Sumik węgorzowaty

Sumik węgorzowaty^[2], plotos^[2], sumik koralowy^[3] (Plotosus lineatus) – gatunek ryby sumokształtnej z rodziny plotosowatych (Plotosidae), zwany też „małym sumikiem koralowym”^[4]. Jest gatunkiem typowym rodzaju Plotosus. Ma niewielkie znaczenie gospodarcze. Toksyna jego gruczołów jadowych jest potencjalnie niebezpieczna dla człowieka. W 2018 został uznany jednym z ośmiu gatunków inwazyjnych stanowiących największe zagrożenie dla bioróżnorodności i ekosystemów w Europie^[5].

Sumik koralowy

Plotosus lineatus[1]
(Thunberg, 1787)
Młody osobnik
Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	zwierzęta
Typ	strunowce
Podtyp	kręgowce
Gromada	promieniopłetwe
Infragromada	doskonałokostne
Rząd	sumokształtne
Rodzina	plotosowate
Rodzaj	Plotosus
Gatunek	sumik koralowy
Synonimy Silurus lineatus Thunberg, 1787 Platystacus anguillaris Bloch, 1794 Plotosus thunbergianus La Cepède, 1803 Plotoseus ikapor Lesson, 1826 Plotosus marginatus Bennett, 1830 Plotosus vittatus Swainson, 1839 Plotosus castaneus Valenciennes, 1840 Plotosus lineatus Valenciennes, 1840 Plotosus castaneoïdes Bleeker, 1851 Plotosus arab Bleeker, 1862 Plotosus brevibarbus Bessednov, 1967

Zasięg występowania

Morze Czerwone, strefa tropikalna Oceanu Indyjskiego i zachodniego Pacyfiku: Afryka Wschodnia, Afryka Południowa, Seszele, Madagaskar i Maskareny, na wschód po Samoa i Tonga, na północ po Półwysep Koreański, południową Japonię i wyspy Ogasawara, na południe po Australię Zachodnią, Lord Howe i Nową Kaledonię^[6]. We wschodniej części Morza Śródziemnego pojawił się jako imigrant z Morza Czerwonego^[7].

Występuje w przybrzeżnych wodach morskich (zatoki, zalewy i laguny) na głębokościach do 60 m p.p.m.^[8], ale czasami wpływa do wód słodkich i słonawych.

Cechy charakterystyczne

Ciało silnie wydłużone, węgorzowate, nagie (bez łusek), ciemno ubarwione; wzdłuż boków ciała młodych osobników ciągną się 2–3 jasne pasy, zanikające z wiekiem. Druga płetwa grzbietowa jest połączona z ogonową, a ta z odbytową, tworząc w ten sposób długą otoczkę wokół tylnej części ciała – liczącą łącznie ok. 200 miękkich promieni. 4 pary wąsików: 2 wąsiki przynozdrzowe, 2 przygębowe i 4 na podbródku^[2].

Pierwszy promień pierwszej płetwy grzbietowej i każdej z płetw piersiowych jest przekształcony w twardy kolec, połączony z gruczołem jadowym zawierającym wydzielinę o silnie toksycznych właściwościach^[8][9][2]. Skaleczenia jadowitym kolcem sumika koralowego powodują u człowieka silny ból, w rzadkich przypadkach odnotowano skutek śmiertelny^[8].

Długość ciała ryb z tego gatunku, według danych FishBase, wynosi przeciętnie ok. 25 cm, maksymalnie do 32 cm TL^[8], ale w starszej literaturze podawano długość ok. 75 (maksymalnie 90) cm^[2][9][10].

Biologia i ekologia

Zgrupowanie młodych osobników

Młode sumiki koralowe gromadzą się w duże, liczące do 100 osobników, gęsto zbite zgrupowania kulistego kształtu, falujące nawet w czasie postoju^[8][9]. Dorosłe przebywają pojedynczo lub w małych grupach do 20 osobników, ukrywających się za dnia pod półkami skalnymi^[8].

Żerują przy piaszczystym dnie w poszukiwaniu skorupiaków, mięczaków i innych bezkręgowców wodnych, a czasem ryb^[8].

Sumik węgorzowaty jest gatunkiem jajorodnym. Ikra składana jest przy dnie, larwy planktonowe – unoszą się w toni wodnej. W okresie tarła samiec buduje gniazdo pod skałami. Po złożeniu ikry samica odpływa, podczas gdy samiec chroni jaja^[8].

Znaczenie gospodarcze

Gatunek poławiany komercyjnie i sportowo w celach konsumpcyjnych i dla potrzeb akwarystyki. Po odpowiednim przygotowaniu jego mięso jest jadalne, a w wielu regionach uchodzi za przysmak^[10].