Najlepsze pytania
Chronologia
Czat
Perspektywa
Rabindranath Tagore
poeta i prozaik indyjski, noblista Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Remove ads
Rabindranath Tagore (beng. রবীন্দ্রনাথ ঠাকুর, ur. 7 maja 1861 w Kalkucie, zm. 7 sierpnia 1941 tamże)[1] – indyjski poeta, prozaik, filozof, kompozytor, malarz, pedagog, laureat Nagrody Nobla w dziedzinie literatury (1913), pierwszej dla Hindusa, jak również dla Azjaty[2].
Remove ads
Życiorys
Podsumowanie
Perspektywa



Urodził się i wychował w zamożnej i poważanej rodzinie. Był najmłodszy z 13. rodzeństwa. W wieku 14 lat porzucił szkołę, a wiedzę zaczął zdobywać w warunkach domowych, wśród prywatnych nauczycieli. W wieku 17 lat odbył podróż do Anglii[1], a później także często podróżował[3].
Rodzina
9 grudnia 1883 poślubił córkę swojego pracownika, 9-letnią wówczas, Mrinalini Devi. Tagore zapewnił jej nauczycieli, warunki do nauki itd.[4] 25 października 1886 roku urodziła się im córka Madhurilata, nazywana Belą. W 1888 parze urodził się syn, Rathindranath. W 1891 roku przyszła na świat kolejna córka, Renuka, a trzy lata później kolejna – Mira. W 1896 urodził się Shamindranath. 15 czerwca 1901 Bela wyszła za mąż, a 9 sierpnia jej siostra, Renuka została żoną Satyendranath Bhattacharya. 23 listopada 1902 roku Mrinalini zmarła, a następnie w krótkim czasie (1903, 1904, 1907) zmarło także troje dzieci[5].
Twórczość, filozofia, aktywność pedagogiczna
Zadebiutował w wieku 16 lat opowiadaniem pt. Żebraczka [Bhikharini] opublikowanym w czasopiśmie literackim „Bharati”[3].
W 1901 założył wraz z innymi nauczycielami eksperymentalną szkołę w Santiniketan (z sanskrytu Przystań Pokoju) (w stanie Bengal Zachodni), dawny „uniwersytet leśny”, w której stosował zarówno indyjskie, jak i europejskie metody wychowawcze[5]. Na założenie tej szkoły żona Tagorego przeznaczyła większość swojej ślubnej biżuterii[4].
W 1921 roku placówka przekształciła się w uniwersytet (Visva Bharati University)[3].
W 1912 Tagore opublikował Pieśni ofiarne (Gitanjali), nagrodzone rok później Nagrodą Nobla w dziedzinie literatury[6].
Od 1912 sam tłumaczył swoje utwory na angielski albo zlecał tłumaczenie swoim krewnym. Na polski tłumaczony był m.in. przez Staffa, Kasprowicza, Mirandolę, Birkenmajera, Schayera, Stillera i innych[7].
Deklarował się jako skrajny pacyfista i przeciwnik przemocy we wszystkich jej formach, nie interesował się polityką jako taką[8]. W roku 1915 otrzymał brytyjskie szlachectwo, odrzucił je jednak cztery lata później, po masakrze w Amritsarze[1].
Tagore zajmował się problematyką wychowania widzianą poprzez kategorie prawdy i piękna, nie wychowania rozumianego jako system oświatowy[8]. Przez 40 lat w sposób konsekwentny doprowadził do urzeczywistnienia ideału wychowania[potrzebny przypis].
W 1950 jego pieśń Jana Gana Mana została oficjalnym hymnem państwowym Indii. Pieśń Amar Shonar Bangla została hymnem Bangladeszu[9].
Opublikował ponad 50 tomów poetyckich, ponad 100 opowiadań, 12 powieści, kilkanaście utworów scenicznych, wiele rozpraw, artykułów i studiów[5]. Sam reżyserował swoje sztuki i w nich grał[7].
Remove ads
Krytyka zachodniej kultury oświatowej według R. Tagorego
Kategorie, które uniemożliwiają urzeczywistnienie ideału wychowania[3]:
- brak harmonii między indywidualnością a społeczeństwem (między jednostką a uniwersum)
- brak harmonii między jednostką a naturą
- traktowanie ludzkiej osoby fragmentarycznie
- świat duchowy traktowany jako wydzielona nadbudowa właściwa świadomości elity
- lekceważy i spłyca sens istnienia młodego człowieka, wydziedzicza go z potrzeby bezpośredniego kontaktu z wielorakimi formami świata i z naturalnej skłonności do porozumienia z uniwersaliami
- zdominowana przez gromadzenie wiadomości, gdzie wszystko było odgórnie zaplanowane i zorganizowane oraz nie oczekiwano od nauczyciela wielkiej inwencji twórczej
- ma suchą formę scjentyzmu
- nie stanowi istoty życia
- dyscyplina nie bierze pod uwagę indywidualności dziecka
- praktykowanie zawładnięcia dzieckiem w imię jego „dobra” i pozbawianie go indywidualności, narzucanie dziecku świata dorosłych i ich potrzeb
- nadmierne zaufanie do książek – jako drogi do powierzchownego przyswajania idei, pozbawionego niezależnego myślowego wysiłku i wyższej woli
Remove ads
Specyfika procesu wychowania według Tagorego
- Wysuwanie na pierwszy plan percepcji emocjonalno-estetycznej oraz poznanie intuicyjne, przed poznaniem naukowym.
- Kształtowanie charakteru i życia duchowego oraz, co za tym idzie, osiągnięcie wyzwolenia z bolesności życia, poznawanie siebie, nauka powściągliwości, opanowania pożądliwości wobec dobrobytu i prostego konsumpcyjnego stosunku do niego, poszanowanie w dziecku potrzeby wyrażania się, ekspresji.
- Odkrywanie harmonii prawdy i piękna, wychowanie przez prawdę i dla prawdy absolutnej. Przezwyciężanie samoograniczenia, samodoskonalenie i nauka pokonywania trudów poznawania prawdy przez stosowanie wyrzeczeń i naturalnej inspiracji radości życiem.
- Wychowanie powinno wyrastać z naturalnych kulturowych podstaw społeczności i kierować się ku wartościom scalającym kulturę indyjską. Plan etyczny – budowanie moralnego charakteru przez aktywność na rzecz domostwa i współzarządzania szkołą.
- Krzewienie ideału miłości – nadrzędna wartość moralna, sprzyja głębszemu, bezpośredniemu wglądowi w esencję ludzkiej natury, poprzez miłość człowiek zwielokrotnia samego siebie (oparcie na wzorcach otwartości i prostoty).
- Przezwyciężanie samoograniczenia, samodoskonalenie i nauka pokonywania trudów poznawania prawdy przez stosowanie wyrzeczeń i naturalnej inspiracji radości życiem.
- Nauka pokory – chroni przed agresywną interpretacją mniemań o tym co dobre i przed jednostronnym identyfikowaniem twórczego działania z sukcesem.
- Zacność życia – akcent na treści i formy, które sprzyjałyby rozwijaniu świadomej tożsamości kulturowej i umiejętności twórczego oraz samodzielnego rozwiązywania problemów społecznych.
- Czerpanie radości z nauczania – jako wyraz doświadczania własnego życia duchowego i zrozumienia, że istnieje harmonia między ich życiem duchowym, prawdą i pięknem a życiem duchowym innych osób.
- Specyfika środowiska, w jakim powinno się odbywać nauczanie – strefa neutralna, w bliskim kontakcie z naturą, z dala od osad i od niepożądanych zewnętrznych wpływów burzących spokój uczniów.
- Uwzględnianie różnorodności doświadczeń – wspólnoty i samotności, aktywności i kontemplacji (nauka władania sobą)[3].
Remove ads
Wybrane dzieła
- Żebraczka [Bhikharini] (1877), opowiadanie
- Opowieść o poecie [Kabi-Kahini] (1878), tom poezji
- Wieczorne pieśni [Sandhya Sangeet] (1881), tom poezji
- Poranne pieśni [Prabhat Sangeet] (1881), tom poezji
- Rozbicie [Visarjan] (1890), dramat
- Złota łódź [Sonar Tari] (1894), tom poezji
- Pamięć [Smriti] (1902), poemat
- Poczta [Dak Ghar] (1911), dramat
- Pieśni ofiarne [Gitanjali] (1910), tom poezji
- Dom i świat [Ghare Baire] (1916), powieść
- Noc ziszczenia, zbiór opowiadań, pol. wydanie 1922, Wydawnictwo Polskie, Lwów-Poznań, wydanie II, tom 2 Biblioteki Laureatów Nobla, tłumaczenie: Franciszek Mirandola
- Wspomnienia. Błyski Bengalu (1911), zbiór wspomnień, pol. wydanie 1923, tom 16 Biblioteki Laureatów Nobla; tłumaczenie: Jerzy Bandrowski
- Głodne kamienie, zbiór opowiadań, pol. wydanie 1961
Galeria
- Głowa kobiety
- Studium głowy
- Tańcząca dziewczyna
- Dwie postaci
- Studium twarzy
- Kobieta w welonie
- Studium głowy (1928/1929)
Remove ads
Upamiętnienie
Na cześć indyjskiego poety nadano nazwę gatunkową odkrytemu w Indiach zauropodowi – barapazaurowi.[potrzebny przypis]
W Polsce Rabindranath Tagore jest patronem ulicy w Łodzi, która znajduje się niedaleko Parku im. Juliusza Słowackiego i Ronda Lotników Lwowskich. Jest również patronem ulicy na Mokotowie w Warszawie.
Przypisy
Linki zewnętrzne
Wikiwand - on
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Remove ads