Najlepsze pytania
Chronologia
Czat
Perspektywa
Powrót do przyszłości (trylogia)
Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Remove ads
Powrót do przyszłości (ang. Back to the Future) – seria trzech filmów science-fiction w reżyserii Roberta Zemeckisa, nakręconych w latach 1985, 1989 i 1990.
Głównymi bohaterami filmów są dwaj przyjaciele – nastolatek Marty McFly (Michael J. Fox) i doktor Emmett „Doc” Brown (Christopher Lloyd), podróżujący w czasie DeLoreanem, który dr Brown wyposażył w kondensator strumienia umożliwiający owe podróże.
Na bazie filmów powstał również serial animowany, opisujący przygody bohaterów po wydarzeniach z trzech części.
Remove ads
Obsada

- Michael J. Fox jako Marty McFly, Marty McFly Jr. (syn Marty’ego), Marlene McFly (córka Marty’ego) oraz Seamus McFly (prapradziadek Marty’ego)
- Christopher Lloyd jako doktor Emmett Brown
- Thomas F. Wilson jako Biff Tannen, Griff Tannen (wnuk Biffa) oraz Buford „Wściekły Pies” Tannen (pradziadek Biffa)
- Lea Thompson jako Lorraine Baines (McFly/Tannen) oraz Maggie McFly (żona Seamusa, praprababcia Marty’ego)
- James Tolkan jako pan Strickland oraz szeryf James Strickland (dziadek)
- Claudia Wells i Elisabeth Shue jako Jennifer Parker (McFly)
- Crispin Glover i Jeffrey Weissman jako George McFly
- Marc McClure jako Dave McFly
- Wendie Jo Sperber jako Linda McFly
- Mary Steenburgen jako Clara Clayton
Remove ads
Ekipa filmowa
Fabuła
Podsumowanie
Perspektywa
Powtarzające się motywy
Filmy przedstawiają miasto Hill Valley w kilku epokach – 1985, 1955, 2015 i 1885. We wszystkich trzech częściach pojawiają się wyraźne akcenty charakterystyczne dla swoich epok, ale celowo przedstawione jako podobne. Obecnie wiadomo, że 2015 nie byłby taki, jak przedstawiono w filmie, ale twórcy w 1989 tak wyobrażali sobie świat w 2015 roku.

- Deskorolka Marty’ego z lat 80., jej pierwowzór w latach 50. i „deskolotka” w 2015. Marty kilkakrotnie wykorzystuje te pojazdy do ucieczki i w podobnym stylu.
- W każdej części Marty po przybyciu do innych czasów zwiedza z niedowierzaniem Hill Valley i we wszystkich częściach omal nie zostaje potrącony przez samochód (w Części III przez dyliżans).
- Kafejka u Lou w 1955, Kafejka „Lata 80.” w 2015 i Palace Saloon w 1885. We wszystkich trzech Marty ma podobną rozmowę z adwersarzem.
- Kiedy Marty McFly wchodzi do kawiarni (saloonu) zamawia napój (kawę, Pepsi, whisky), którego nie udaje mu się wypić. W tej scenie spotyka także przedstawiciela rodu Tannenów. W Części I, w „Lou’s Cafe” w 1955 roku, Biff zwraca się do George’a McFlya: „Hej, McFly! Myślałem, że powiedziałem ci, abyś się tu nigdy nie pokazywał.”. W Części II w kawiarni „Cafe '80s”, w 2015 roku, Griff zwraca się do Marty’ego Juniora: „Hej, McFly! Mówiłem ci, abyś się stąd nie ruszał!”. Natomiast w Części III w „Palace Saloon”, Buford zwraca się do Marty’ego (myląc go z jego prapradziadkiem Seamusem): „Hej, McFly! Mówiłem ci, abyś nigdy tu nie przychodził.”.
- Strickland, dyrektor ze szkoły Marty’ego, okazuje się być potomkiem szeryfa Stricklanda z końca XIX wieku.
- Biff Tannen, jego wnuk Griff Tannen i przodek – Buford Tannen mają zatargi z członkami rodziny McFly z każdego okresu.
- W Części I, w 1985 roku w Hill Valley ma siedzibę salon sprzedaży samochodów Statler Toyota. W 1955, w tym samym miejscu znajduje się salon Statler Studebaker. W części II, w 2015 roku widzimy Statler Pontiac, który oferuje również przeróbki na poduszkowce (twórcy filmu nie przewidzieli jednak upadku marki Pontiac w 2010 roku). Natomiast w Części III Statler zajmuje się sprzedażą koni i bryczek pod nazwą „Honest Joe Statler”.
- We wszystkich trzech częściach Marty budzi się po wypadku i kobieta, którą gra Lea Thompson, informuje go gdzie i kiedy jest.
- W każdej części członek rodzinny Tannenów przewraca jakąś kobietę na ziemię (w Częściach I i II – Lorraine, w Części III – Clarę).
- Marty ma dwa talenty – potrafi grać na gitarze elektrycznej i strzelać do celu w grach video. Oba przydają się w krytycznych momentach.
- W części I i II Biff wpada samochodem w ciężarówkę pełną gnoju. W części III Buford upada na wóz z gnojem. Obaj stwierdzają zaraz potem „Nienawidzę gnoju”. W 1955, ciężarówka ta ma napis D. Jones, natomiast w 1885 wóz jest oznaczony nazwiskiem A. Jones.
- We wszystkich częściach zbierane są pieniądze na rzecz zegara miejskiego. W Części I i II na odratowanie, w Części III na dokończenie budowy wieży zegarowej.
- Doc Brown, oprócz talentu wynalazcy, potrafi tworzyć niezwykle precyzyjne makiety centrum Hill Valley ze śmieci, zawsze nazywa je „niewyskalowanymi”.
- W Części I Doc Brown zostaje nieoczekiwanie zastrzelony na oczach Marty’ego, jednak później okazuje się, iż Doc miał na sobie kamizelkę kuloodporną. W Części III Marty zostaje zastrzelony na oczach Doc Browna, jednak jak później wiadomo on też miał na sobie prowizoryczną kamizelkę kuloodporną. Natomiast w drugiej części także widzimy kamizelkę kuloodporną – widać ją na filmie oglądanym przez Biffa w jego rezydencji, gdzie używa jej sam Clint Eastwood.
- W drugiej części przed planowaną podróżą z 1985 do 2015, Doktor mówi: „Tam, gdzie się udajemy, nie potrzebujemy dróg”. W trzeciej części przed planowaną podróżą z 1955 do 1885, Brown mówi: „Tam, gdzie się wybierasz nie ma dróg”.
- W I części matka Marty’ego dowiaduje się gdzie mieszka. Marty i Doktor szybko zakrywają DeLoreana. W części trzeciej Clara odnajduje mieszkanie Doktora i również zmuszeni są zataić obecność wehikułu.
- Koszula George’a w I części i rękaw Marty’ego Juniora w drugiej – obaj gdy wchodzą do baru mają niechlujnie ułożoną lewą część – u George’a chodzi o to, że koszula nie jest włożona do spodni, zaś Marty ma zbyt długi rękaw. Obaj naprawiają sytuację po wejściu do lokalu.
- W 1. części, gdy Delorean przenosi się w czasie, jego tylna tablica rejestracyjna (OUTATIME) odpada i wiruje na jezdni przez kilka sekund. Gdy w 3. części Marty wraca z 1885 do 1985, a pociąg niszczy wehikuł czasu, tabliczka w identyczny sposób się kręci – można to uznać za symboliczny Początek i Zakończenie podróży DeLoreana w czasie.
Powrót do przyszłości
Marty przedstawiony jest jako ambitny nastolatek, zdecydowany osiągnąć więcej niż bezrobotne rodzeństwo i podlizujący się szefowi ojciec. Podczas testowania przetworzonego na maszynę czasu DeLoreana, zostaje przeniesiony do roku 1955, gdzie poznaje swoich rodziców i przypadkiem zapobiega ich pierwszemu spotkaniu. Zagrożony wymazaniem z istnienia Marty, z pomocą młodszego o 30 lat doktora, stara się naprawić zniszczony ciąg wydarzeń i znaleźć źródło zasilania, które pozwoli mu uruchomić napęd czasowy i wrócić do swojego czasu.
Powrót do przyszłości II
Doc Brown przenosi Marty’ego i jego dziewczynę do roku 2015, gdzie muszą zapobiec tragedii rodzinnej, która ma dotknąć ich dzieci. Gdy wracają do roku 1985, znajdują Hill Valley przekształcone w gniazdo hazardu i walk gangów ulicznych. Aby naprawić linię czasu, Marty i Doc muszą znaleźć podróżującego w czasie winowajcę i wrócić do roku 1955, w którym muszą unikać swoich odpowiedników z pierwszej części.
Powrót do przyszłości III
Marty decyduje się nie wracać do lat 80., tylko znaleźć doktora Browna, który przepadł z DeLoreanem w roku 1885. Doc, na wieść o grożącej mu śmierci, decyduje się wrócić z Martym do roku 1985 i ostatecznie zniszczyć wehikuł. Podróż w czasie wymaga jednak rozpędzenia samochodu do odpowiedniej prędkości, co nie jest łatwe z powodu przebitego baku. Ponadto Doc zakochuje się w przypadkiem uratowanej kobiecie i postanawia zostać z nią w 1885 roku, co jeszcze bardziej utrudnia powrót do przyszłości.
Remove ads
Historia
Podsumowanie
Perspektywa
Remove ads
Box office
Remove ads
Wydanie DVD
Podsumowanie
Perspektywa
Historia
Historia wydania Powrotu do przyszłości na DVD sięga początku samego formatu DVD, a więc roku 1997. Mimo wielu zapowiedzi premiera nastąpiła dopiero w 2002 roku. Należy wspomnieć, iż w Polsce wydanie DVD pojawiło się na kilka miesięcy przed premierą w Stanach Zjednoczonych i Kanadzie.
Remove ads
Krytyka
Podsumowanie
Perspektywa
Podobnie jak inna twórczość fantastyczna, w której przedstawione są podróże w czasie, trylogia Powrót do przyszłości spotyka się z krytyką i posądzeniami o nieścisłości. Mechanizm podróży w czasie przedstawiony w Powrocie do przyszłości zakłada zależności przyczynowo-skutkowe, dotykające podróżnika poza swoją linią czasową, ale następujące z opóźnieniem – zdjęcia wykonane w przyszłości zmieniają się stopniowo, gdy podróżnik modyfikuje przeszłość, ale naprawienie linii czasowej powoduje natychmiastową zmianę. Zdjęcia, gazety i wydruki zdają się być jedynymi „oknami” w linii czasowej, bo pojawiając się w swoim, choć zmienionym czasie, Marty jest zaskoczony i pamięta tylko wydarzenia, które nastąpiłyby bez wprowadzonych zmian. Wyjątkiem jest znikająca dłoń Marty’ego, gdy wszystko wskazuje, że nie dojdzie do jego narodzin.
Doc Brown często wspomina o paradoksach i tragicznych skutkach spotkania swojego odpowiednika z innego czasu. Paradoksalne elementy fabuły zdają się jednak zupełnie umykać jego uwadze. Gdy stary Biff Tannen wraca z roku 1955 do 2015, w roku 2015 nie widać skutków jego wyprawy, które są widoczne w 1985. Zgodnie z wyjaśnieniem doktora parę minut później, nie powinno być to możliwe: jeśli stary Biff mógł wrócić do nienaruszonej linii czasowej to czemu Marty i Doc nie mogli?
- Hipoteza: Stary Biff wracał w momencie, gdy Biff z 1955 roku jeszcze nie zdołał zmienić przyszłości – dlatego wrócił do „swoich” czasów. Marty i Doc cofnęli się w czasie wpadając do już zmienionej linii czasu. Gdyby stary Biff wrócił do swoich czasów po tym, jak młody Biff zmienił przyszłość, Marty i Doc potrzebowaliby drugiego wehikułu, bo pierwszy zostałby w zmienionym 2015 roku.
Niemałe kontrowersje może również budzić kwestia nazwy kanionu w części III. W czasach, kiedy bohaterowie odwiedzają dziki zachód, ma on indiańską (w każdym razie nietypową) nazwę. Prawdziwą nazwę kanionu znają oni z przyszłości, a więc czasów kiedy odkryli nagrobek doktora. Wąwóz nazywa się Clayton od nazwiska nauczycielki, która do niego wpadła i zginęła. Tej samej nauczycielki, która wystawiła nagrobek doktorowi. Jeśli zaś ufundowała pomnik panu Brownowi, nie mogła zginąć wcześniej w kanionie.
- Hipoteza: Nazwę kanionu bohaterowie znają z zupełnie niezmienionej, dziewiczej wersji historii. Gdy Doktor przeniósł się w czasy dzikiego zachodu, zdołał uratować Clarę, która później ufundowała nagrobek – nazwa kanionu nie została zmieniona na Clayton. Marty, uwięziony wtedy w roku 1955, nie znał innej nazwy kanionu niż ta z jego 1985 roku. Gdy cofnął się w czasie, zdołał uratować Doktora.
Jednym z paradoksów, który można dostrzec w filmie jest podarty przez Doktora list, mający ostrzec go przed śmiercią. Z pierwszej części dowiadujemy, się, że Marty napisał 12 listopada 1955 list, gdyż chciał go ostrzec przed śmiercią od strzelaniny z Libijczykami 26 października 1985. Tego samego dnia Doktor podarł list, gdyż nie chciał znać swojej przyszłości. Doktor wysłał Marty’ego do 26 października 1985. Potem skleił list. Dowiedział się o swoim „przeznaczeniu” i założył na spotkanie z Martym kamizelkę kuloodporną. Nie zginął od strzałów Libijczyków. Z drugiej części dowiadujemy się, że doktor 12 listopada 1955 podarł list, gdyż nie chciał znać swojego „przeznaczenia”. Tego samego dnia wysłał Marty’ego do 26 października 1985. Minutę później podbiegł do niego Marty tłumacząc się, że wrócił z przyszłości. Trzecia część nie wskazuje nam tego, że Doktor w 1955 sklejał list. Wysłał Marty’ego 14 listopada 1955 do 2 września 1885. Co dalej, jeśli Doktor nie sklei listu, to nie dowie się o swojej przyszłości, zastrzelą go Libijczycy 26 października 1985, doktor nie przeniesie się do 2015 z Martym i Jennifer. Biff nie poda Biffowi 12 listopada 1955 almanachu. Marty nie zjawi się ponownie 12 listopada 1955. Doktor jednak po wysłaniu Marty’ego do 26 października 1985 sklei podarty list i uratuje się przed strzałami Libijczyków, pojawi się z Martym i Jennifer w 2015. Biff poda Biffowi almanachy 12 listopada 1955. Marty zabierze tego samego dnia Biffowi almanach. Doktor podrze list, który go ostrzega przed śmiercią. Po wysłaniu Marty’ego do 26 października 1985 nie sklei listu, gdyż uwagę odwróci mu Marty, który powie mu, że wrócił z przyszłości. Doktor 14 listopada 1955 wyśle Marty’ego do 2 września 1885 i znów 26 października 1985 zginie od strzałów Libijczyka. Podsumowując fabuła tego filmu, dzięki jednemu, drobnemu szczegółowi została pozbawiona logiki przyczynowo-skutkowej.
- Hipoteza: Marty mógł dać doktorowi dwa listy – jeden do kieszeni, drugi mógł zostawić w laboratorium. Poza tym doktor mógł zebrać kawałki listu i skleić dopiero na początku 1985 roku. Mógł też skleić list dopiero po dłuższym czasie.
W III części trylogii istnieje wątek, w którym w 1885 roku Marty i doktor Brown zastanawiali się nad powrotem do roku 1985 uszkodzonym wehikułem, którym młodzieniec trafił na dziki zachód. Jednak co z De Loreanem, którym dotarł wcześniej doktor Brown? Teoretycznie przecież wystarczyłoby załatać przewód paliwowy pojazdu, którym dotarł Marty i do niego wlać benzynę z pojazdu, którym dotarł doktor i tak mogliby powrócić do 1985 roku.
- Hipoteza: Doktor Brown po trafieniu piorunem w De Loreana w 1955 roku i przeniesieniu się do roku 1885 mógł w którymś momencie utracić benzynę.
Remove ads
Przypisy
Scenariusze
Linki zewnętrzne
Wikiwand - on
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Remove ads