Solar Anomalous and Magnetospheric Particle Explorer

Solar Anomalous and Magnetospheric Particle Explorer (SAMPEX; również: Explorer 68) – amerykański satelita naukowy, wysłany w ramach programu Explorer, przeznaczony do badania promieniowania kosmicznego i ziemskiej magnetosfery. Był to pierwszy z serii niewielkich i niedrogich satelitów Small Explorer (SMEX) agencji NASA^[1]. Zbudowało go Centrum Lotów Kosmicznych imienia Roberta H. Goddarda^[1].

Solar Anomalous and Magnetospheric Particle Explorer

Inne nazwy	SAMPEX, Explorer 68
Indeks COSPAR	1992-038A
Indeks NORAD	S22012
Państwo	Stany Zjednoczone
Zaangażowani	NASA
Rakieta nośna	Scout G-1[1]
Miejsce startu	Vandenberg Air Force Base
Orbita (docelowa, początkowa)
Perygeum	506 km[1]
Apogeum	670 km[1]
Okres obiegu	96,5 min[1]
Nachylenie	81,7°[1]
Czas trwania
Początek misji	3 lipca 1992 14:19[1] UTC
Koniec misji	30 czerwca 2004
Powrót do atmosfery	13 listopada 2012
Wymiary
Kształt	prostopadłościan
Wymiary	wys. 1,50 m[1]
Masa całkowita	158 kg[1]

Schemat budowy satelity

Zadania misji

Celem misji było prowadzenie badań składu pierwiastkowego i izotopowego, stopnia jonizacji i rozkładu energii różnych populacji jonów pochodzących spoza Ziemi, w tym m.in. wysokoenergetycznych cząstek z rozbłysków słonecznych, galaktycznej i anomalnej składowej promieniowania kosmicznego, a także elektronów wiatru słonecznego przenikających do ziemskiej magnetosfery^[1][2].

Budowa

Satelita miał kształt prostopadłościanu, a jego kadłub zbudowano z aluminium^[1]. Wyposażony był w dwa rozkładane panele baterii słonecznych, które dostarczały średnio 102 W energii^[1] (w tym 16,7 W dla czterech instrumentów naukowych^[3]) i ładowały akumulator niklowo-kadmowy o pojemności 9 Ah^[1]. Zastosowano pasywną kontrolę temperatury. Do komunikacji służyły dwie anteny dookolne oraz transponder o mocy 5 W pracujący w paśmie S^[1].

Instrumenty

• HILT (Heavy Ion Large Area Proportional Counter Telescope) – licznik proporcjonalny do pomiarów jonów ciężkich
• LEICA (Low Energy Ion Composition Analyzer) – analizator rozkładu jonów niskoenergetycznych
• MAST (Mass Spectrometer Telescope) – spektrometr masowy
• PET (Proton/Electron Telescope) – teleskop do pomiaru protonów i elektronów^[1]

Przebieg misji

Misja satelity rozpoczęła się 3 lipca 1992, kiedy to rakieta Scout G-1 wyniosła go z kosmodromu Vandenberg Air Force Base na niską orbitę okołoziemską zbliżoną do polarnej^[4]. Planowany czas misji wynosił 3 lata^[1], jednak została ona przedłużona i ostatecznie zakończyła się 30 czerwca 2004^[4].

Satelita spłonął w górnych warstwach atmosfery 13 listopada 2012^[1].