Markovac (Mladenovac)

Markovac je naselje u Srbiji u opštini Mladenovac u gradu Beogradu. Udaljeno je 7 km od Mladenovca na putu za Topolu i Aranđelovac poznato po veštačkom jezeru (Markovačko jezero), po zaseoku Crkvine u kojem je umro despot Stefan Lazarević i Karađorđevom bunaru u Beljevcu.

Za ostale upotrebe, v. Markovac.

Markovac
Osnovni podaci
Država	Srbija
Grad	Beograd
Opština	Mladenovac
Stanovništvo
Stanovništvo (2022)	666
Geografija
Koordinate
Nadmorska visina	155 m
Markovac Markovac na karti Srbije
Ostali podaci
Poštanski kod	11400
Pozivni broj	011
Registarska oznaka	BG

Karađorđev bunar

U zaseoku Beljevac se nalazi bunar, za koji se veruje da ga je iskopao Karađorđe. Stanovnici zaseoka došli su iz okoline Sjenice za vreme Prvog srpskog ustanka. Oni su potomci Šumadinaca koji su posle smrti despota Stefana Lazarevića utočište našli na Durmitoru, a odatle su zbog osvete poturica, koji su nekoliko sela poturčili, otišli prema Sjenici. Za vreme bitke za Sjenicu u Prvom srpskom ustanku pomogli su Karađorđu, a on ih je zatim, posle nekoliko stotina godina, ponovo vratio u Šumadiju.^[1]

Markovačko jezero

Glavni članak: Markovačko jezero

Markovačko jezero, udaljeno je 6 kilometara južno od Mladenovca, na regionalnom putu R-202 Mladenovac - Aranđelovac, Topola. Nastalo je izgradnjom brane na rečici Košarnoj, 1969. godine. Dugo je skoro 1 km, do 500 m široko i oko 10 m duboko. Jezero nastanjuju šaran, amur, som, smuđ, štuka, tolstolobik, babuška, bodorka, deverika, kaugler, sunčica, bandar, zlatni karaš. U priobalju se nalaze divlje patke, veliki gnjurac, bela i siva čaplja, crna lisa, a u okolnim šumama zec, fazan i prepelica.^[2] Na Markovačkm jezeru planirana je gradnja centara za skijanja na vodi i kamp za decu.

Spomen obeležje u Crkvinama

Glavni članak: Spomenik despotu Stefanu Lazareviću

U zaseoku Crkvine, u porti hrama Sv. proroka Ilije, nalazi se Spomenik despotu Stefanu Lazareviću iz 1427. godine u formi stuba od uglačanog belog venčačkog mermera, visine 1,86m, širine 0,68m i debljine 0,26m sa srednjovekovnim natpisom o smrti despota Stefana Lazarevića. Glavni natpis pisan je kaligrafski na zapadnoj površini, ispod urezanog trokrakog krsta. Tekst natpisa poklapa se sa biografijom koji navodi Konstantin Filozof u Žitijma despota Stefana Lazarevića. U natpisu se, takođe, pominju oblasti kojima je despot za života vladao, vreme njegove vladavine i smrti.^[3] Spomenik je podigao Đurađ Zubrović, vlastelin iz oblasti kojoj je pripadao zaselak.^[4]

Demografija

Prema popisu iz 2002. bilo je 674 stanovnika (prema popisu iz 1991. bilo je 689 stanovnika). U naselju Markovac živi 527 punoletnih stanovnika, a prosečna starost stanovništva iznosi 39,6 godina (38,3 kod muškaraca i 40,8 kod žena). U naselju ima 173 domaćinstva, a prosečan broj članova po domaćinstvu je 3,90.

Ovo naselje je velikim delom naseljeno Srbima (prema popisu iz 2002. godine), a u poslednja tri popisa, primećen je pad u broju stanovnika.

Grafik promene broja stanovnika tokom 20. veka

Demografija Godina Stanovnika 1948. 702 [5] 1953. 737 1961. 728 1971. 668 1981. 693 1991. 689 680 2002. 694 674

Etnički sastav prema popisu iz 2002.
Srbi			663	98.36%
Mađari			4	0.59%
Jugosloveni			2	0.29%
nepoznato			4	0.59%

Stanovništvo prema polu i starosti ^[6]

	m			ž
?	2			2
80+	6			14
75-79	9			16
70-74	14			20
65-69	11			15
60-64	23			19
55-59	18			10
50-54	26			28
45-49	26			25
40-44	28			23
35-39	26			15
30-34	25			31
25-29	15			17
20-24	26			27
15-19	15			16
10-14	27			30
5-9	20			14
0-4	19			16
prosek	38.3			40.8

Domaćinstva

Broj domaćinstava po popisima od 1948-2002. Godina popisa 1948. 1953. 1961. 1971. 1981. 1991. 2002. Broj domaćinstava 134 144 157 154 154 160 173

Domaćinstva po broju članova po popisu od 2002. Broj članova 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 i više Prosečan broj članova Broj domaćinstava 23 32 20 29 28 24 10 6 1 - 3.90

Domaćinstva

Broj domaćinstava po popisima od 1948-2002. Godina popisa 1948. 1953. 1961. 1971. 1981. 1991. 2002. Broj domaćinstava 270 65 180 16 9 - 278

Domaćinstva po broju članova po popisu od 2002. Broj članova 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 i više Prosečan broj članova Broj domaćinstava 43 181 50 4 -

Stanovništvo prema delatnosti koju obavlja

Pol	Ukupno	Poljoprivreda, lov i šumarstvo	Ribarstvo	Vađenje rude i kamena	Prerađivačka industrija	Proizvodnja i snabdevanje...	Građevinarstvo	Trgovina	Hoteli i restorani	Saobraćaj, skladištenje i veze
Muški	155	51	-	-	58	4	2	7	1	22
Ženski	89	42	-	-	17	1	-	13	-	2
Oba	244	93	-	-	75	5	2	20	1	24
Pol	Finansijsko posredovanje	Nekretnine	Državna uprava i odbrana	Obrazovanje	Zdravstveni i socijalni rad	Ostale uslužne aktivnosti	Privatna domaćinstva	Eksteritorijalne organizacije i tela	Nepoznato
Muški	-	2	5	-	1	1	-	-	1
Ženski	-	2	-	3	7	1	-	-	1
Oba	-	4	5	3	8	2	-	-	2