Zmięk łęgowy

Zmięk łęgowy^[1] (Rhagonycha lignosa) – gatunek chrząszcza z rodziny omomiłkowatych i podrodziny Cantharinae. Zamieszkuje zachód palearktycznej Eurazji.

Zmięk łęgowy

Rhagonycha lignosa
(Müller, 1764)
Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	zwierzęta
Typ	stawonogi
Gromada	owady
Rząd	chrząszcze
Podrząd	chrząszcze wielożerne
Infrarząd	sprężykokształtne
Nadrodzina	sprężyki
Rodzina	omomiłkowate
Podrodzina	Cantharinae
Plemię	Cantharini
Rodzaj	zmięk
Podrodzaj	Rhagonycha s.str.
Gatunek	zmięk łęgowy
Synonimy
Cantharis lignosa Muller, 1764 Cantharis pallipes Fabricius, 1781 Cantharis melanocephala Herbst, 1784 Cantharis pallida Fabricius, 1787 Cantharis berolinensis Gmelin, 1790 Rhagonycha subabbreviata Rey, 1891 Rhagonycha subnigrofemoralis Pic, 1914

Taksonomia

Gatunek ten opisany został po raz pierwszy w 1764 roku przez Ottona Friedricha Müllera pod nazwą Cantharis lignosa^[2][3].

Morfologia

Chrząszcz o wydłużonym ciele długości od 5 do 7 mm, u samców szczególnie długim i wąskim. Głowę ma całą czarną^[4][1], pozbawioną guzka między nasadami czułków, u samca zaopatrzoną w szczególnie duże, wyłupiaste oczy^[4]. Barwa czułków jest żółtobrązowa z jaśniejszymi członami podstawowymi^[1]. Przedplecze ma zaokrągloną krawędź przednią, niezaostrzone kąty tylne i niewklęsłą krawędź tylną^[4]. Jego kolor, podobnie jak tarczki, jest jednolicie czarny. Pokrywy mogą być w całości żółte, częściej jednak mają mniej lub bardziej rozlegle zaczernione wierzchołki. Odwłok nakrywają w całości. Odnóża są w całości żółte^[4][1] i mają rozdwojone wierzchołki wszystkich pazurków. Genitalia samca mają edeagus zaopatrzony w tarczkę grzbietową^[4].

Ekologia i występowanie

Owad rozmieszczony na nizinach i wyżynach, rzadszy na pogórzach, a w niższe góry wkraczający tylko dolinami rzecznymi^[5]. Zasiedla lasy liściaste i mieszane, zwłaszcza ich skraje, a także polany i pobliskie lasom łąki^[1][5]. Osobniki dorosłe obserwuje się od maja do sierpnia ze szczytem pojawu w czerwcu^[6]. Chętnie siadają na kwitnących selerowatych oraz na spodzie liści drzew i krzewów, zwłaszcza buków, młodych dębów i leszczyn^[6][5]. Żerują na pyłku kwiatowym i owadach^[1]. Samica składa około 80 jaj. Rozwój zarodkowy trwa 11 dni. Z jaj klują się przedlarwy, które dopiero po 4 lub 5 dniach linieją do właściwego stadium larwalnego^[5]. Larwy są drapieżnikami polującymi na drobne bezkręgowce^[1]. Przepoczwarczenie ma miejsce w próchniejącym drewnie drze liściastych^[5].

Gatunek palearktyczny, znany z Irlandii, Wielkiej Brytanii, Francji, Belgii, Luksemburga, Niemiec, Austrii, Włoch, Estonii, Litwy, Polski, Czech, Słowacji, Węgier, Białorusi, Ukrainy, Bośni i Hercegowiny, Serbii, Czarnogóry, Albanii, Rumunii, Bułgarii, Grecji^[7], europejskiej części Rosji i Turcji^[3].