Pierwyj kanał

Pierwyj kanał (ros. Первый канал, tłum. „Kanał pierwszy”) – publiczna stacja telewizyjna Federacji Rosyjskiej, mająca największy zasięg odbiorców w Rosji (98,8% populacji).

Pierwyj kanał

Первый канал

Rozpoczęcie nadawania	9 marca 1938
Format obrazu	16:9 (SDTV 576i i HDTV 1080i)
Właściciel	Federalna Agencja Zarządzania Nieruchomościami, Rząd Federacji Rosyjskiej, Nacyonalnaja Miedia Gruppa
Systemy emisji sygnału	PAL
Kraj nadawania	ZSRR 1951–1991  Rosja od 1991
Język	rosyjski
Siedziba	Moskwa
Poprzednia nazwa	Radziecka Telewizja Centralna (1938–1951) Pierwszy Program Centralnej Telewizji ZSRR (1951–1991) Pierwszy Kanał Ostankino (1991–1995) Powszechny Program Telewizji Rosyjskiej (1995–2002) Pierwyj kanał (od 2002)
Zastąpił	Pierwyj Kanał Ostankino
Strona internetowa

Historia

Za początki rosyjskiej telewizji uznaje się 1 maja 1931 roku, kiedy nadano pierwsze próbne obrazy bez dźwięku za pomocą fal radiowych na teren Moskwy. 1 października 1931 roku rozpoczęto nadawanie dźwiękowe telewizji. Później, telewizja zaczęła pojawiać się również w Leningradzie i Odessie. Moskwa zaczęła nadawanie 12 razy w miesiącu po 60 minut. W marcu 1939 roku rozpoczęto regularne transmisje telewizyjne. W latach 1941–1945 nie emitowano programów telewizyjnych. Programy zostały wznowione 7 maja 1945 roku. 22 marca 1951 roku otwarto Centralne Studio Telewizyjne w Moskwie i od tego momentu rozpoczyna się era pierwszego programu rosyjskiej telewizji. 14 lutego 1956 roku rozpoczęto emisję drugiego programu telewizji radzieckiej. 14 stycznia 1960 roku rozpoczęto eksperymentalne nadawanie programu w kolorze, niedługo potem pojawia się trzeci (moskiewski) i czwarty (edukacyjny) program radzieckiej telewizji. 10 października 1967 roku pierwszy program rozpoczyna nadawanie w kolorze na stałe. Od 1976 roku za pośrednictwem systemu satelitarnego „Orbita” rozpoczęto emitowanie kanału z przesunięciami czasowymi odpowiednimi dla stref czasowych ZSRR. W 1988 roku telewizja radziecka pokazała pierwszą reklamę w jej dziejach – napoju „Pepsi”, w której występował Michael Jackson. 2 listopada 1989 roku złamano monopol państwowej telewizji w ZSRR, pojawił się prywatny kanał 2x2, likwidując trzeci program. 16 września 1991 roku zlikwidowano czwarty program radzieckiej telewizji (niedługo potem pojawił się tu 4 kanał Ostankino teraz NTV), częstotliwości oddano byłym republikom ZSRR na własne audycje.

1 stycznia 1992 zlikwidowano istniejący wcześniej Program Pierwszy Centralnej Telewizji ZSRR, powołując w jego miejsce Kanał Ostankino (od nazwy wieży telewizyjnej w Moskwie). Niestety nie udało się odbudować zaufania widzów do totalitarnej wcześniej telewizji i kanał przegrywał w kwestiach oglądalności z prywatnymi stacjami. W związku z tym zdecydowano o kolejnej zmianie wizerunku i 1 kwietnia 1995 roku rozpoczął nadawanie kanał o nazwie ORT.

20 października 1996 na częstotliwościach ORT na Ukrainie rozpoczęła nadawanie telewizja Inter.

17 listopada 1997 na częstotliwościach ORT w Kazachstanie rozpoczął nadawanie Pierwyj kanał Jewrazija.

1 września 1999 na częstotliwościach ORT w Mołdawii rozpoczął nadawanie Prime.

27 sierpnia 2000 w związku z pożarem wieży telewizyjnej Ostankino, programy ORT zaczęły się pojawiać w telewizji RTR. Jednak 4 września 2000 ORT wrócił do oddzielnego nadawania.

25 czerwca 2002 na częstotliwościach ORT na Białorusi rozpoczął nadawanie ONT.

2 września 2002 roku kanał ORT zmienił nazwę na Pierwyj kanał, nastąpiła całkowita zmiana ramówki, a stacja zaczęła przynosić zyski.

4 września 2002 na częstotliwościach telewizji Pierwyj kanał w Estonii, Litwie i na Łotwie rozpoczął nadawanie Pirmais Baltijas Kanāls, nadający z Łotwy.

W listopadzie 2003 Pierwyj Kanał przeszedł na nadawanie w stereo.

1 czerwca 2011 Pierwyj kanał przeszedł na nadawanie w formacie 16:9 (w DVB-T i na satelicie) oraz w 14:9 (w emisji analogowej do 2019).

W latach 1993–2022 był aktywnym członkiem Europejskiej Unii Nadawców (EBU) jako Channel One Russia (C1R), został wykluczony z organizacji z powodu inwazji Rosji na Ukrainę^[1][2].

Nazwy kanału

• od 1938 do 21 marca 1951 – Radziecka Telewizja Centralna
• od 22 marca 1951 do 25 grudnia 1991 – Pierwszy Program Centralnej Telewizji ZSRR
• od 26 grudnia 1991 do 31 marca 1995 – Pierwszy Kanał Ostankino
• od 1 kwietnia 1995 do 1 września 2002 – Powszechny Program Telewizji Rosyjskiej (ORT)
• od 2 września 2002 – Pierwyj kanał

Dyrektorzy kanału

• 1951-1957 – Władimir Spiridonowicz Osminin
• 1957-1960 – Gieorgij Aleksandrowicz Iwanow
• 1960-1980 – Piotr Iljicz Szabanow
• 1980–1994 – brak danych
• 1995 – Władisław Listjew
• 1997–1998 – Aleksander Lubimow
• 1999–2000 – Sergiej Goriaczew
• od 2001 – Konstantin Ernst

Programy informacyjne

• Wriemia – główny dziennik informacyjny pierwszego kanału, nadawany codziennie z Moskwy o godzinie 21:00.
• Nowosti – szybki serwis informacyjny nadawany w formie piętnastominutowych audycji o godzinie 9:00, 12:00, 15:00, 18:00 i 23:30.

Odbiór w Polsce

Do 1997 roku ORT był odbierany również w Warszawie. Najpierw, do 1985 roku, Program Pierwszy Centralnej Telewizji ZSRR nadawał z Marysina Wawerskiego na kanale 8. W 1985 roku emisja została przeniesiona na kanał 51 i od tej pory kanał nadawał z Pałacu Kultury i Nauki. 3 stycznia 1994 na kanale 51 rozpoczął nadawanie TVP Warszawa, a tym samym Pierwszy Kanał Ostankino przeniósł się na kanał 41. W 1997 roku ORT zrezygnował z nadawania w Warszawie. W 1999 r. na kanale 41 rozpoczęła nadawanie Telewizja Niepokalanów (obecnie TV Puls).

ORT był odbierany również w Świnoujściu na kanale 1, w Szczecinie na kanale 3 z budynku TVP Szczecin, w Chojnie na kanale 6 (na terenie jednostki Północnej Grupie Wojsk) oraz w Poznaniu na kanale 6 z budynku Konsulatu ZSRR (potem Federacji Rosyjskiej) w Poznaniu.

Od 2022 r. po rosyjskiej napaści na Ukrainę jego emisja została zakazana w Polsce^[3].

Powiązane kanały

W 2005 r. Pierwyj Kanał zaczął dodawać tematyczne kanały w płatnej telewizji zaczynając Od Dom Kino i Pierwyj Kanał Muzyka (teraz: Muzyka Pierwsza) Większość z nich są w formie polskich kanałów Multi+ należących do Canal+ od czerwca 2022 wszystkie te kanały (z wyjątkiem Karusel mimo tego że to jest Kanał FTA) należą do operatora Trikolor

Lista programów:

• Dom Kino (Дом Кино) – główne ciekawe filmy
• Muzyka Pierwszego (Музыка Первого) – całodobowy muzyczny kanał
• Telecafé (Телекафе) – kanał kulinarny
• Wriemia (Время) – kanał dokumentalny na podstawie tego samego programu na Pierwyj Kanał
• Bóbr (Бобёр) – kanał poświęcony o ulepszaniu domów
• Dom Kino Premuim (Дом Кино Премиум) – kanał nadający filmy premium
• O! – dziecięcy kanał telewizyjny
• Chodźmy (Поехали) – kanał turystyczny
• Zwycięstwo! (Победа) – kanał o ojczyźnie Rosji

Pozostałe kanały (w darmowej tv)

• Piąty Kanał (Пятый канал) – drugi kanał od Pierwyj Kanał jest odpowiednikiem TVP2 Uruchomiony 7 lipca 1938 r.
• Karusel (Карусель) – dziecięcy kanał telewizyjny ze współpracy VGTRK

Byłe kanały telewizyjne:

• Erudycja (Эрудит) – edukacyjny kanał telewizyjny
• Teleniania (Теленяня) – były kanał telewizyjny z bajkami dla dzieci w wieku 2–5 lat w 27 Grudnia 2010 Pierwyj kanał połączył Telenianię razem z kanałem dla dzieci i blokiem na Rossija K (do 2009 była na RTR Rosja (Rosja 1) i RTR Sport (Rosja 2/Match! TV), czyli Bibigon od VGTRK. Teleniania i Bibigon zostali połączeni na jeden bezpłatny kanał Karusel