Żurowa
wieś w województwie małopolskim Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
wieś w województwie małopolskim Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Żurowa – wieś położona w województwie małopolskim, w powiecie tarnowskim, w gminie Szerzyny.
wieś | |
Centrum wsi | |
Państwo | |
---|---|
Województwo | |
Powiat | |
Gmina | |
Liczba ludności (2021) |
975[1] |
Strefa numeracyjna |
14 |
Kod pocztowy |
38-247[2] |
Tablice rejestracyjne |
KTA |
SIMC |
0832568 |
Położenie na mapie gminy Szerzyny | |
Położenie na mapie Polski | |
Położenie na mapie województwa małopolskiego | |
Położenie na mapie powiatu tarnowskiego | |
49°49′34″N 21°10′04″E[3] |
Integralnymi częściami wsi są: Dobrocin, Na Kamieniu, Wielka Wieś, Mała Wieś, Folwark, Niwy, Nowy Świat, Dział, Podjurze, Tracz, Pańskie, Podlipe, Podlesie Pierwsze i Podlesie Drugie[4].
W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa tarnowskiego.
Żurowa leży na Pogórzu Ciężkowickim, po południowej stronie Pasma Brzanki. W obrębie przysiółka Dobrociny znajduje się najwyższe wzniesienie wsi: Kamionka (517 m). Na południowy wschód od centrum wsi, w niewielkim lesie znajduje się piaskowcowa skała Borówka, mająca postać dwóch baszt (wyższa o wysokości 20 m), połączonych grzędą skalną[5]. Miejscowość graniczy z Ryglicami, Swoszową, Ołpinami i Olszynami.
Żurowa została lokowana przez Kazimierza Wielkiego w 1368 roku na prawie niemieckim, jako wieś królewska w starostwie bieckim[6]. Należała wówczas do parafii w Ołpinach. W latach 1595–1602 zbudowano, istniejący do dziś, kościół pod wezwaniem św. Małgorzaty, w późniejszych wiekach był restaurowany i rozbudowywany[7]. Samodzielną parafię w Żurowej erygowano w 1807 roku[8]. 1 lutego 1884 roku rozpoczęła działalność jednoklasowa szkoła ludowa, 4 września 1899 roku oddano do użytku murowany budynek szkoły[9].
W XIX wieku we wsi rozwijało się bednarstwo, wyrób drobnych przedmiotów z drewna oraz tkactwo i sadownictwo. W Żurowej znajdował się drewniany dwór i folwark, w 1900 roku wybudowano tartak i młyn[6]. W 1936 roku, pod przewodnictwem ówczesnego właściciela dworu, Józefa Budzynia (zamordowanego w Kozielsku w 1940 roku), powstała spółdzielnia zrzeszająca miejscowych rzemieślników[potrzebny przypis].
W czasie II wojny światowej w okolicznych lasach działała partyzantka. Za karę Niemcy wywieźli większość mężczyzn do przymusowej roboty w III Rzeszy. Przez okres wojny liczba mieszkańców zmniejszyła się o ok. 400 osób. 17 stycznia 1945 roku miejscowość została zajęta przez oddziały I Frontu Ukraińskiego pod dowództwem Iwana Koniewa[10].
Po II wojnie światowej w wyniku reformy rolnej rozparcelowano majątek dworski między chłopów. Powstała szkoła podstawowa, dom strażaka, biblioteka, ośrodek zdrowia oraz Spółdzielnia Pracy Przemysłu Ludowego i Artystycznego, kontynuująca działalność przedwojennej spółdzielni (od 2006[11] roku jest to spółka: Przemysł Drzewny Żurowa Sp. z o.o.)[6].
Obiekt wpisany do rejestru zabytków nieruchomych województwa małopolskiego[12].
W Żurowej działa Orkiestra ochotniczej straży pożarnej, laureat wielu konkursów ogólnopolskich, wojewódzkich i regionalnych.
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.