnik reprezentacji Cesarstwa Niemieckiego – Gottfried Fuchs wyrównał rekord zdobytych goli w rozgrywkach międzynarodowych (ustanowiony przez Duńczyka Sophusa Nielsena na turnieju olimpijskim 1908) z 10 golami przeciwko reprezentacji Imperium Rosyjskiego. Rekord utrzymał się do 2001 roku.

Drabinka

Pierwsza runda

Druga runda

Półfinały

Finał

Wielka Brytania

30 czerwca – Sztokholm

wolny los

Wielka Brytania

7

Węgry

0

Węgry

2 lipca – Sztokholm

wolny los

Wielka Brytania

4

29 czerwca – Sztokholm

Finlandia

0

Włochy

2

30 czerwca – Sztokholm

Finlandia

3

Finlandia

2

Imperium Rosyjskie

1

Imperium Rosyjskie

4 lipca – Sztokholm

wolny los

Wielka Brytania

4

Dania

2

Dania

30 czerwca – Sztokholm

wolny los

Dania

7

Norwegia

0

Norwegia

2 lipca – Sztokholm

wolny los

Dania

4

29 czerwca – Sztokholm

Holandia

1

Mecz o 3. miejsce

Holandia

4

30 czerwca – Sztokholm

4 lipca – Sztokholm

Szwecja

3

Holandia

3

Holandia

9

29 czerwca – Sztokholm

Austria

1

Finlandia

0

Austria

5

Cesarstwo Niemieckie

1

Pierwsza runda

Osobny artykuł: Piłka nożna na Letnich Igrzyskach Olimpijskich 1912/Mecze.

29 czerwca 1912 11:00	Włochy  Franco Bontadini  10' Enrico Sardi  25'	2:3 (Dogrywka) (2:2) Raport	Finlandia  2' Jarl Öhman  40' Eino Soinio  105' Bror Wiberg	Tranebergs IP, Traneberg Widzów: 600 Sędzia: Hugo Meisl

---

29 czerwca 1912 15:00	Austria Johann Studnicka  58' Leopold Neubauer  62' Robert Merz  75', 81' Robert Cimera  89'	5:1 (0:1) Raport	Niemcy  35' Adolf Jäger	Råsunda IP, Solna Widzów: 2 000 Sędzia: Herbert James Willing

---

29 czerwca 1912 19:00	Szwecja  Ivar Svensson  3', 80' Erik Börjesson  62' (k)	3:4 (Dogrywka) (3:4, 3:3, 1:2) Raport	Holandia  28', 52' Nico Bouvy  43', 91' Jan Vos	Stadion Olimpijski, Sztokholm Widzów: 14 000 Sędzia: George Wagstaffe Simmons

Druga runda

30 czerwca 1912 10:00	Finlandia Bror Wiberg  30' Jarl Öhman  80'	2:1 (1:0) Raport	Imperium Rosyjskie  72' Wasilij Butusow	Tranebergs IP, Traneberg Widzów: 300 Sędzia: Per Sjöblom

---

30 czerwca 1912 13:30	Wielka Brytania  Harold Walden  21', 23', 49', 53', 55', 85' Vivian Woodward  45'	7:0 (3:0) Raport	Węgry	Stadion Olimpijski, Sztokholm Widzów: 8 000 Sędzia: Christiaan Jacobus Groothoff

---

30 czerwca 1912 16:30	Dania  Anthon Olsen  4', 70', 88' Vilhelm Wolfhagen  25' Nils Middelboe  37' Sophus Nielsen  60', 85'	7:0 (3:0) Raport	Norwegia	Råsunda IP, Solna Widzów: 700 Sędzia: Ruben Gelbord

---

30 czerwca 1912 19:00	Holandia  Nico Bouvy  8' Caesar ten Cate  12' Jan Vos  30'	3:1 (3:1) Raport	Austria  41' Alois Müller	Råsunda IP, Solna Widzów: 7 000 Sędzia: David Philip

Półfinały

2 lipca 1912 15:00	Wielka Brytania  Jalmari Holopainen  2' (sam) Harold Walden  7', 77' Vivian Woodward  82'	4:0 (2:0) Raport	Finlandia	Stadion Olimpijski, Sztokholm Widzów: 4 000 Sędzia: Ruben Gelbord

---

2 lipca 1912 19:00	Dania  Emil Jørgensen  7' Anthon Olsen  14', 87' Poul Nielsen  37'	4:1 (3:0) Raport	Holandia  85' (sam) Harald Hansen	Stadion Olimpijski, Sztokholm Widzów: 6 000 Sędzia: Ede Herczog

Mecz o 3. miejsce

4 lipca 1912 15:00	Holandia  Jan van der Sluis  24', 57' Huug de Groot  28', 86' Jan Vos  29', 43', 46', 74', 78'	9:0 (4:0) Raport	Finlandia	Råsunda IP, Solna Widzów: 1 000 Sędzia: Per Sjöblom

Finał

Osobny artykuł: Piłka nożna na Letnich Igrzyskach Olimpijskich 1912/Finał.

4 lipca 1912 19:00	Wielka Brytania  Harold Walden  10' Gordon Hoare  22', 41' Arthur Berry  43'	4:2 (4:1) Raport	Dania  27', 81' Anthon Olsen	Stadion Olimpijski, Sztokholm Widzów: 25 000 Sędzia: Christiaan J. Groothoff

Turniej pocieszenia

Osobny artykuł: Piłka nożna na Letnich Igrzyskach Olimpijskich 1912/Turniej pocieszenia.

Reprezentacja Węgier przystąpiła do turnieju dopiero od drugiej rundy.

Pierwsza runda

1 lipca 1912 11:00	Austria Leopold Grundwald  2'	1:0 (1:0) Raport	Norwegia	Tranebergs IP, Traneberg Widzów: 200 Sędzia: Per Sjöblom

---

1 lipca 1912 17:00	Cesarstwo Niemieckie Gottfried Fuchs  2', 9', 21', 28', 34' Gottfried Fuchs  46', 51', 55', 65', 69' Fritz Förderer  6', 27', 53', 66' Karl Burger  30' Emil Oberle  58'	16:0 (8:0) Raport	Imperium Rosyjskie	Råsunda IP, Solna Widzów: 2 000 Sędzia: Christiaan Jacobus Groothoff

---

1 lipca 1912 19:00	Włochy  Franco Bontadini  15'	1 : 0 (1:0) Raport	Szwecja	Råsunda IP, Solna Widzów: 2 500 Sędzia: Herbert James Willing

Półfinały

3 lipca 1912 15:00	Węgry  Imre Schlosser  3', 39', 82'	3 : 1 (2:0)	Cesarstwo Niemieckie  56' Fritz Förderer	Råsunda IP, Solna Widzów: 2 000 Sędzia: Christiaan Jacobus Groothoff

---

3 lipca 1912 19:00	Austria Alois Müller  30' Leopold Grundwald  40', 89' Ludwig Hussak  49' Johann Studnicka  65'	5 : 1 (2:0)	Włochy  81' Felice Berardo	Stadion Olimpijski, Sztokholm Widzów: 3 500 Sędzia: Herbert James Willing

Finał

5 lipca 1912 19:00	Węgry  Imre Schlosser  32' Mihály Pataki  60' Sándor Bodnár  76'	3 : 0 (1:0) Raport	Austria	Råsunda IP, Solna Widzów: 5 000 Sędzia: Herbert James Willing

Strzelcy

Niemiec Gottfried Fuchs – król strzelców turnieju (10 goli).

10 goli

• Gottfried Fuchs

9 goli

• Harold Walden

8 goli

• Jan Vos

7 goli

• Anthon Olsen

5 goli

• Fritz Förderer

4 gole

• Imre Schlosser

3 gole

• Nico Bouvy
• Leopold Grundwald

2 gole

• Robert Merz
• Alois Müller
• Johann Studnicka
• Sophus Nielsen
• Jarl Öhman (Finlandia)
• Bror Wiberg (Finlandia)
• Huug de Groot
• Jan van der Sluis
• Gordon Hoare
• Vivian Woodward
• Franco Bontadini

1 gol

• Leopold Neubauer
• Robert Cimera
• Ludwig Hussak
• Vilhelm Wolfhagen
• Nils Middelboe
• Emil Jørgensen
• Poul Nielsen
• Eino Soinio (Finlandia)
• Caesar ten Cate
• Adolf Jäger
• Karl Burger
• Emil Oberle
• Wasilij Butusow
• Ivar Svensson
• Erik Börjesson
• Mihály Pataki
• Sándor Bodnár
• Arthur Berry
• Enrico Sardi

Gole samobójcze

• Harald Hansen – dla reprezentacji Holandii
• Jalmari Holopainen (Finlandia) – dla reprezentacji Wielkiej Brytanii

Klasyfikacja końcowa

Lp.	Reprezentacja	M	Z	R	P	BZ	BS	RB	Pkt
	Wielka Brytania	3	3	0	0	15	2	+13	6
	Dania	3	2	0	1	13	5	+8	4
	Holandia	4	3	0	1	17	8	+9	6
4.	Finlandia	4	2	0	2	5	16	−11	4
5.	Węgry	3	2	0	1	6	8	−1	4
6.	Austria	5	3	0	2	12	8	+4	6
7.	Cesarstwo Niemieckie	3	1	0	2	18	8	+10	2
8.	Włochy	3	2	0	1	4	8	−4	4
9.	Szwecja	2	0	0	2	3	5	−2	0
10.	Imperium Rosyjskie	2	0	0	2	1	18	−17	0
11.	Norwegia	2	0	0	2	0	8	−8	0

Medaliści

Baza danych Międzynarodowego Komitetu Olimpijskiego wymienia tylko jedenastu zawodników jako medalistów z każdej reprezentacji, którzy zagrali w pierwszym meczu dla swojej reprezentacji^[7]. Poniższa lista zawiera tych jedenastu graczy, a także wszystkich innych graczy, którzy przynajmniej raz wystąpili dla swojej reprezentacji podczas turnieju.

Reprezentacja Wielkiej Brytanii

Reprezentacja Danii

Reprezentacja Holandii

Medal	Reprezentacja	Zawodnicy
	Wielka Brytania	Arthur Berry, Ronald Brebner, Thomas Burn, Joseph Dines, Edward Hanney, Gordon Hoare, Arthur Knight, Charles Littlewort, Douglas McWhirter, Ivan Sharpe, Harold Stamper, Harold Walden, Vivian Woodward, Gordon Wright
	Dania	Paul Berth, Charles Buchwald, Hjalmar Christoffersen, Harald Hansen, Sophus Hansen, Emil Jørgensen, Ivar Lykke, Nils Middelboe, Oskar Nielsen, Poul Nielsen, Sophus Nielsen, Anthon Olsen, Axel Petersen, Axel Thufason, Vilhelm Wolfhagen
	Holandia	Piet Bouman, Joop Boutmy, Nico Bouvy, Huug de Groot, Bok de Korver, Nico de Wolf, Constant Feith, Gé Fortgens, Just Göbel, Dirk Lotsij, Caesar ten Cate, Jan van Breda Kolff, Jan van der Sluis, Jan Vos, David Wijnveldt