Luxembourg

Luxembourg (luksemburški: Lëtzebuerg, njemački: Luxemburg, francuski: Luxembourg) je glavni grad od 95,058 stanovnika^[1] Velikog Vojvodstva Luksemburg na sjeverozapadu Evrope.

Luxembourg
Panorama centra sa trga Metz Panorama centra sa trga Metz
Koordinate: 49°36′N 6°7′E
Država	Luksemburg
Kanton	Luksemburg
Vlast
- gradonačelnik
Površina
- Ukupna	51.46 km²
Visina	273 metara[1]
Stanovništvo (2011.)
- Urbano područje	95,058 [1]
- Područje utjecaja	151,592[1]
Vremenska zona	UTC+1 (UTC+2)
Karta
Luxembourg =Pozicija grada u Luksemburgu

Luxembourg je jedna od prijestolnica (uz Bruxelles i Strasbourg) Evropske unije, u njemu se nalazi nekoliko važnih institucija kao što su; Evropski sud pravde, Evropski revizorski sud, Sekretarijat evropskog parlamenta, Evropska investiciona banka i Evropski investicijski fond.

Geografija

Luxembourg se nalazi na jugoistoku zemlje. Grad leži na pješčenjačkoj visoravni u kojoj su rijeka Alzette i njezina pritoka Petrusse urezale duboke kanjone. Na meandru Alzette na kamenitom rtu Bock (Bouc) koji je sam po sebi odlična prirodna fortifikacija, još su Rimljani, a kasnije i Franci, podigli utvrdu, oko koje se razvio srednjovjekovni grad.^[2]

Stari grad sastoji se od preostalih bedema luksemburškog zamka i utvrde, Velike vojvodine palače, katedrale Notre-Dame, koju su jezuiti počeli graditi 1613. i završili 1621. i drugih historijskih građevina.^[2] Grad se konačno proširio prema zapadu, sa predgrađima Grund, Clausen i Pfaffenthal, podignutim u dolini rijeke ispod Starog grada. Novi kvartovi grada povezuni su mostovima.^[2]

Historija

Donji grad

Američko groblje

Historija grada i istoimene grofovije počela je 963. kad je ardenski grof Sigfried, razmjenom postao vlasnik malene fortifikacije Lucilinburhuc koju je pretvorio u svoju rezidenciju, iz nje je izrastao današnji grad.^[2] Zbog tog i ime grada ima porijeklo u tom starom imenu koje je značilo - Mala tvrđava.^[2]

Tokom perioda od 400 godina, Luksemburški zamak više puta je napadnut i obnovljan, a napadali su ga Španjolci , Austrijanci , Francuzi i Nizozemci. Tako da je vremenom izrastao u najjaču fortifikaciju u Evropi nakon Gibraltara. Impresivnu dogradnju vodio je francuski vojni inženjer [[Sébastien Le Prestre de Vauban|Vauban]], koji je i sam napadao na utvrdu 1684. kao vojnik u službi francuski kralja Louisa XIV.^[2]

Nakon Bečkog kongresa od 1815. do 1866. u utvrdi su Prusi držali jak garnizon pa je Luksemburg postao bastion Njemačke konfederacije.^[2] Nakon sklapanja Londonskog sporazuma - 1867, Luksemburg je proglašen neutralnim, a utvrda, koja je imala 24 km bedema i teren 4 od hektara sa kasarnama, bila je u najvećim dijelom demontirana, punih 16 godina. Danas posjetitelji mogu obići preostalih 11 km bedema ili pogledati moderni grad sa Chemin de la Corniche, vidikovca podignutog na vrhu starih gradskih bedema.^[2]

Znamenitosti

Palača Velikog vojvode je rezidencija vladarske porodice, nasljednika nizozemskog kralja Willema I (1772-1843), i lukseburškog Velikog vojvode (1815.-40.). Palača datira iz 1572., dograđivana je 1895. i restaurirana 1990-ih, pa su danas neki dijelovi otvoreni za javnost.^[2]

U gotičkoj katedrali Notre-Dame, nalazi se grobnica Jana češkog kralja i luksemburškog grofa od 1310. do 1346. U kripti su pokopani neki članovi vojvodine porodicei važniji biskupi.

U srcu starog grada nalazi se ribarska tržnica - Marché-aux-Poissons, oko koje se nalazi nekoliko zgrada iz 17. i 18. vijeka, uključujući i ljetnikovac u kom se danas nalazi Luksemburški nacionalni muzej (Nacionalni muzej historije i umjetnosti) i Um Bock, najstarija građevina u gradu iz 13. vijeka. Među ostalim gradskim kulturnim institucijama su Villa Vauban - Muzej umjetnosti grada Luksemburga, MUDAM Luksemburg (Muzej suvremene umjetnosti Velikog vojvode Jeana), Muzej historije grada Luksemburga i Nacionalni prirodoslovni muzej.^[2]

Stari grad i utvrde

Svjetska baština UNESCO-a
Registriran	1994. (18. zasjedanje)
Vrsta	Kulturno dobro
Mjerilo	ii, iv
Ugroženost	no
Referenca	UNESCO

Stari grad je 1994. uvršten na UNESCO-ovu listu mjesta svjetske baštine u Evropi.^[2]

U gradiću Hamm, 6 km istočno od centra leži vojno groblje poginulih u Drugog svjetskog rata s grobovima više od 5.000 američkih vojnika.^[2]

Privreda i transport

Tokom 20. vijeka grad je postao uspješan financijski centar, zbog bankarskih zakona koji čuvaju identitet investitora, i liberalnog odnosa prema stranim ulagačima i niskih poreza na dobit.^[2]

Luksemburg je odavno važno cestovno i željezničko čvorište, danas pored njega prolazi nekoliko važnih autoput E 44, E 25, E 25, E411, E 421, A4 i A13.

Gradovi pobratimi

• Borough Camden (London), Ujedinjeno Kraljevstvo
• Metz, Litvanija
• Tambov, Rusija
• Prag, Češka