Rejencja koszalińska

Rejencja koszalińska (niem. Regierungsbezirk Köslin, w XIX wieku Regierungsbezirk Cöslin) – prusko-niemiecka jednostka podziału terytorialnego w latach 1816–1945, obejmująca dzisiejsze Pomorze Zachodnie. Stolicą był Köslin. Rejencja wchodziła w skład prowincji Pomorze.

Podział administracyjny Pomorza w 1913 r.

     Rejencja stralsundzka

     Rejencja szczecińska

     Rejencja koszalińska

Historia

Jednostka została wprowadzona w Prusach w latach 1815–1816 i istniała do 1945 jako pośredni szczebel administracji pomiędzy prowincją Pomorze ze stolicą w mieście Stettin a powiatami. Obecnie na jej terytorium znajdują się województwa: pomorskie z powiatami: bytowskim, lęborskim i słupskim z miastem na prawach powiatu Słupsk oraz zachodniopomorskie z powiatami: białogardzkim, gryfickim, kołobrzeskim, łobeskim, sławieńskim oraz koszalińskim z miastem na prawach powiatu Koszalin.

Podział administracyjny i granice rejencji

Rok 1900

Powiaty ziemskie (Landkreis):

• Belgard (Persante), w 1932 połączony z powiatem Schivelbein
• Bublitz, w 1932 połączony z powiatem Köslin
• Bütow
• Dramburg, w 1938 włączony do rejencji pilskiej
• Kolberg-Körlin, od 1913 bez miasta Kolberg
• Köslin, w 1932 połączony z powiatem Bublitz
• Lauenburg i. Pom.
• Neustettin, w 1938 włączony do rejencji pilskiej
• Rummelsburg i. Pom.
• Schivelbein, w 1932 połączony z powiatem Belgard (Persante)
• Schlawe i. Pom.
• Stolp

Do 1920 jedynym powiatem grodzkim (Stadtkreis) pozostawał Stolp. W tymże roku z powiatu Kolberg-Körlin wydzielono miasto Kolberg, a trzy lata później – Köslin.

Zmiany granic i podziału administracyjnego rejencji w 1938

W 1938 w ramach Pomorza powstała trzecia rejencja (obok szczecińskiej i koszalińskiej) – rejencja pilska (oficjalna nazwa to rejencja Marchia Graniczna Poznańsko-Zachodniopruska) z siedzibą władz w Schneidemühl, w której znalazły się powiaty Dramburg i Neustettin. Wcześniej trzecią rejencją była stralsundzka zlikwidowana w 1932. Do rejencji koszalińskiej włączono za to powiaty Regenwalde i Greifenberg i. Pom. z rejencji szczecińskiej. W międzyczasie zlikwidowano powiat Bublitz.

Rok 1940

Powiaty ziemskie (Landkreis):

• Belgard (Persante)
• Bütow
• Greifenberg i. Pom., do 1938 w rejencji szczecińskiej
• Kolberg-Körlin
• Köslin
• Lauenburg i. Pom.
• Regenwalde, do 1938 w rejencji szczecińskiej
• Rummelsburg i. Pom.
• Schlawe i. Pom.
• Stolp

Powiaty grodzkie (Stadtkreis):

• Kolberg, od 1913
• Köslin od 1923
• Stolp, od 1898

Rejencję zlikwidowano w 1945 i wprowadzono polski podział administracyjny, uwzględniając nowe granice państwa.

Populacja

Powiat	Nazwa polska	Populacja (1939)[1]
Belgard	Białogard	77 062
Bütow	Bytów	27 308
Greifenberg	Gryfice	46 210
Köslin (miasto)	Koszalin	31 937
Köslin (powiat)	Koszalin	46 165
Kolberg (miasto)	Kołobrzeg	33 580
Kolberg-Körlin (powiat)	Kołobrzeg-Karlino	38 748
Lauenburg im Pommern	Lębork	62 287
Regenwalde	Resko	49 232
Rummelsburg	Miastko	40 174
Schlawe	Sławno	77 520
Stolp (miasto)	Słupsk	48 060
Stolp (powiat)	Słupsk	82 287
Razem		660 570