Powierzchnia Krakowa

Powierzchnia Krakowa zmieniała się wielokrotnie na przestrzeni dziejów miasta, w związku ze zmianami jego granic. Były to najczęściej poszerzenia granic, poprzez przyłączanie okolicznych miejscowości lub ich części. Jedyny wyjątek stanowi odłączenie od Krakowa w 1858 roku Czarnej Wsi (powróciła w 1910 roku)^[1].

Rozwój terytorialny Krakowa

Od 2013 roku powierzchnia miasta wynosi 326,85 km²^[2].

Rozwój terytorialny Krakowa

Rozwój terytorialny Krakowa
Rok	Powierzchnia miasta	Włączany / wyłączany obszar	Opis
1257	0,8 km²[3]	Stare Miasto	5 czerwca 1257 r. książę Bolesław Wstydliwy lokował miasto Kraków na prawie magdeburskim. Ograniczone było ono obecnymi ulicami: Westerplatte, św. Gertrudy, Dominikańską, Franciszkańską, Straszewskiego, Podwale i Basztową.
1450	4,3 km²[3]	Okół	W połowie XV wieku do Krakowa przyłączono wzgórze wawelskie z zamkiem królewskim oraz miasto Okół. Ówczesne granice wyznaczały mury miejskie.
1792	3 km²	Kleparz	W 1792 r. na podstawie uchwały Sejmu Wielkiego przyłączono do Krakowa całkowicie uzależnione od niego miasto Kleparz. Chciano przyłączyć również Kazimierz i okoliczne jurydyki, ale konfederacja targowicka pokrzyżowała te plany.
1800	7,79 km²	Kazimierz ze Stradomiem, Czarna Wieś, Piasek, Nowy Świat i Wesoła	Zaborcze władze austriackie w 1800 r. inkorporowały do Krakowa miasto Kazimierz, wsie: Stradom i Czarna Wieś oraz jurydyki: Piasek, Nowy Świat i Wesoła.
1858	6,88 km²	Czarna Wieś	Czarna Wieś została wyłączona z obrębu miasta Krakowa w 1858 r. podczas organizacji nowego podziału administracyjnego Galicji.
1910	36,65 km²	Zakrzówek z Kapelanką, Dębniki, Półwsie Zwierzynieckie, Zwierzyniec, Czarna Wieś z Kawiorami, Nowa Wieś, Łobzów, Krowodrzę, Grzegórzki z częścią Piasków oraz południowe części Olszy, Prądnika Białego i Czerwonego	Konieczność poszerzenia granic miasta zaczęto dostrzegać pod koniec XIX wieku. W 1907 r. komisja Wielkiego Krakowa pod kierownictwem Juliusza Lea wyznaczyła do włączenia 14 gmin i 9 obszarów dworskich o łącznej powierzchni 41,7 km². Dwa lata później ustawę inkorporacyjną zatwierdził Sejm Krajowy Galicji a podpisał ją cesarz Franciszek Józef I. Oficjalnie Kraków poszerzył granice 1 kwietnia 1910 r.
1911	40,73 km²	Dąbie z Beszczem i Głębinowem oraz Ludwinów	19 grudnia 1910 roku Sejm Krajowy Galicji wyraził zgodę na włączenie do obszaru Krakowa gminy Dąbie z Beszczem i Głębinowem oraz Ludwinowa. Tereny te, o łącznej powierzchni 4,08 km², zostały przyłączone do miasta 1 stycznia 1911 r.
1912	41,42 km²	Płaszów	W czerwcu 1910 r. Rada Miasta Krakowa złożyła wniosek o przyłączenie do miasta wsi Płaszów. Został on zaakceptowany przez Sejm Krajowy rok później i 1 lutego 1912 r. miejscowość stała się częścią Krakowa.
1915	46,9 km²	Podgórze	Plany włączenia miasta Podgórza do Krakowa pojawiły się po raz pierwszy w 1902 r. Decyzję o połączeniu obu miast podjęto w 1913 r. Dwa lata później Podgórze stało się dzielnicą Krakowa.
1926	49,5 km²	Las Wolski	W 1917 r. Komunalna Kasa Oszczędności Miasta Krakowa zakupiła Las Wolski z przeznaczeniem na obszar rekreacyjny. Prawnie stał on się częścią Krakowa 1 stycznia 1926 r.
1941	168,3 km²	Łagiewniki, Jugowice, Borek Fałęcki, Kobierzyn, Skotniki, Pychowice, Bodzów, Kostrze, Przegorzały, Bielany, Wola Justowska, Chełm, Bronowice Małe, Bronowice Wielkie, Tonie, Witkowice, Górka Narodowa, Rakowice, Czyżyny, Łęg, Rybitwy, Stary Bieżanów, Rżąka, Prokocim, Wola Duchacka, Piaski Wielkie, Kurdwanów oraz północne części Prądnika Białego, Prądnika Czerwonego i Olszy	W 1941 r. hitlerowski rząd Generalnego Gubernatorstwa zdecydował o przyłączeniu do Krakowa podmiejskich wsi o łącznej powierzchni 118,8 km². Celem poszerzenia granic było zapewnienie stolicy gubernatorstwa przestrzeni do szybkiego rozwoju. 25 października 1948 r. Rada Ministrów rozporządzeniem uprawomocniła zmianę granic miasta z mocą obowiązującą od 18 stycznia 1945 r.[4].
1951	230 km²	Nowa Huta, w tym Mogiła, Bieńczyce, Mistrzejowice, Zesławice, Kantorowice, Krzesławice, Grębałów, Lubocza, Wadów, Pleszów, Ruszcza, Branice	1 stycznia 1951 r. na mocy rozporządzenia Rady Ministrów z 14 grudnia 1950 r. włączono do Krakowa budowane miasto Nowa Huta z okolicznymi wsiami. Powierzchnia przyłączonych terenów wynosiła 61,7 km²[5].
1973	322,3 km²	Kościelniki, Górka Kościelnicka, Łuczanowice, Tyniec, Sidzina, Opatkowice, Swoszowice, Wróblowice, Rajsko, Soboniowice, Kosocice, Przewóz, Przylasek Rusiecki, Przylasek Wyciąski, Wolica, Wyciąże, Olszanica, Mydlniki, Nowy Bieżanów oraz części wsi: Libertów, Lusina, Zbydniowice i Batowice	W ramach poszerzania granic większości miast wojewódzkich, 1 stycznia 1973 r. włączono do Krakowa, na mocy wydanego 30 listopada 1972 r. rozporządzenia Rady Ministrów, obszary o charakterze wiejskim, sąsiadujące z miastem od zachodu, południa i wschodu[6].
1986	326,8 km²	pozostała część Zbydniowic, Węgrzynowice, Wróżenice oraz część Dziekanowic	Na mocy uchwały Rady Narodowej miasta Krakowa z 11 grudnia 1985 r., 1 stycznia 1986 r. włączono do Krakowa 4,5 km² okolicznych obszarów wiejskich[7].
2013	326,85 km²	południowe skrawki Zastowa	Motywując się względami funkcjonalno-przestrzennymi Rada Ministrów na wniosek gminy Kocmyrzów-Luborzyca w rozporządzeniu z 31 lipca 2012 r. wyraziła zgodę na włączenie 1 stycznia 2013 r. w granice miasta Krakowa części obszaru wsi Zastów o łącznej powierzchni 4,63 ha[2].

Zobacz też

• Ludność Krakowa