Pucharek kielichowaty

Pucharek kielichowaty (Hymenoscyphus calyculus (Fr.) W. Phillips) – gatunek grzybów z rodziny tocznikowatych (Helotiaceae)^[1].

Pucharek kielichowaty

Owocniki na pniu drzewa
Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	grzyby
Typ	workowce
Klasa	patyczniaki
Rząd	tocznikowce
Rodzina	tocznikowate
Rodzaj	pucharek
Gatunek	pucharek kielichowaty
Nazwa systematyczna
Hymenoscyphus calyculus (Fr.) W. Phillips Man. Brit. Discomyc. (London): 136 (1887)

Owocniki na gałązce

Systematyka i nazewnictwo

Pozycja w klasyfikacji według Index Fungorum: Hymenoscyphus, Helotiaceae, Helotiales, Leotiomycetidae, Leotiomycetes, Pezizomycotina, Ascomycota, Fungi^[1].

Po raz pierwszy opisał go w 1849 r. Elias Fries, nadając mu nazwę Helotium calyculus. Obecną, uznaną przez Index Fungorum nazwę nadał mu w 1887 r. William Phillips^[1].

Ma ponad 30 synonimów. Niektóre z nich:

• Calycella conscripta (P. Karst.) Boud., 1907
• Helotium virgultorum Fr. 1849
• Hymenoscyphus conscriptus (P. Karst.) Korf ex Kobayasi, Hirats. f., Aoshima, Korf, Soneda, Tubaki & Sugiy. 1967^[2].

Polską nazwę podaje m.in. internetowy atlas grzybów^[3].

Morfologia

Owocniki

Typu apotecjum, zbudowane z miseczki i trzonka. Miseczka o średnicy 2–5 mm na trzonku o wysokości kilku mm. Powierzchnia górna jasnożółta i gładka, powierzchnia dolna i trzon bladożółta do białawej, gładka lub drobno kutnerowata^[4].

Cechy mikroskopowe

Zarodniki 15–24 × 3–4 µm, nieregularnie wrzecionowate, gładkie, czasami z przegrodami. Parafizy cienko-cylindryczne, z przegrodami^[4].

Gatunki podobne

Jaskrawożółty kolor odróżnia pucharka kielichowatego od innych pucharków, można go jednak pomylić z podobnie ubarwioną dwuzarodniczką cytrynową (Bisporella citrina). Odróżnia się ona brakiem trzonu i zwykle rośnie na kłodach i pniach, a nie na gałązkach i patykach^[4].

Występowanie i siedlisko

Podano stanowiska pucharka kielichowatego w Ameryce Północnej, Europie, i Azji. Najwięcej stanowisk podano w Europie, występuje tu na całym obszarze z wyjątkiem części południowo-wschodniej^[5]. W Polsce M.A. Chmiel w 2006 r. przytoczyła ponad 20 stanowisk^[6]. Nowe stanowiska podano także w latach następnych^[7], a najbardziej aktualne są w internetowym atlasie grzybów. Zaliczony w nim jest do gatunków zagrożonych, wartych objęcia ochroną^[8].

Grzyb saprotroficzny. Rozwija się na martwym drewnie i gałązkach drzew liściastych^[6].