Ross Martin

Ross Martin, właśc. Martin Rosenblatt (ur. 22 marca 1920 w Gródku, zm. 3 lipca 1981 w Ramona) – amerykański aktor charakterystyczny.

Ross Martin

Ross Martin (1967)
Imię i nazwisko	Martin Rosenblatt
Data i miejsce urodzenia	22 marca 1920 Gródek, Polska
Data i miejsce śmierci	3 lipca 1981 Ramona
Zawód	aktor
Współmałżonek	Muriel B. Weiss (1941–1965; jej śmierć) Olavee Lucile Martin (1967–1981; jego śmierć)
Lata aktywności	1946–1981

Życiorys

Urodził się w Gródku w Polsce (obecnie Horodok na Ukrainie) w rodzinie polsko–żydowskiej jako syn Sarah Lerner i Isaka Rosenblattów^[1]. Gdy miał zaledwie kilka miesięcy wraz rodzicami wyemigrował do Nowego Jorku^[2]. Miał młodszą siostrę Miriam May (ur. 20 czerwca 1924, zm. 9 lutego 2020)^[1]. Dzieciństwo spędził w Lower East Side na Manhattanie i mówił tylko w jidysz, po polsku i rosyjsku, zanim w wieku pięciu lat zaczął mówić po angielsku^[2]. Uczęszczał do City College of New York, gdzie ukończył studia z wyróżnieniem na wydziale marketingu. Później otrzymał stypendium i studiował prawo w National School of Law w Waszyngtonie.

Jako swój zawód wybrał aktorstwo i już jako nastolatek został połową wodewilowego zespołu Ross & West. Od tego momentu rozpoczął karierę w radiu i telewizji, zanim w 1953 zadebiutował na Broadwayu w roli doktora Egelhofera w komedii muzycznej Bena Hechta Hazel Flagg^[3]. Po trasie koncertowej w musicalu Faceci i laleczki jako Nathan Detroit, w 1957 powrócił na Broadway, aby zagrać w musicalu Shinbone Alley u boku Earthy Kitt i Eddiego Brackena.

Od 1949 regularnie występował gościnnie na małym ekranie w serialach telewizyjnych, zanim został obsadzony w roli sierżanta Andre Fodora w dramacie fantastycznonaukowym Podbój kosmosu (Conquest of Space, 1955)^[4]. Rola przestępcy Garlanda Humphreya „Reda” Lyncha w dreszczowcu neo-noir Blake’a Edwardsa Próba terroru (1962) z Lee Remick przyniosła mu nominację do Złotego Globu dla najlepszego aktora drugoplanowego^[5][6]. Przez cztery sezony od 17 września 1965 do 11 kwietnia 1969 grał rolę Artemusa Gordona w serialu CBS Dziki dziki Zachód (The Wild Wild West)^[7], za którą w 1969 był nominowany do nagrody Emmy^[8]. W odcinku serialu NBC Najwięksi bohaterowie Biblii (Greatest Heroes of the Bible) – pt. Ofiara Abrahama (Abraham’s Sacrifice, 1979) wystąpił jako Zingar.

17 czerwca 1941 zawarł związek małżeński z Muriel B. Weiss, która zmarła 15 marca 1965 na nowotwór złośliwy. Mieli troje dzieci – syna George’a oraz dwie córki – Phyllis i Rebeccę. 10 września 1967 poślubił Olavee Lucile Parsons.

3 lipca 1981 Martin w wieku 61 lat doznał śmiertelnego zawału serca po grze w tenisa na ranczu tenisowym San Vincente w klubie hrabstwa San Diego w Ramona w Kalifornii. Został przewieziony do szpitala Pomerado w Poway w Kalifornii, ale po przybyciu na miejsce stwierdzono zgon^[9].

Filmografia

Filmy

• 1962: Próba terroru jako Garland Humphrey „Red” Lynch
• 1965: Wielki wyścig jako Baron Rolfe von Stuppe

Seriale

• 1958: Strzały w Dodge City jako Dan Clell / Danny Keppert
• 1959: Peter Gunn jako Sal Matzi
• 1959: One Step Beyond jako Paul Marlin
• 1961: Zorro jako Marcos Estrada
• 1963: Strefa mroku jako porucznik Ted Mason
• 1963: Bonanza jako Nick Biancci
• 1971: Columbo – odc. „Wrobiona w morderstwo” jako Dale Kingston
• 1973: Ironside jako Arthur Damien
• 1974: Barnaby Jones jako
• 1977: Aniołki Charliego jako dr Perine
• 1978: Wonder Woman jako Bernard Havitol
• 1978: Jana z dżungli – głosy
• 1978–1979: Hawaii Five-O jako Tony Alika
• 1980: Statek miłości jako Tom Thorton
• 1981: Mork i Mindy jako Godfrey