Вацлав Гавел
From Wikipedia, the free encyclopedia
Remove ads
Ва́цлав Га́вел (чеськ. Václav Havel [ˈvaːtslav ˈɦavɛl] 
высловность; 5. октовбра 1936 – 18. децембра 2011) быв чеськый урядовець, писатель, поет, драматурґ и політичный дисидент. Гавел быв девятым и послідньым президентом Чехословакії уд 1989 по 1992, а пак першым президентом Чеської республікы уд 1993 по 2003. Ун быв першым демократично убратым президентом обох держав по падіню комуністичного режима. Кромі того Гавел ся знає як писатель за свої пєсы, есеї тай мемуары.
_BAR.svg){kind=small}
У свойих пєсах, наприклад „Празник у загороді“ (чеськ. Zahradní slavnost, 1963) тай „Голошіня“ (чеськ. Vyrozumění, 1965), Гавел хосновав абсурдистськый стиль на критику комуністичної системы. По участи у Празькуй яри тай трафляньови у чорный испис по інвазії Варшавського пакта у Чехословакію, ун став ищи май політично активный тай помуг закласти дакулко дисидентськых ініціатив, у тум числі „Хартію 77“ (чеськ. Charta 77) и „Комітет у бороненя несправедливо переслідованых“ (чеськ. Výbor na obranu nespravedlivě stíhaných). Його політична активность стала причинов сліженя за ним StB, державної секретної службы безпекы Чехословакії, и ун много раз быв політичным вязньом;[1] майдовгый його строк быв почти чотыри рокы, уд 1979 по 1983.
Його партія „Громадянськый форум“ (чеськ. Občanské fórum) мала велику роль у Баршоньовуй револуції 1989. року, котра здойняла комуністичный режим у Чехословакії. По сьому ун заняв президентськый пост, а потум быв переубратый наново по проголошіньови словацької независимости у рокови 1993.
Подакотрі його політичні рішеня тай опінії мали контраверзный характер удну крайины, наприклад: шырока амнестія вязнюв, посаженых при комуністичному режимі, позад котрої на слободу уйшли перед тым осужені за тяжкі злочины; убаченя перед судетськыма німцями за удношіня чехув до них и народноє угнаня по Другуй світовуй войні; його скептичну опінію за независимость Словакії; пудпору розміщеня миротворцюв НАТО у Юґославії у 1999. році тай інвазію США в Іраці у рокови 2003.[2][3] Пуд конець свої каденції Гавел быв май популарный за гатаром ги на Чехах.
По президентству продовжив свою громадську діятелность, запустивши такі ініціативы як „Пражська декларація за европську свідомість и комунізм“ (чеськ. Pražská deklarace o evropském svědomí a komunismu), фонд „VIZE 97“ тай каждоручну конференцію „Forum 2000“.
Гавлову політичну філозофію чинили назоры антиспожывацтва, гуманітаризма, енвайронменталізма, громадянського активізма тай прямої демократії.[4] Ун пудпоровав чеську Зелену партію уд 2004. року до свойої смерти. Дустав Президентську медаль слободы, Межинародну премію мира им. Магатмы Ґанді, Філаделфійову медаль слободы, Орден Канады, Премію чотырьох слобод, Премію амбасадора свідомости тай Премію Ганно Р. Елленбоґен. Межинародный аеропорт у Празі у 2012. рокови быв перейменованый на „Аеропорт Вацлава Гавла Прага“ (чеськ. Letiště Václava Havla Praha).
Remove ads
Жывотопис
Вацлав Гавел ся родив у Празі у пудузятницькуй інтелектуалнуй файті Вацлава М. Гавла (1897–1979) и Божены Гавлової (рожд. Вавречкової; 1913–1970). Мав молодшого брата Ивана М. Гавла (1938–2021). Быв онуком чехословацького дипломата Гуґа Вавречкы тай ставбаря палаца Луцерна Вацлава Гавла.
Другу світову войну родина перечекала на самоті у своюй літнюй резиденції Гавлово коло села Ждярец у окресі Бырно-венков.[5] По услобожіньови Чехословакії у 1945. рокови ходив у елітный інтернат у Подєбрадах, котру у році 1950 ліквідовали.[6] Быв членом скаутського удділеня у осередкови Шіпка, мав тамкы кличку Хробак (чеськ. Chrobák).[7] Кой кунчив закладну ошколу, мав проблемы з выбором середньої ошколы позад свого „буржуазного“ походжіня. Зато у 1951. рокови пушов на хемічного лаборанта, а вечур ся учив у Середнюй общуй ошколі про робутникув на Штєпанськуй, 22.[8] 1954. року матуровав.[9][10]
Remove ads
Жерела
- Žantovský, Michael (2014). Narozen v nepravou chvíli. Havel (1 ed.). Praha: Argo. pp. 564. ISBN 978-80-257-1213-9.
Референції
Wikiwand - on
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Remove ads