Saki (gmina Narew)

Saki (białorus. Сакі^[6])– wieś w Polsce położona w województwie podlaskim, w powiecie hajnowskim, w gminie Narew^[4][7]. Leży nad rzeką Małynką.

Ten artykuł dotyczy wsi w powiecie hajnowskim, w gminie Narew. Zobacz też: inne miejscowości o tej nazwie.

Saki

wieś
Krzyż wotywny z XIX w. na środku wsi.
Państwo	Polska
Województwo	podlaskie
Powiat	hajnowski
Gmina	Narew
Liczba ludności (2011)	17[1][2]
Strefa numeracyjna	85
Kod pocztowy	17-210[3]
Tablice rejestracyjne	BHA
SIMC	0036564[4]
Położenie na mapie gminy Narew Saki
Położenie na mapie Polski Saki
Położenie na mapie województwa podlaskiego Saki
Położenie na mapie powiatu hajnowskiego Saki
52°57′02″N 23°29′43″E[5]

Historia

Wieś założona została przez Saka – jednego z bojarów należących do służb bojarskich Aleksandra Chodkiewicza, któremu to w 1525 r. Zygmunt Stary nadał 22 służby bojarskie w Puszczy Błudowskiej. Sak osiedlił się nad rzeką Małunicą (dawna nazwa rzeki Małynka) po 1483 r. dając początek dzisiejszej wsi. Wspomina o tym Metryka Litewska z 1512 r. spisana w języku starobiałoruskim: (...) ludi naszy (...) Puszczu (...) Bludowskuju rozrobili i domy swoimi poselili. A na imia dey ludi: Iwanec Miloszewicz z bratieju na Hozdnicy, a Saka z bratom na Malunicy(...)^[8]. To od nazwiska założyciela pochodzi nazwa miejscowości.

Według Pierwszego Powszechnego Spisu Ludności, przeprowadzonego w 1921 r., wieś Saki liczyła 22 domy i 125 mieszkańców (85 kobiet i 40 mężczyzn). Większość mieszkańców miejscowości, w liczbie 85 osób, zadeklarowała wówczas wyznanie prawosławne, pozostałe 40 osób zgłosiło wyznanie rzymskokatolickie. Podział religijny mieszkańców wsi pokrywał się z ich strukturą narodowo-etniczną, gdyż 85 mieszkańców podało narodowość białoruską, a pozostałych 40 polską. W okresie międzywojennym Saki znajdowały się w powiecie bielskim^[9].

W latach 1975–1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa białostockiego.

O wsi

Prawosławni mieszkańcy wsi należą do parafii św. Michała Archanioła w pobliskiej Trześciance, a wierni kościoła rzymskokatolickiego do parafii pw. Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny i św. Stanisława Biskupa i Męczennika w Narwi^[10].

Inne

W 1987 we wsi Saki realizowano zdjęcia do filmu dokumentalnego Andrzej i Mania w reżyserii Tamary Sołoniewicz.

Turystyka

Przez Saki przebiega Szlak Świątyń Prawosławnych – szlak turystyczny promujący kulturę prawosławia na Północnym Podlasiu^[11].