Puccinia arenariae

Puccinia arenariae (Schumach.) J. Schröt. – gatunek grzybów z rodziny rdzowatych (Pucciniaceae)^[1]. Pasożyt obligatoryjny roślin z rodzin goździkowate (Caryophyllaceae), zdrojkowate (Montiaceae) i ugłastowate (Molluginaceae)^[2].

Puccinia arenariae

Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	grzyby
Typ	podstawczaki
Klasa	rdze
Rząd	rdzowce
Rodzina	rdzowate
Rodzaj	rdza
Gatunek	Puccinia arenariae
Nazwa systematyczna
Puccinia arenariae (Schumach.) J. Schröt. Hedwigia 19: 38 (1880)

Plamy na liściu gwiazdnicy gajowej

Systematyka i nazewnictwo

Pozycja w klasyfikacji według Index Fungorum: Puccinia, Pucciniaceae, Pucciniales, Incertae sedis, Pucciniomycetes, Pucciniomycotina, Basidiomycota, Fungi^[1].

Po raz pierwszy zdiagnozował go w 1803 r. Ch.F. Schumacher nadając mu nazwę Uredo arenariae. Obecną, uznaną przez Index Fungorum nazwę nadał mu Joseph Schröter w 1880 r.^[1]

Ma 20 synonimów. Niektóre z nich^[3]:

• Leptopuccinia arenariae (Schumach.) Syd. 1922
• Micropuccinia arenariae (Schumach.) Arthur & H.S. Jacks. 1921

Rozwój i morfologia

Jest pasożytem jednodomowym, tzn. cały jego cykl rozwojowy odbywa się na jednym żywicielu. Jest też rdzą niepełnocyklową – wytwarza tylko jeden rodzaj zarodników – teliospory^[2].

Na dolnej stronie liści oraz na łodygach porażonych roślin tworzą się plamy, a w ich obrębie małe, jasnobrązowe, poduszeczkowate telia. Zarodniki 10–20 × 28–49 µm, dwukomórkowe, na długim i trwałym trzonku (60–90 µm, czasami 140 µm). Wierzchołkowa ściana górnej komórki jest spiczasta i wyraźnie pogrubiona^[2].

Występowanie i siedlisko

Znane jest występowanie Puccinia arenariae w Ameryce Północnej, Europie, Azji i na Nowej Zelandii^[4]. W Polsce rdza ta jest szczególnie pospolita na goździku brodatym. Powoduje u niego chorobę o nazwie rdza goździka brodatego^[5].

Opisano jej występowanie na roślinach należących do gatunków i rodzajów: Agrostemma githago, Arenaria (montana, retusa, serpyllifolia, tenuifolia), Cerastium (alpinum, arvense, fontanum, glomeratum, semidecandrum, velutinum), Dianthus (armeria, barbatus, carthusianorum, caryophyllus, chinensis, crinitus, deltoides, lusitanus, plumarius), Gypsophila (elegans, muralis), Holosteum umbellatum, Honckenya peploides, Minuartia (hybrida, laricifolia, verna), Moehringia (diversifolia, muscosa, tenuifolia, trinervia, moenchia), Myosoton aquaticum, Petrorhagia, Sagina (apetala, decumbens, maritima, nivalis, nodosa, x normaniana, procumbens, saginoides, subulata), Saponaria (ocymoides, officinalis, orientalis, persica), Scleranthus, Silene (acaulis, alaba, dioica, baccifera, flos-cuculi, noctiflora, viscosa, vulgaris), Spergula (arvensis, morisonii, pentandra), Spergularia, Stellaria (alsine, graminea, holostea, media, nemorum, pallida, palustris), Vaccaria hispanica^[2].