Usain Bolt

Usain St. Leo Bolt (ur. 21 sierpnia 1986 w Sherwood Content, Trelawny) – jamajski lekkoatleta, sprinter, ośmiokrotny mistrz olimpijski z Pekinu, Londynu oraz Rio de Janeiro, jedenastokrotny mistrz, dwukrotny wicemistrz oraz brązowy medalista mistrzostw świata. Aktualny rekordzista świata w sprincie na dystansie 100 i 200 m (rekord pobił na Mistrzostwach Świata w Lekkoatletyce w 2009 roku, które odbyły się w Berlinie). Mierzy 195 cm wzrostu, waży około 94 kg^[1]. Dzięki swoim osiągnięciom i dominacji w rywalizacji sprinterskiej jest powszechnie uważany za najlepszego sprintera w historii^{[2][3][4][5][6][7][8]}. Jest nazywany Błyskawica^[9].

Usain Bolt

Usain Bolt (2016)
Data i miejsce urodzenia	21 sierpnia 1986 Sherwood Content
Wzrost	195 cm[1]
Dorobek medalowy
Reprezentacja  Jamajka Igrzyska olimpijskie złoto Pekin 2008 bieg na 100 m złoto Pekin 2008 bieg na 200 m złoto Londyn 2012 bieg na 100 m złoto Londyn 2012 bieg na 200 m złoto Londyn 2012 sztafeta 4 × 100 m złoto Rio de Janeiro 2016 bieg na 100 m złoto Rio de Janeiro 2016 bieg na 200 m złoto Rio de Janeiro 2016 sztafeta 4 × 100 m Mistrzostwa świata złoto Berlin 2009 bieg na 100 m złoto Berlin 2009 bieg na 200 m złoto Berlin 2009 sztafeta 4 × 100 m złoto Daegu 2011 bieg na 200 m złoto Daegu 2011 sztafeta 4 × 100 m złoto Moskwa 2013 bieg na 100 m złoto Moskwa 2013 bieg na 200 m złoto Moskwa 2013 sztafeta 4 × 100 m złoto Pekin 2015 bieg na 100 m złoto Pekin 2015 bieg na 200 m złoto Pekin 2015 sztafeta 4 × 100 m srebro Osaka 2007 bieg na 200 m srebro Osaka 2007 sztafeta 4 × 100 m brąz Londyn 2017 bieg na 100 m IAAF World Relays srebro Nassau 2015 sztafeta 4 × 100 m
Odznaczenia

Usain Bolt reprezentujący Jamajkę podczas eliminacji do biegu na 100 m mężczyzn podczas 14. Mistrzostw Świata w Lekkoatletyce w Moskwie, w Rosji.

Życiorys

Po raz pierwszy w karierze na igrzyskach olimpijskich wystąpił w Atenach (2004), wówczas odpadł w eliminacjach biegu na 200 m^[10].

16 sierpnia 2008 podczas letnich igrzysk olimpijskich w Pekinie ustanowił nowy rekord świata w biegu na 100 m (9,69 s), poprawiając swój dotychczasowy najlepszy rezultat (9,72 s). W biegu tym, rozegranym w bezwietrznych warunkach, niezagrożony ze strony przeciwników (drugiego na mecie Richarda Thompsona pokonał o 0,20 s), zwolnił na ostatnich kilkunastu metrach i podniósł w geście zwycięstwa ręce.

Cztery dni później zdobył drugie olimpijskie złoto. W finałowym biegu na 200 m pobił rekord Michaela Johnsona o 0,02 s, osiągając czas 19,30 s z przeciwnym wiatrem – 0,9 m/s oraz czasem reakcji startowej 0,182 s, pokonując tym samym Shawna Crawforda o 0,66 s i Waltera Dixa o 0,68 s. Churandy Martina oraz Wallace Spearmon zostali w tym biegu zdyskwalifikowani.

Trzeci złoty medal olimpijski zdobył w sztafecie 4 × 100 m. Drużyna Jamajki w składzie Michael Frater, Nesta Carter, Usain Bolt, Asafa Powell ustanowiła nowy rekord świata – 37,10 s. W styczniu 2017 roku MKOl poinformował o dyskwalifikacji sztafety jamajskiej, ponieważ po ponownym przeanalizowaniu próbek Carter uzyskał pozytywny wynik kontroli antydopingowej^[11].

Podczas mityngu Golden League w Brukseli 5 września 2008 uzyskał w deszczowych warunkach najlepszy w historii biegu na 100 m mężczyzn wynik pod wiatr: 9,77 s przy -1,3 m/s. Tym samym w 2008 roku przebiegł dystans 100 m poniżej 10 sekund aż 10-krotnie, a 200 m poniżej 20 sekund 6-krotnie.

16 sierpnia 2009 na mistrzostwach świata w Berlinie, w czasie reakcji startowej 0,146, poprawił rekord świata w biegu na 100 m na 9,58 s. W tym biegu na najszybszym odcinku 60–80 m pobiegł z prędkością 44,72 km/h.

20 sierpnia 2009 został mistrzem świata w biegu na 200 m. Bolt przebiegł ten dystans w czasie 19,19 s, bijąc własny rekord świata o 0,11 s. Pierwsze 100 m dystansu pokonał w czasie 9,92 s (0–50 m w 5,6 s; 50–100 m w 4,32 s), czyli o 0,20 s szybciej od najszybszego biegu Michaela Johnsona, natomiast drugie 100 m pokonał w czasie 9,27 s (100–150 m w 4,52 s; 150–200 m w 4,75 s) czyli o 0,07 s wolniej. Reakcja startowa w tym biegu wyniosła 0,133 s.

W 2010 roku Bolt odmówił udziału w zawodach w Londynie ze względu na niekorzystne regulacje podatkowe, które pozbawiłyby go większości honorarium^[12][13].

Po pierwszym od dwóch lat przegranym biegu (z Amerykaninen Tysonem Gayem na mityngu w Sztokholmie) Bolt ogłosił przedwczesne zakończenie sezonu z powodu kontuzji pleców^[14].

W 2011 roku na mistrzostwach świata w Daegu, Bolt został zdyskwalifikowany w biegu na 100 m za falstart. Było to równoznaczne z utratą tytułu Mistrza Świata (tytuł ten zdobył jego rodak – Yohan Blake). W biegu na 200 m zdobył złoty medal, z wynikiem 19,40 s. Dwa dni później zdobył złoty medal w sztafecie 4 × 100 m, a reprezentacja Jamajki pobiła rekord świata wynikiem 37,04 s.

W sezonie 2014 Bolt z powodu kontuzji^[15] wystąpił jedynie w trzech zawodach: razem z kolegami z reprezentacji zdobył złoto w sztafecie 4 x 100 metrów na igrzyskach Wspólnoty Narodów^[16], zwyciężył w biegu na 100 metrów rozegranym na Copacabanie^[17] oraz triumfował na tym samym dystansie podczas rozegranego w Warszawie memoriału Kamili Skolimowskiej^[18].

Pięciokrotny (2008, 2009, 2011, 2012 i 2013) laureat plebiscytu na lekkoatletę roku – IAAF World Athlete of the Year^{[19][20][21][22]}.

W Londynie poprawił o 0,06 s rekord olimpijski w biegu na 100 m na 9,63 s.

Zwycięzca łącznej punktacji Diamentowej Ligi 2012 w biegu na 100 metrów^[23].

We wrześniu 2013 ogłosił, że planuje zakończyć karierę po igrzyskach w 2016^[24][25]. Jednakże później, w lipcu 2017 zdecydował, że jego ostatnimi zawodami będą Mistrzostwa Świata w Lekkoatletyce 2017 w Londynie^[26][27]. Postanowił zrezygnować z bronienia tytułu w biegu na 200 metrów. Ostatecznie wywalczył brąz na 100 m, natomiast z powodu skurczu mięśnia udowego nie ukończył sztafety 4x100 metrów. Po tych startach potwierdził, że definitywnie skończył karierę.

W lipcu 2018 zgłosił się na sześciotygodniowe testy do australijskiego A-ligowego klubu piłkarskiego Central Coast Mariners^[28]. W drużynie zagrał w 12 spotkaniach, zdobył 3 bramki i zaliczył 2 asysty, po czym wycofał się z dalszej gry.^{[potrzebny przypis]}

Sukcesy

Rok	Zawody	Miasto	Miejsce	Konkurencja	Czas [s]
2002	Mistrzostwa świata juniorów	Kingston		Bieg na 200 m	20,61
2002	Mistrzostwa świata juniorów	Kingston		Sztafeta 4 × 100 m	39,15
2002	Mistrzostwa świata juniorów	Kingston		Sztafeta 4 × 400 m	3:04,06 min
2003	Mistrzostwa świata juniorów młodszych	Sherbrooke		Bieg na 200 m	20,40
2006	Światowy Finał IAAF	Stuttgart		Bieg na 200 m	20,10
2006	Puchar Świata	Ateny		Bieg na 200 m	19,96
2007	Mistrzostwa świata	Osaka		Bieg na 200 m	19,91
2007	Mistrzostwa świata	Osaka		Sztafeta 4 × 100 m	37,89
2008	Letnie igrzyska olimpijskie	Pekin		Bieg na 100 m	9,69
2008	Letnie igrzyska olimpijskie	Pekin		Bieg na 200 m	19,30
2008	Letnie igrzyska olimpijskie	Pekin	DSQ	Sztafeta 4 × 100 m	37,10
2009	Mistrzostwa świata	Berlin		Bieg na 100 m	9,58
2009	Mistrzostwa świata	Berlin		Bieg na 200 m	19,19
2009	Mistrzostwa świata	Berlin		Sztafeta 4 × 100 m	37,31
2009	Światowy Finał IAAF	Saloniki		Bieg na 200 m	19,68
2011	Mistrzostwa świata	Daegu		Bieg na 200 m	19,40
2011	Mistrzostwa świata	Daegu		Sztafeta 4 × 100 m	37,04
2012	Letnie igrzyska olimpijskie	Londyn		Bieg na 100 m	9,63
2012	Letnie igrzyska olimpijskie	Londyn		Bieg na 200 m	19,32
2012	Letnie igrzyska olimpijskie	Londyn		Sztafeta 4 × 100 m	36,84
2013	Mistrzostwa świata	Moskwa		Bieg na 100 m	9,77
2013	Mistrzostwa świata	Moskwa		Bieg na 200 m	19,66
2013	Mistrzostwa świata	Moskwa		Sztafeta 4 × 100 m	37,36
2014	Igrzyska Wspólnoty Narodów	Glasgow		Sztafeta 4 × 100 m	37,58
2015	IAAF World Relays	Nassau		Sztafeta 4 × 100 m	37,68
2015	Mistrzostwa świata	Pekin		Bieg na 100 m	9,79
2015	Mistrzostwa świata	Pekin		Bieg na 200 m	19,55
2015	Mistrzostwa świata	Pekin		Sztafeta 4 x 100 m	37,36
2016	Letnie igrzyska olimpijskie	Rio de Janeiro		Bieg na 100 m	9,81
2016	Letnie igrzyska olimpijskie	Rio de Janeiro		Bieg na 200 m	19,78
2016	Letnie igrzyska olimpijskie	Rio de Janeiro		Sztafeta 4 × 100 m	37,27
2017	Mistrzostwa świata	Londyn		Bieg na 100 m	9,95

Rekordy życiowe

Konkurencja	Data	Miejsce	Czas [s]	Wiatr
Bieg na 100 metrów	16 sierpnia 2009	Berlin	9,58	+0,9 m/s
Bieg na 150 metrów	17 maja 2009	Manchester	14,35	+1,1 m/s
Bieg na 200 metrów	20 sierpnia 2009	Berlin	19,19	-0,3 m/s
Bieg na 300 metrów	27 maja 2010	Ostrawa	30,97
Bieg na 400 metrów	5 maja 2007	Kingston	45,28

Najlepsze wyniki w sezonie

Bieg na 100 metrów

Rok	Wiek	Czas [s]	Miejsce	Data	Wynik na świecie
2007	21 lat	10,03	Retimno	18 lipca	12.
2008	22 lata	9,69	Pekin	16 sierpnia	1.
2009	23 lata	9,58	Berlin	16 sierpnia	1.
2010	24 lata	9,82	Lozanna	8 lipca	3.[29]
2011	25 lat	9,76	Bruksela	16 września	1.
2012	26 lat	9,63	Londyn	5 sierpnia	1.
2013[30]	27 lat	9,77	Moskwa	11 sierpnia	1.
2014[31]	28 lat	9,98	Warszawa	23 sierpnia	15.
2015	29 lat	9,79	Pekin	23 sierpnia	2.
2016	30 lat	9,81	Rio de Janeiro	14 sierpnia	2.[32]

Bieg na 200 metrów

Rok	Wiek	Czas [s]	Miejsce	Data	Wynik na świecie
2002	16 lat	20,58	Kingston	18 lipca	60.
2003	17 lat	20,13	Bridgetown	20 lipca	9.
2004	18 lat	19,93	Hamilton	11 kwietnia	2.
2005	19 lat	19,99	Londyn	22 lipca	3.
2006	20 lat	19,88	Lozanna	11 lipca	4.
2007	21 lat	19,75	Kingston	24 czerwca	3.
2008	22 lata	19,30	Pekin	20 sierpnia	1.
2009	23 lata	19,19	Berlin	20 sierpnia	1.
2010	24 lata	19,56	Kingston	1 maja	1.
2011	25 lat	19,40	Daegu	3 września	2.
2012	26 lat	19,32	Londyn	9 sierpnia	1.
2013[33]	27 lat	19,66	Moskwa	17 sierpnia	1.
2015	29 lat	19,55	Pekin	27 sierpnia	1.
2016	30 lat	19,78	Rio de Janeiro	17 sierpnia 18 sierpnia	3.[34]

Odznaczenia

• 2008 Order of Distinction (Jamajka)
• 2009 Członek Orderu Jamajki