373. legionarska divizija

373. hrvatska legionarska divizija Vermahta (zvana "Tigar") formirana je tokom poslednjih meseci 1942. na poligonu Delershajm u Nemačkoj od nemačkih oficira, podoficira i vojnika specijalističkih struka, i hrvatskih regruta. Nakon formalnog proglašenja, 25. januara 1943, prebačena je na teritoriju NDH, gde je učestvovala u brojnim operacijama protiv NOVJ.

373. legionarska divizija
Osnivanje	25. januar 1943. Mesto formiranja: Delershajm (nem. Döllersheim), Nemačka
Formacija	. 383. legionarski puk 384. legionarski puk 373. legionarski artiljerijski puk 373. izviđački bataljon 373. bataljon oklopnih lovaca 373. inženjerijski bataljon
Jačina	14.340 vojnika i oficira 21. septembra 1943. (5.063 Nemaca, 9.277 Hrvata)[1]
Deo	Nemačkog Vermahta
Angažovanje	Operacija Paula Operacija Pfingsten Operacija Klara Operacija Heu Operacija Merkur (Krbavsko Polje) Operacija Panter Operacija Ristov Prva banjalučka operacija NOVJ Operacija Ostvind Operacija Orient Operacija Aprilšauer Operacija Kleterštajg Operacija Morgenštern Operacija Šah Operacija Reselšprung Operacija Floret Operacija Keselštajn Operacija Vehselbalg Operacija Vaseršlauh Napad NOVJ na Prijedor septembra 1944. Napad NOVJ na Cazin novembra 1944. Druga banjalučka operacija NOVJ Kninska operacija 1944 Ličko-primorska operacija Karlovačka operacija Poljanska bitka
Komandanti
Komandant	. general-lajtnant Emil Zelner (nem. Emil Zellner) (25. januar 1943 - 5. avgust 1943) general-lajtnant Eduard Aldrian (nem. Eduard Aldrian) (5. avgust 1943 - 20. oktobar 1944) general-major Hans Graverštajn (nem. Hans Gravenstein) (20. oktobar 1944 - maj 1945)

Od avgusta 1943, divizija je u sastavu 15. brdskog korpusa Druge oklopne armije, u dolinama Une, Sane i Vrbasa, između Save i Dinare. Zajedno sa potčinjenim ustaškim i domobranskim snagama, vodila je brojne operacije protiv snaga Petog, uz povremeno sadejstvo u operacijama protiv Četvrtog i Osmog korpusa NOVJ.

Tokom operacije Reselšprung 1944. ojačana borbena grupa 383. puka 373. divizije imala je ključni zadatak da u najkraćem roku prodre iz Srba u Drvar i deblokira desantne SS jedinice u Drvaru.

U periodu 20. jun – 4. jul 1944. godine divizija je imala vrlo dobru saradnju sa četnicima:

373. pješadijska divizija: Saradnja sa četnicima vrlo dobra (1. lički korpus sa sjedištem u Gračacu). [...] Oni su jedini stvarno korisni saborci. Jedino od njih dolaze korisna obavještenja o neprijatelju [...]. Jedan četnički komandat [s kojim sam razgovarao] odaje utisak potpuno pouzdanog saborca, koji je i neprijateljski nastrojen prema Englezima. [...] Četnici su vrlo častoljubivi i drago im je kada Nijemci primjete njihove podvige. [...] [Najbolja taktika protiv partizana sastoji se u upotrebi specijalnih jedinica] i kombinovanju četnika u jedinice snage jednog bataljona sa jednim njemačkim vodom sa radio stanicom i, po mogućnosti, teškim oružjem.^[2]

– Izveštaj kapetana Merrema, drugog obaveštajnog oficira Komande Jugoistoka (Armijske grupe F) o inspekcijskom putu po Srbiji, Bosni i Hercegovini i Hrvatskoj u periodu od 20. juna do 4. jula 1944.

383. puk razbijen je i znatnim delom uništen tokom Kninske operacije. Divizija je potom popunjena i sređena. Divizija je poražena i uništena tokom Ličko-primorske i Karlovačke operacije između 20. marta i 4. maja 1945.

Hrvati u sastavu Wehrmachta 1. 7. 1943.: 24000 u hrvatskoj SS-diviziji, 20000 u redarstvu (žandarmeriji), 27000 u legionarskoj diviziji u Stockerauu, 3000 u zrakoplovstvu, 1000 u ratnoj mornarici, svega 75000.^[3] U oružanim snagama NDH osam lovačkih i gorskih brigada, svega 68000 ljudi: Poglavnikov tjelesni sdrug i Ustaška vojnica 22000, brze postrojbe 4000, zrakoplovstvo 9000, postrojbe za osiguranje željeznica 24000, oružništvo 12000. Povrh toga, postoje i odredi rezervista koji postupno imaju prerasti u pukove za osiguranje. U talijanskim oružanim snagama 6000 ljudi.