Angolski rat za nezavisnost

Angolski rat za nezavisnost je naziv za oružani sukob koji se na području današnje Angole (tada Portugalske Zapadne Afrike), vodio od 1961. do 1975. godine, a radi ostvarivanja angolske nezavisnosti od Portugala. Sukob je započeo kao ustanak lokalnog stanovništva protiv prisilne kultivacije pamuka, a završio je kao borba moći između tri nacionalističke frakcije u Angoli za prevlast u novoj državi. Rat je de facto završio kada je u Portugalu započela Revolucija karanfila 1974. godine, a koja je dokinula diktatorski Estado Novo. Novi, ljevičarski režim odmah je zaustavio svako vojno djelovanje u Angoli i drugim afričkim kolonijama, izrazivši namjeru da im bez odgađanja ustupi nezavisnost.

Angolski građanski rat
Segment Portugalskog kolonijalnog rata
Portugalske trupe patroliraju Angolom
Datum 4. veljače 1961. – 25. travnja 1975. (prekid vatre) 11. studenog 1975. (nezavisnost) Lokacija  Angola Ishod Portugalska vojna pobjeda Prekid vatre nakon Revolucije karanfila Alvorski sporazum Nezavisnost Angole Angolski građanski rat
Sukobljene strane
] MPLA ] FNLA ] UNITA ] FLEC Podrška:  Sovjetski Savez  Kuba  Kina  Sjedinjene Države  Zair	Portugal Podrška:  Južna Afrika
Komandanti i vođe
] Agostinho Neto ] José Eduardo dos Santos ] Lúcio Lara ] Holden Roberto ] Jonas Savimbi	Francisco da Costa
Snage
90.000	65.000
Žrtve i gubici
>50.000 mrtvih	Ubijeno: 2991[1] Trajne posljedice: 4684 (psihičke i fizičke)
30.000–50.000 ubijenih civila[2][3]

Sam rat je bio gerilski po svojoj prirodi; Oružane snage Portugala vodile su protuustaničke vojne akcije protiv skupina koje su mahom bile raspršene po slabo naseljenim dijelovima u unutrašnjosti Angole. Obje strane su tokom rata počinile brojne nehumane radnje. Rat je formalno zaključen u siječnju 1975. godine, potpisivanjem Alvorskog sporazuma, mada je proglašenje nezavisnosti uslijedilo nekoliko mjeseci kasnije.

Nakon proglašenja nezavisnosti, u Angoli je izbio krvavi građanski rat između triju frakcija koje su se zajednički borile protiv portugalskih kolonizatora. Taj je sukob, u kojem je MPLA nadvladala UNITA-u i FNLA, završio tek 2002. godine, otkada se Angola nalazi u stanju relativnog mira.