Sunitynib

Sunitinib – organiczny związek chemiczny, inhibitor kinazy białkowej.

Sunitinib

Nazewnictwo Nomenklatura systematyczna (IUPAC) N-(2-dietyloaminoetylo)-5-[(Z)-(5-fluoro-2-okso-1H-indol-3-ilideno)metylo]-2,4-dimetylo-1H-pirolo-3-karboksyamid Inne nazwy i oznaczenia Sutent, SU11248
Ogólne informacje
Wzór sumaryczny	C22H27FN4O2
Masa molowa	398,47 g/mol
Identyfikacja
Numer CAS	341031-54-7
PubChem	5329102
DrugBank	DB01268
InChI InChI=1S/C22H27FN4O2/c1-5-27(6-2)10-9-24-22(29)20-13(3)19(25-14(20)4)12-17-16-11-15(23)7-8-18(16)26-21(17)28/h7-8,11-12,25H,5-6,9-10H2,1-4H3,(H,24,29)(H,26,28)/b17-12- InChIKey WINHZLLDWRZWRT-ATVHPVEESA-N
Niebezpieczeństwa Karta charakterystyki: dane zewnętrzne firmy Sigma-Aldrich [dostęp 2017-01-22] Globalnie zharmonizowany system klasyfikacji i oznakowania chemikaliów Na podstawie podanej karty charakterystyki jabłczan sunitynibu Niebezpieczeństwo Zwroty H H360, H372 Zwroty P P201, P308+P313
Klasyfikacja medyczna
ATC	L01EX01
Farmakokinetyka Wiązanie z białkami osocza i tkanek 90–95%

Wskazania

Wskazany w leczeniu:

• nowotworów podścieliskowych przewodu pokarmowego (ang. gastrointestinal stromal tumor – GIST) nieoperacyjny lub z przerzutami po niepowodzeniu leczenia metanosulfonianem imatynibu,
• zaawansowanego raka nerki bez lub z przerzutami (ang. metastatic renal cell cancer – MRCC) – IV stopień kliniczny zaawansowania.
• nowotwór neuroendokrynny trzustki, nieoperacyjny lub z przerzutami, dobrze zróżnicowany (ang. pancreatic neuroendocrine tumours – NET) – zatwierdzony przez FDA^[1] oraz Komisję Europejską^[2].

W 2009 roku Agencji Oceny Technologii Medycznych zarekomendowała finansowanie ze środków publicznych sunitynibu w leczeniu zaawansowanego raka nerki z przerzutami^[3]

Mechanizm działania

Sunitynib hamuje liczne receptory kinazy tyrozynowej (RTK), które biorą udział we wzroście nowotworów, w neoangiogenezie i w rozsiewie choroby nowotworowej z przerzutami. Sunitynib został zidentyfikowany jako inhibitor receptorów płytkowego czynnika wzrostu, receptorów czynników wzrostu śródbłonka naczyniowego (VEGFR1, VEGFR2 i VEGFR3), receptorów czynnika komórek pnia (KIT), kinazy tyrozynowej podobnej do Fms-3 (FLT3), receptorów czynnika stymulującego powstawanie kolonii (CSF-1R) i receptorów glejopochodnego czynnika neurotroficznego (ang. RET). W testach biochemicznych i komórkowych podstawowy metabolit sunitynibu wykazuje działanie podobne do sunitynibu^[4].

Właściwości farmakokinetyczne

Wchłanianie

Po podaniu doustnym sunitynibu maksymalne stężenie (Cmax) stwierdza się na ogół po upływie 6 – 12 godzin (Tmax). Pokarm nie wpływa na dostępność biologiczną sunitynibu^[5].

Dystrybucja

W badaniach in vitro stopień wiązania się sunitynibu i jego podstawowego czynnego metabolitu z ludzkimi białkami osocza wynosił odpowiednio 95% i 90% niezależnie od stężenia. Pozorna objętość dystrybucji (Vd) w przypadku sunitynibu była znaczna – 2230 l, co wskazuje na penetrację leku do tkanek^[6].

Biotransformacja

Sunitynib jest metabolizowany przede wszystkim przez izoenzym CYP3A4 cytochromu P450, który katalizuje reakcję powstawania głównego czynnego metabolitu dietylu sunitynibu podlegającego dalszemu metabolizmowi katalizowanemu przez ten sam izoenzym^[7].

Eliminacja

Substancja czynna jest wydalana przede wszystkim z kałem (61%), natomiast przez nerki ulega wydaleniu 16% podanej dawki w postaci niezmienionej i metabolitów.^[8]

Częste i bardzo częste działania niepożądane

ból/podrażnienie w obrębie jamy ustnej bolesność jamy ustnej/stan zapalny zaburzenia smaku uczucie pieczenia i bólu języka zaburzenia żołądkowe nudności wymioty biegunka zapalenie błony śluzowej układu pokarmowego nadmierna ilość gazów w żołądku lub jelitach zaparcia

bóle brzucha utrata/zmniejszenie apetytu utrata siły utrata masy ciała zażółcenie skóry/przebarwienia skórne zmiana koloru włosów utrata włosów wysypka na dłoniach i podeszwach stóp[9] pęcherze wysypka

suchość skóry krwawienie z nosa skrajne zmęczenie nadciśnienie tętnicze[10] migrena osłabiona/zaburzona zdolność serca do pompowania krwi ból głowy zmniejszenie liczby płytek krwi, krwinek czerwonych i (lub) neutrofilii zmniejszona liczba krwinek białych zmniejszenie aktywności tarczycy (niedoczynność tarczycy) ból ramion i nóg[11]