Najlepsze pytania
Chronologia
Czat
Perspektywa
Powiat wadowicki
powiat w województwie małopolskim Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Remove ads
Powiat wadowicki – powiat w Polsce (województwo małopolskie) z siedzibą w Wadowicach. Powiat został utworzony w ramach reformy administracyjnej z 1999.
Według danych z 31 grudnia 2019 roku[3] powiat zamieszkiwało 160 006 osób. Natomiast według danych z 30 czerwca 2020 roku powiat zamieszkiwało 159 971 osób[4].
Największym miastem powiatu jest Andrychów, a pozostałymi miastami są Kalwaria Zebrzydowska i Wadowice, w latach 2016, 2022-2023 Lanckorona próbowała uzyskać prawa miejskie, lecz bez powodzenia[5][6].
Remove ads
Położenie i ukształtowanie terenu
Podsumowanie
Perspektywa
Powiat wadowicki obejmuje 645 km². Położony jest w zachodniej części województwa małopolskiego, na Pogórzu Karpackim. W zachodniej części leży na Pogórzu Śląskim, w południowej w Beskidzie Małym, a w północno-wschodniej na Pogórzu Wielickim. Obejmuje obszar w dorzeczu Skawy. 61% powierzchni powiatu stanowią użytki rolne, a 23% użytki leśne.
Podział administracyjny
W skład powiatu wchodzi 10 gmin, w tym 3 miejsko-wiejskie: Wadowice, Andrychów i Kalwaria Zebrzydowska, oraz 7 wiejskich: Brzeźnica, Lanckorona, Mucharz, Spytkowice, Stryszów, Tomice i Wieprz.
Infrastruktura komunikacyjna
Sieć dróg tworzą:
- droga krajowa nr 52: Bielsko-Biała – Głogoczów
- droga krajowa nr 28: Zator – Medyka
- droga krajowa nr 44: Gliwice – Kraków
- droga wojewódzka nr 953: Kalwaria Zebrzydowska – Skawina
- droga wojewódzka nr 781: Chrzanów – Łękawica
W przyszłości droga 52 zwana Beskidzką Drogą Integracyjną ma mieć dwie jezdnie po dwa pasy ruchu w każdą stronę i biec nowym śladem, tworząc równocześnie obwodnicę miasta. Obecnie trwa opracowywanie wariantów przebiegu drogi.
System transportu kolejowego tworzy kilka linii:
Remove ads
Demografia
Podsumowanie
Perspektywa
Według danych z 2009 powiat zamieszkuje 155 923 mieszkańców, wskaźnik gęstości zaludnienia to 242 osób/km². Ze względu na poziom gęstości zaludnienia oraz liczbę mieszkańców wśród gmin najwyższą wartość posiada gmina Andrychów (42 984 mieszkańców, 428 osób na 1 km²), natomiast najmniejszą Mucharz (3856 mieszkańców, 103 osoby na 1 km²).
- Grupy wiekowe (dane z 2009)
Remove ads
Religia
- Kościół rzymskokatolicki: 56 parafii;
- Protestantyzm: Kościół Zielonoświątkowy w RP (1 zbór); Kościół Chrześcijan Dnia Sobotniego (1 zbór); Kościół Adwentystów Dnia Siódmego (2 zbory);
- Świadkowie Jehowy: 3 zbory[8][9];
- Zrzeszenie Wolnych Badaczy Pisma Świętego: (1 zbór).
Gospodarka
Podsumowanie
Perspektywa
Przedsiębiorczość
Powiat wadowicki posiada stosunkowo dobrze rozwiniętą małą i średnią przedsiębiorczość, często o wieloletnich tradycjach (głównie w meblarstwie).
Pod koniec grudnia 2003 r. działalność gospodarczą w powiecie prowadziło 14725 jednostek gospodarczych. Sektor prywatny będący własnością osób fizycznych stanowił 83,7%, jednostki budżetowe i komunalne – 2,4%, a spółki prawa handlowego – 2,3%.
Dynamika wzrostu liczby firm jest zróżnicowana w poszczególnych gminach. W powiecie wadowickim wskaźnik ilości zarejestrowanych firm w przeliczeniu na 1000 mieszkańców wynosi 88/1000.
Przemysł
Główne branże to: przemysł spożywczy (Wadowice), maszynowy, włókienniczy (Andrychów) oraz drzewny i obuwniczy (Kalwaria Zebrzydowska).
- Na terenie Andrychowa, największego ośrodka przemysłowego powiatu, funkcjonują zakłady przemysłowe, takie jak: Andrychowskich Zakładów Przemysłu Bawełnianego Andropol S.A., Wytwórni Silników Wysokoprężnych Andoria S.A. i Andrychowskiej Fabryki Maszyn.
- Drugim ośrodkiem gospodarczym są Wadowice. Swoje siedziby mają tu przedsiębiorstwa Maspex i Skawa, Fabryka Elementów Hydrauliki (z grupy NFI), filia Bumar-Łabędy i Met-Chem (branża chemiczno-metalowa). Wadowice są również ośrodkiem finansowym. Znajduje się tu siedem oddziałów banków.
- Na terenie miasta i gminy Kalwaria Zebrzydowska funkcjonuje ok. 1000 zakładów stolarskich i szewskich oraz sieć hurtowni materiałów oraz akcesoriów do tego typu produkcji, a także zakłady kooperujące.
Rolnictwo
Pozostałą część powiatu stanowią głównie niewielkie (średnia powierzchnia gospodarstwa wynosi 1,99 ha) indywidualne gospodarstwa rolne typu rodzinnego. W ostatnich latach na terenach rolniczych rozwinęła się sieć małych placówek handlowych. Obszar powiatu pokrywają gleby brunatne kwaśne i pseudobielicowe, gdzie dominują gleby I, II i III klasy bonitacyjnej – 43,5% (większość gleb posiada III klasę). Pozostałe gleby należą do klasy IV – 49,9% oraz V – 6,6%.
Remove ads
Walory turystyczne
Podsumowanie
Perspektywa
Powiat wadowicki, zajmujący fragment Beskidu Małego i Średniego w dorzeczu rzeki Skawy, o silnie sfalowanych wzniesieniach i łagodnych dolinach, obfitujący w różnorodne walory i sprzyja uprawianiu form turystyki o charakterze religijnym, kulturowym i przyrodniczym.
Turystyka religijna przyciąga najwięcej turystów i pielgrzymów, szczególnie w okresie wydarzeń religijnych i kulturowych. Do najważniejszych atrakcji turystycznych należą:
- Wadowice, rodzinne miasto Karola Wojtyły – Jana Pawła II, gdzie można zobaczyć jego dom rodzinny oraz inne miejsca upamiętniające jego życie,
- Sanktuarium pasyjno-maryjne w Kalwarii Zebrzydowskiej wraz z odbywającymi się tu co roku Chwalebnym Misterium Męki Pańskiej w Wielkim Tygodniu oraz Misterium Pogrzebu i Triumfu Matki Bożej w sierpniu,
- Sanktuarium górskie na Groniu Jana Pawła II, miejsce poświęcone pamięci papieża Polaka, gdzie znajduje się m.in. fotel, na którym Jan Paweł II siedział podczas wizyty w Skoczowie w 1995 roku.
W Wadowicach znajdują się liczne zabytki sakralne: Bazylika Ofiarowania NMP, Sanktuarium św. Józefa i Klasztor Karmelitów Bosych, Klasztor Zgromadzenia Sióstr św. Rodziny z Nazaretu, Klasztor Księży Pallotynów.
Ponadto na terenie powiatu znajdują się zabytkowe kościoły drewniane (Barwałd Dolny, Marcyporęba, Nidek, Radocza) jak i murowane oraz klasztory, kaplice i cmentarze.
Turystyka poznawcza – liczne zabytki w postaci:
- zamki: ruiny zamku na Górze Lanckorońskiej, Zamek w Spytkowicach,
- zespoły dworskie i dworsko–parkowe: pałac w Paszkówce, pałac Bobrowskich w Andrychowie, Dworek Emila Zegadłowicza w Wadowicach, zajazd „Stara Poczta” w Izdebniku,
- układy urbanistyczne miast w tym rynek w Lanckoronie – średniowieczny układ urbanistyczny z drewnianymi domami,
- walory kulturowe, krajobrazowe, przyrodnicze oferowane przez Beskid Mały i Średni.
Turystyka aktywna i wypoczynkowa umożliwiająca turystom:
- wypady krajoznawcze na liczne piesze, rowerowe i konne szlaki turystyczne, schroniska turystyczne uzupełniana atrakcjami przyrodniczymi Beskidu Małego i Średniego,
- sportowo-rekreacyjna: niewielkie wyciągi narciarskie i trasy narciarskie, ścianki wspinaczkowe, przystań kajakowa, stadniny i miejsca związane z jazdą konną oraz inne obiekty sportowych skupiona głównie w Wadowicach i Andrychowie,
- rozrywkowe jak Park Miniatur w Inwałdzie.
Istotną formą turystyki na terenie powiatu wadowickiego jest agroturystyka oraz towarzysząca jej produkcja zdrowej żywności.
Remove ads
Starostowie
Sąsiednie powiaty
Przypisy
Linki zewnętrzne
Wikiwand - on
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Remove ads