Trichoderma cornu-damae

Trichoderma cornu-damae (Pat.) Z.X. Zhu & W.Y. Zhuang – gatunek grzybów z rodziny rozetkowatych (Hypocreaceae)^[1]. Gatunek silnie trujący, zawiera satratoksynę H, jedną z najsilniejszych znanych mykotoksyn^[2] z grup terpenoidów^[3].

Trichoderma cornu-damae

Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	grzyby
Gromada	workowce
Klasa	Sordariomycetes
Rząd	rozetkowce
Rodzina	rozetkowate
Rodzaj	Trichoderma
Gatunek	Trichoderma cornu-damae
Nazwa systematyczna
Trichoderma cornu-damae (Pat.) Z.X. Zhu & W.Y. Zhuang Mycosystema 33(6): 1207 (2014)

Systematyka i nazewnictwo

Pozycja w klasyfikacji według Index Fungorum: Trichoderma, Hypocreaceae, Hypocreales, Hypocreomycetidae, Sordariomycetes, Pezizomycotina, Ascomycota, Fungi^[1].

Po raz pierwszy takson ten opisał w 1895 r. Narcisse Théophile Patouillard jako Hypocrea cornu-damae, w roku 1905 Pier Andrea Saccardo i Domenico Saccardo nadał mu nazwę Podocrea cornu-damae, w roku 1934 Karel Bernard Boedijn nadał mu nazwę Podostroma cornu-damae^[4]. Obecną, uznaną przez Index Fungorum nazwę nadał mu w roku 2014 Zhao Xiang Zhu i Wen-Ying Zhuang, przenosząc go do rodzaju Trichoderma^[1].

Synonimy nazwy naukowej^[4]:

• Hypocrea cornu-damae Pat. 1895
• Podocrea cornu-damae (Pat.) Sacc. & D. Sacc. 1905
• Podostroma cornu-damae (Pat.) Boedijn 1934

Morfologia

Konidiofory mają wysokość do 400 μm i szerokość od 2 do 4 μm. Fialidy są ułożone w kępki. Konidium są mniej więcej kuliste, z ściętą podstawą w każdym zarodniku, mają jasnozielony kolor i średnicę 2,5–3,5 μm. Ich powierzchnie są gładkie^[5].

Występowanie i siedlisko

Kiedyś uważano, że występuje tylko i wyłączenie w Korei Południowej oraz Japonii, jednakże kilka lat temu stanowiska odkryto również w Indonezji, Papui-Nowej Gwinei, Australii^[6][7][8], Kostaryce, Portugalii oraz w Chinach^[9].

Jest grzybem saprotroficznym rozwijającym się na martwym drzewie oraz glebie^[5].

Znaczenie

Dla ludzi jest gatunkiem śmiertelnie trującym. Jest to jeden z najbardziej toksycznych grzybów na świecie^[10][11]. Objawy związane z konsumpcją tego grzyba to: zakażenia przewodu pokarmowego, zespół hemofagocytowy, leukopenia, małopłytkowość, łuszczenie skóry na twarzy i dłoniach, wypadanie włosów, uszkodzenie móżdżku (zaburzenia mowy i ruchu)^[12]. W sekcji zwłok 55-latka, który zmarł około 82 godziny po zjedzeniu tego grzyba, pomimo intensywnych prób reanimacji, wykazano ostrą niewydolność nerek (ARF), ostrą niewydolność wątroby któremu towarzyszył zespół rozsianego wykrzepiania wewnątrznaczyniowego. Wyniki sekcji zwłok wykazały, że przyczyną śmierci była niewydolność wielonarządowa^[13].

Japońscy naukowcy wykryli w tym gatunku obecność makrocyklicznego trichotecenu: satratoksynę H^[12]. W hodowli płynnej wytwarza roridynę E i werukarynę J. W Japonii przeprowadzono eksperymenty z udziałem myszy; z wyjątkiem werukaryny J, dawka 500 µg któregokolwiek z tych związków powoduje śmierć myszy następnego dnia^[12]. Prawdopodobnie dotknięcie tego grzyba może powodować podrażnienie skóry^[8], ale jest to kwestia sporna^[14].