Roger Milla

Roger Milla (właśc. Albert Roger Mooh Miller^[1], ur. 20 maja 1952 w Jaunde) – kameruński piłkarz, który grał na pozycji napastnika. Posiada także obywatelstwo francuskie.

Roger Milla

Pełne imię i nazwisko	Albert Roger Mooh Miller
Data i miejsce urodzenia	20 maja 1952 Jaunde
Wzrost	173 cm
Pozycja	środkowy napastnik
Kariera seniorska[a]
Lata Klub Wyst. Gole 1965−1970 Eclair de Douala 61 (6) 1971−1974 Léopards Duala 117 (89) 1974−1977 Tonnerre Jaunde 87 (69) 1977−1979 Valenciennes FC 28 (6) 1979−1980 AS Monaco FC 17 (2) 1980−1984 SC Bastia 113 (35) 1984−1986 AS Saint-Étienne 59 (31) 1986−1989 Montpellier HSC 95 (37) 1989−1990 JS Saint-Pierroise 32 (8) 1990−1994 Tonnerre Jaunde 1994−1995 Pelita Jaya 23 (23) 1995−1996 Putra Samarinda 12 (18)
Kariera reprezentacyjna
Lata Reprezentacja Wyst. Gole 1973−1994  Kamerun 102 (28)
Kariera trenerska
Lata Drużyna 2001–2007 Montpellier HSC (asystent) 2007–2011 Tonnerre Jaunde 2011–2012 Tonnerre Jaunde (dyrektor sportowy)
Uwzględniono wyłącznie rozgrywki ligowe.

Kariera

Roger Milla to jedna z pierwszych i najbardziej rozpoznawalnych afrykańskich gwiazd piłkarskich na arenie międzynarodowej, porównywany do gwiazd europejskich czy południowoamerykańskich. Ten międzynarodowy poziom osiągnął dopiero po skończeniu 38 lat, czyli w wieku, którym piłkarze są zwykle już po zakończeniu kariery. Pierwszym klubem Milli był Eclair Douala, do którego trafił w 1965 roku w wieku 13 lat. W 1971 roku został zawodnikiem Léopards Duala, w którym występował do 1974 roku. Dwukrotnie zdobył z nim mistrzostwo Kamerunu (1972, 1973). Następnie został zawodnikiem Tonnerre Jaunde, z którym w sezonie 1974/1975 wygrał Afrykański Puchar Zdobywców Pucharów (finał 1976).

W 1977 roku wyjechał do Francji grać w Valenciennes FC, w którym występował do 1979 roku. Następnym klubem w karierze Milli było AS Monaco, z którym w sezonie 1979/1980 zdobył Puchar Francji. Ten sukces powtórzył Puchar Francji: rok później w barwach Bastii, w której występował do 1984 roku. Następnymi klubami w karierze Milli były: AS Saint-Étienne (1984-1986), Montpellier HSC (1986-1989), JS Saint-Pierroise (1989-1990), kameruński Tonnerre Jaunde (1990-1994) i indonezyjskie kluby: Pelita Jaya (1994-1995) oraz Putra Samarinda, w której Milla w 1996 roku w wieku 44 lat zakończył piłkarską karierę.

Reprezentacja

Milla zaliczył pierwszy występ w reprezentacji Kamerunu w roku 1973 przeciwko Zairowi^[2]. Reprezentował swój kraj na mistrzostwach świata w Hiszpanii w 1982. Po raz pierwszy zrezygnował z występów w drużynie narodowej w 1987 roku i przeniósł się na wyspę Reunion, by tam kończyć karierę. Jednakże w 1990 Milla otrzymał telefon od prezydenta Kamerunu, Paula Biyi, który namówił Millę na powrót do reprezentacji. Milla się zgodził, w związku z czym pojechał na swój drugi w karierze mundial – MŚ 1990 we Włoszech. Milla stał się jedną z głównych gwiazd turnieju. We Włoszech zdobył 4 bramki, każde ich zdobycie celebrując charakterystycznym tańcem przy narożniku boiska, zaczynając w ten sposób swoistą modę na celebrowanie strzelonego gola w niepowtarzalny dla każdego piłkarza sposób. Dwie z tych bramek zdobył w dogrywce meczu z Kolumbią, które dały awans Kamerunowi do ćwierćfinału. Kamerun stał się pierwszą afrykańską drużyną, która awansowała w mistrzostwach świata tak daleko (potem powtórzył ten sukces Senegal na MŚ w 2002 oraz Ghana na MŚ w 2010). Milla powrócił jeszcze na mistrzostwa świata w 1994 roku w wieku 42 lat. Na MŚ w USA Kamerun odpadł w fazie grupowej, Milla zdobył jednak honorowego gola w meczu z Rosją, bijąc swój własny rekord jako najstarszy strzelec gola w turnieju mistrzostw świata.

Ponadto Milla z reprezentacją dwukrotnie zdobył Puchar Narodów Afryki (1984, 1988), grał w finale tego turnieju (1986) oraz startował na igrzyskach olimpijskich 1984 w Los Angeles.

Mundial 1990

Roger Milla w wieku 38 lat stał się jedną z głównych gwiazd turnieju. We Włoszech zdobył 4 bramki, każde ich zdobycie celebrując charakterystycznym tańcem przy narożniku boiska, zaczynając w ten sposób swoistą modę na celebrowanie strzelonego gola w niepowtarzalny dla każdego piłkarza sposób. Dwie z tych bramek zdobył w dogrywce meczu z reprezentacją Kolumbii, które dały awans reprezentacji Kamerunu do ćwierćfinału, czym samym jego reprezentacja stała się pierwszą afrykańską drużyną, która awansowała w mistrzostwach świata tak daleko (potem powtórzył ten sukces reprezentacja Senegalu na Mundialu 2002, reprezentacja Ghany na Mundialu 2010 oraz reprezentacja Maroka na Mundialu 2022).

Mundial 1994

W 1994 roku Roger Milla w wieku 42 lat wystąpił na trzecim w swoim karierze mundialu rozgrywanym w Stanach Zjednoczonych, co czyniło go przez 20 lat najstarszym graczem w historii mundialu (rekord pobity na Mundialu 2014 przez kolumbijskiego bramkarza Faryda Mondragóna – 43 lata, 3 dni). Dnia 28 czerwca 1994 roku podczas meczu z reprezentacją Rosji rozgrywanym na Stanford Stadium w Palo Alto strzelił dla swojej drużyny gola, co czyni go najstarszym strzelcem w historii mundialu, jednak jego drużyna przegrała ten mecz 1:6. Po tym turnieju Milla zakończył reprezentacyjną karierę.

Statystyki

Klub	Sezon	Liga	Liga[3]		Puchar krajowy[4]		Puchar międzynarodowy[5]		Łącznie
			Mecze	Bramki	Mecze	Bramki	Mecze	Bramki	Mecze	Bramki
Eclair de Douala
	1968/1969	Kameruńska Première Division	28	1					28	1
	1969/1970	Kameruńska Première Division	29	5					29	5
Łącznie			57	6					57	6
Léopard de Douala
	1970/1971	Kameruńska Première Division	29	25					29	25
	1971/1972	Kameruńska Première Division	30	20					30	20
	1972/1973	Kameruńska Première Division	28	19					28	19
	1973/1974	Kameruńska Première Division	30	25					30	25
Łącznie			117	89					117	89
Tonnerre Yaoundé
	1974/1975	Kameruńska Première Division	29	23					29	23
	1975/1976	Kameruńska Première Division	28	26					28	26
	1976/1977	Kameruńska Première Division	30	20					30	20
Łącznie			87	69					87	69
Valenciennes FC
	1977/1978	Première Division	0	0					0	0
	1978/1979	Première Division	28	6	1	1			29	7
Łącznie			28	6	1	1			29	7
AS Monaco
	1979/1980	Première Division	17	2	8	3			25	5
Łącznie			17	2	8	3			25	5
SC Bastia
	1980/1981	Première Division	30	9	9	8			39	17
	1981/1982	Première Division	23	8	6	3			29	11
	1982/1983	Première Division	29	13	2	0			31	13
	1983/1984	Première Division	31	5	3	1			34	6
Łącznie			113	35	20	12			133	47
AS Saint-Étienne
	1984/1985	Division 2	31	22	8	3			39	25
	1985/1986	Division 2	28	9	2	2			30	11
Łącznie			59	31	10	5			69	36
Montpellier HSC
	1986/1987	Division 2	33	18	2	1			35	19
	1987/1988	Première Division	33	12	4	3			37	15
	1988/1989	Première Division	29	7	2	0			31	7
Łącznie			95	37	8	4			103	41
JS Saint-Pierroise
	1989	Réunion Premier League
	1990	Réunion Premier League	23	8					23	8
Łącznie			23	8					23	8
Tonnerre Jaunde
	1990/1991	Kameruńska Première Division	29	22					29	22
	1991/1992	Kameruńska Première Division	30	19					30	19
	1992/1993	Kameruńska Première Division	27	23					27	23
	1993/1994	Kameruńska Première Division	30	25					30	25
Łącznie			116	89					116	89
Pelita Jaya
	1994/1995	Indonezyjska Premier Division	23	23					23	23
Łącznie			23	23					23	23
Putra Samarinda
	1995/1996	Indonezyjska Premier Division	12	18					12	18
Łącznie			12	18					12	18
Łącznie w karierze			747	413	47	25			794	438

Sukcesy piłkarskie

Léopard de Douala

• Mistrz Kamerunu: 1972, 1973

Tonnerre Yaoundé

• Afrykański Puchar Zdobywców Pucharów: 1975
• Finał Afrykańskiego Pucharu Zdobywców Pucharów: 1976

AS Monaco

• Puchar Francji: 1980

SC Bastia

• Puchar Francji: 1981

Montpellier HSC

• Awans do Ligue 1: 1987

JS Saint-Pierroise

• Mistrzostwo Reunionu: 1989
• Puchar Reunionu: 1989

Reprezentacja Kamerunu

• Puchar Narodów Afryki: 1984, 1988
• Finał Pucharu Narodów Afryki: 1986
• Ćwierćfinał mundialu: 1990

Indywidualne

• Piłkarz Roku Afryki: 1976, 1990
• Członek FIFA 100: 2004

Po zakończeniu kariery

Roger Milla po zakończeniu kariery zasiadał w sztabie szkoleniowym francuskiego Montpellier HSC, a w latach 2007-2011 trenował kameruński Tonnerre Jaunde, którego w latach 2011-2012 był dyrektorem sportowym. Roger Milla obecnie jest ambasadorem ds. Afryki. W 2004 roku został wybrany przez Pelégo na listę FIFA 100 (100 najlepszych żyjących piłkarzy w historii), a w 2007 roku najlepszym afrykańskim piłkarzem 50-lecia^[6].

W 2010 roku wystąpił w reklamie Coca-Coli promującej Mundial 2010, w której zasiadał na stadionie pijąc reklamowany produkt, a we fragmencie filmu z Mundialu 1990 wykonywał taniec po zdobyciu bramki^[7].