Twardost (herb szlachecki)

Twardost – polski herb szlachecki, używany przez rodzinę Juszyńskich.

Herb Twardost i jego odmiany

Twardost (wersja pierwotna - XVI-XVIII wiek)

Twardost (XVIII wiek - współczesność)

Opis herbu

Opis z wykorzystaniem zasad blazonowania, zaproponowanych przez Alfreda Znamierowskiego^[1]:

W polu czerwonym serce w srebrno-czarną szachownicę.

Klejnot nieznany.

Labry czerwone, podbite srebrem.

Do XVIII wieku przedstawiano serce w godle w towarzystwie tak samo poszachowanej wstęgi. Tak podaje Gniazdo cnoty Paprockiego, Orbis poloni Okolskiego^[2]. Jeszcze w pierwszym XVIII-wiecznym herbarzu, autorstwa Antoniego Swacha, serce występuje ze wstęgą^[3]. Dopiero u Kaspra Niesieckiego wstęgi tej brak. Jest to o tyle dziwne, że Niesiecki powołuje się na autorów wcześniejszych, którzy wstęgę tę zawsze podawali^[4]. To zniekształcenie godła przez Niesieckiego było następnie powielane przez wszystkie herbarze aż do współczesności.

Najwcześniejsze wzmianki

Herb znany od XVI wieku, przedstawiono go w Gnieździe cnoty Paprockiego, zaś później w Orbis poloni Okolskiego. Józef Szymański pisze, że herb ten zaginął w XVI wieku^[2]. Faktycznie, Kasper Niesiecki nie zna żadnego współczesnego mu rodu, który używałby tego herbu^[4].

Legenda herbowa

Wedle legendy przytaczanej przez Niesieckiego, herb ten miał być^[4]:

nadany rycerzowi Twardost nazwanemu, a to z tej racyi, że był nieużyty nieprzyjacielowi.

Etymologia

Nazwa herbu jest według Szymańskiego przezwiskowa^[2].

Herbowni

Juszyński.

Michał Józef Juszyński – biskup sandomierski był herbu Twardost bądź herbu własnego Juszyński.

Bibliografia

• Tadeusz Gajl: Herbarz polski od średniowiecza do XX wieku : ponad 4500 herbów szlacheckich 37 tysięcy nazwisk 55 tysięcy rodów. L&L, 2007. ISBN 978-83-60597-10-1. Brak numerów stron w książce

Linki zewnętrzne

• Herb Twardost z listą nazwisk w elektronicznej wersji Herbarza polskiego Tadeusza Gajla