Zasłonak dachówkowaty

Zasłonak dachówkowaty (Cortinarius obtusus (Fr.) Fr.) – gatunek grzybów należący do rodziny zasłonakowatych (Cortinariaceae)^[1].

Zasłonak dachówkowaty

Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	grzyby
Typ	podstawczaki
Klasa	pieczarniaki
Rząd	gołąbkowce
Rodzina	zasłonakowate
Rodzaj	zasłonak
Gatunek	zasłonak dachówkowaty
Nazwa systematyczna
Cortinarius obtusus (Fr.) Fr. Epicr. syst. mycol. (Upsaliae): 313 (1838) [1836-1838]
Zasięg
Zasięg w Europie

Zarodniki

Systematyka i nazewnictwo

Pozycja w klasyfikacji według Index Fungorum: Cortinarius, Cortinariaceae, Agaricales, Agaricomycetidae, Agaricomycetes, Agaricomycotina, Basidiomycota, Fungi^[1].

Po raz pierwszy opisał go Elias Fries w 1821 r. jako Agaricus obtusus. Ten sam autor w 1838 r. przeniósł go do rodzaju Cortinarius^[1]. Synonimy^[2]:

• Agaricus obtusus Fr. 1821
• Cortinarius obtusus (Fr.) Fr. 1838 f. obtusus
• Cortinarius obtusus (Fr.) Fr. 1838 var. obtusus
• Cortinarius pseudostriatulus Rob. Henry 1990
• Hydrocybe obtusa (Fr.) Wünsche 1877
• Psathyra fatua e obtusa (Fr.) G. Bertrand 1913

Nazwę polską nadał Andrzej Nespiak w 1981 r. Synonimy polskie: zasłonak tępy (A. Nespiak 1981) i zasłonak jodoformowy (Władysław Wojewoda 1999)^[3].

Morfologia

Kapelusz

Średnica 1,5–4,5 cm, początkowo stożkowaty, potem kolejno dzwonkowaty, łukowaty i płasko rozpostarty z tępym lub nieco spiczastym garbem. Brzeg ostry i słabo ząbkowany, u starszych okazów płaski. Jest higrofaniczny. W stanie wilgotnym powierzchnia gładka, błyszcząca, ochrowa do czerwonobrązowej i prawie do środka żłobkowana. W stanie suchym powierzchnia matowa, kremowa^[4].

Blaszki

Wąsko przyrośnięte, szerokie i brzuchate, początkowo jasnoochrowe, potem jasnordzawobrązowe. Ostrza w niektórych miejscach białawe^[4].

Trzon

Wysokość 5–8 cm, grubość 4–8 mm, pełny, sprężysty, walcowaty. Powierzchnia gładka, ochrowobrązowa lub pomarańczowobrązowa^[4].

Miąższ grzyba

Cienki, o barwie od kremowej do czerwonobrązowej. Smak rzodkiewkowy, zapach rzodkwi lub jodoformu^[4].

Zarodniki

O kształcie od elipsoidalnego do migdałowatego, umiarkowanie brodawkowate, średnio do silnie dekstrynoidalne, o rozmiarach 7,5–9,5 × 4,5–5,5 μm^[5].

Gatunki podobne

Jest wiele podobnych, drobnych gatunków zasłonaków. Zasłonak kasztanowy (Cortinarius castaneus) odróżnia się odcieniem i siedliskiem (rośnie pod dębami)^[5]. Zasłonak ostry (Cortinmarius acutus) jest mniejszy i ma wyraźnie spiczasty garb^[4].

Występowanie i siedlisko

Znane są jego stanowiska w Ameryce Północnej, Europie, Korei, Japonii i Maroku. W Europie jest szeroko rozprzestrzeniony; występuje od Hiszpanii przez Anglię, Islandię po północne wybrzeża Półwyspu Skandynawskiego, brak go tylko w Europie Wschodniej^[6]. W piśmiennictwie naukowym na terenie Polski do 2003 r. podano 10 stanowisk^[3].

Grzyb mykoryzowy. Rośnie na ziemi w lasach liściastych, iglastych i mieszanych, wśród mchów, najczęściej pod świerkami^[3], ale także pod bukami i brzozami^[4].

Grzyb niejadalny^[4].