Rabka-Zdrój (przystanek kolejowy)

Rabka-Zdrój – przystanek kolejowy w Rabce-Zdroju, w województwie małopolskim, w Polsce. Według klasyfikacji PKP ma kategorię dworca turystycznego^[3].

Rabka-Zdrój

nr rej. A-712 z 17 grudnia 1993[1]
Budynek dworca, widok od strony ulicy Zakopiańskiej
Państwo	Polska
Województwo	małopolskie
Miejscowość	Rabka-Zdrój
Zarządca	PKP (dworzec) PKP PLK (przystanek kolejowy)
Data otwarcia	1884
Poprzednie nazwy	Rabka (1884–1926)[2] Rabka Zdrój (1927–1939)[2] Rabka Zdroj (1939–1945)[2]
Rodzaj	przystanek osobowy
Liczba pasażerów	100-149
Dane techniczne
Liczba peronów	1
Liczba krawędzi peronowych	1
Kasy
Linie kolejowe
104 Chabówka – Nowy Sącz
Położenie na mapie Rabki-Zdroju Rabka-Zdrój
Położenie na mapie Polski Rabka-Zdrój
Położenie na mapie województwa małopolskiego Rabka-Zdrój
Położenie na mapie powiatu nowotarskiego Rabka-Zdrój
Położenie na mapie gminy Rabka-Zdrój Rabka-Zdrój
49°36′37″N 19°57′08″E

Ruch pasażerski

Rok	Wymiana pasażerska na dobę
2017[4]	100-149
2022[5]	150-199
2023[6]	100-149

Przystanek został otwarty w 1884 roku w ramach budowy Galicyjskiej Kolei Transwersalnej. W 1993 zabudowa zespołu dworcowego została wpisana do rejestru zabytków. W latach 1927–1939 oraz 1945–1952 przystanek ten figurował w spisach jako stacja kolejowa^[7].

Położenie

Dworzec kolejowy w Rabce-Zdroju znajduje się w zachodniej części miejscowości przy ulicy Orkana 27^[8][9]. W pobliżu dworca znajdują się 2 przystanki autobusowe: Rabka-Zdrój pl. św. Mikołaja i Rabka-Zdrój ul. Orkana oraz parking^[9][10][11].

Historia

Dworzec kolejowy około 1931

W latach 50. XIX w. Galicja miała tylko jedno połączenie kolejowe z Austrią – Kolej Północną (łączącą Wiedeń z Krakowem) i Kolej Karola Ludwika (kolej na wschód od Krakowa). Rząd wiedeński nie był zainteresowany dalszym rozwojem sieci kolejowej. W 1866 roku podczas wojny prusko-austriackiej na krótko została zajęta stacja w Oświęcimiu oraz wysadzonych zostało kilka mostów, co poskutkowało przerwaniem połączenia kolejowego cesarstwa z Galicją. Już 2 lata później przedstawiono rozmaite projekty nowych połączeń kolejowych, jednak ich realizacja postępowała bardzo wolno^[12].

5 kwietnia 1881 przedłożono projekt ustawy o budowie kolei transwersalnej (poprzecznej), a dokładniej mówiąc odcinków uzupełniających już wybudowane szlaki i układające się w jednolity ciąg komunikacyjny od Żywca do Husiatyna nad granicą rosyjską. Później projekt ten rozszerzono o odcinek od Żywca do granicy węgierskiej pod Zwardoniem, z Podgórza do Oświęcimia i Skawiny do Suchej. Uroczyste rozpoczęcie prac na odcinku Żywiec – Nowy Sącz nastąpiło 17 października 1882. Pod koniec 1884 otwarto wszystkie linie wchodzące w skład Galicyjskiej Kolei Transwersalnej o łącznej długości 555 km wraz ze przystankiem w Rabce^[7].

W 1925 roku przy przystanku^[7] wybudowano dworzec kolejowy^[13]. 17 grudnia 1993 zabudowa zespołu dworcowego (dworzec, dom mieszkalny i budka dróżnika) została wpisana do rejestru zabytków^[1].

22 marca 2004 zawieszono ruch pasażerski w kierunku Nowego Sącza^[14].

We wrześniu 2010 zostały zamknięte kasa biletowa i poczekalnia^[15].

W maju 2013 przedsiębiorstwo Profes rozpoczęło remont dworca. W ramach inwestycji budynek został gruntownie odnowiony na zewnątrz i wewnątrz. Na parterze wydzielono przestrzeń dla podróżnych: poczekalnię, kasy oraz toalety. Dawna poczekalnia wraz z kasami, część pomieszczeń na parterze oraz cała powierzchnia na piętrze została przygotowana dla biblioteki publicznej^[13][16]. 11 grudnia 2014 wyremontowany dworzec został ponownie otwarty, a w marcu 2015 do obiektu przeniosła się Miejska Biblioteka Publiczna^[17], a w maju Punkt Informacji Turystycznej^[18].

Linie kolejowe

Przystanek znajduje się przy jednotorowej linii kolejowej nr 104 Chabówka – Nowy Sącz. Linia ta na odcinku Chabówka – Rabka-Zdrój jest zelektryfikowana^[19].

Infrastruktura

Na przystanku znajduje się jeden jednokrawędziowy peron o długości 200 m i wysokości 24 cm nad poziomem główki szyny. Peron jest zadaszony oraz znajdują się na nim ławki i głośniki służące do zapowiadania pociągów^[20].

Ruch pociągów

Na przystanku zatrzymują się pociągi Regio spółki Przewozy Regionalne kursujące pomiędzy Krakowem Głównym a Zakopanem. Składy te w Rabce zmieniają kierunek jazdy – przyjeżdżają i wracają ze strony stacji Chabówka. Jest to spowodowane układem stacji kolejowej w Chabówce, który wymusza zmianę kierunku jazdy pociągów. Zmiana kierunku jazdy w Rabce jest możliwa tylko przez składy posiadające kabiny sterownicze na obu końcach. Z uwagi na układ torowy nie jest możliwa zmiana kierunku lokomotywy z wagonami. Czas przejazdu związany z przyjazdem i powrotem z Chabówki wynosi około 6 minut^[21].

Do 21 marca 2004 z Rabki-Zdroju kursowały również pociągi pasażerskie w kierunku Nowego Sącza^[14].

Poza ogólnodostępnymi pociągami pasażerskimi, w Rabce-Zdroju zatrzymują się również okazjonalne pociągi retro obsługiwane przez skansen w Chabówce^[22].

Galeria

• 
  Pomnik św. Mikołaja
• 
  EN57 przy peronie
• 
  Nieczynna kasa
• 
  Wnętrze dworca
• 
  Biblioteka