Pahomije Gačić

Pahomije (u građanstvu Tomislav Gačić; Čečava kod Teslića, 1952) je vranjski episkop Srpske pravoslavne crkve.

Pahomije (Gačić)
vranjski episkop
Crkva	Srpska pravoslavna crkva
Redovi
Zaređenje	1973
Osobni detalji
Rođenje	17. oktobar 1952 Čečava (Teslić), NR BiH, FNRJ

U žižu javnosti je dospeo nakon optužbi za seksualno zlostavljanje dečaka^[1]. Nakon nekoliko godina suđenja, u dva od četiri predmeta je nastupila apsolutna zastarelost, dok je u preostala dva oslobođen krivice usled nedostatka dokaza.

Bio je optužen za pedofiliju. Slučaj Pahomije je stekao veliki publicitet u srpskoj javnosti. Nakon nekoliko godina suđenja i oslobođenja krivice usled nedostatka dokaza i zastarelosti predmeta, zbog ovog slučaja i sama reč Pahomije je u omladinskom žargonu u Srbiji stekla izrazito negativnu konotaciju.^[2] Novi skandal je postao aktuelan u medijima oktobra 2019. godine.^[3]

Biografija

Tomislav Gačić je rođen 17. oktobra 1952. godine, u selu Čečavi kod Teslića, u SR Bosni i Hercegovini (FNRJ), od oca Novaka i majke Vasilije^[4]. Sa svojih dvadeset godina je bio iskušenik u manastiru Ozrenu i u manastiru Visokim Dečanima, gde se 1973. godine zamonašio i dobio monaško ime Pahomije. Iste godine je rukopoložen u čin đakona od raško-prizrenskog episkopa, kasnije srpskog patrijarha Pavla^[4].

Nakon završetka bogoslovije u Prizrenu, 1976. godine odlazi na teološki fakultet u Atini, gde je diplomirao 1980. godine^[4]. Iste godine, rukopoložen je u čin jeromonaha od slavonskog episkopa Emilijana u manastiru Vavedenju u Beogradu. Po završetku osnovnih studija, provodi dve godine u Palestini, na Sinaju, u egipatskim manastirima, na Svetoj Gori i u Japanu, na postdiplomskim studijama^[4].

Godine 1982. Pahomije postaje nastojatelj manastira Banje kod Priboja, a 1985. godine je postavljen za nastojatelja manastira Papraće u Bosni. 28. maja 1992. godine je izabran za vranjskog episkopa (vladiku), a 23. avgusta iste godine je hirotonisan i ustoličen od strane patrijarha Pavla i više arhijereja pravoslavne crkve^[4].

Optužbe i suđenje

S obzirom na stalno odlaganje ročišta i zbog bolesti i nepojavljivanja pred sudom optuženog Tomislava Gačića^[5], do kraja suđenja, u martu 2006. godine, nastupila je apsolutna zastarelost za dva krivična dela, iz 1999. i 2000. godine. Nakon toga, sud u Nišu je za dva krivična dela doneo odbijajuću presudu usled zastarelosti, dok je za dva krivična dela Gačića oslobodio optužbe zbog nedostatka dokaza. Tužioci su protestovali zbog ovakve presude.

Vrhovni sud je dao nalaz da prvostepeni sud nije sproveo suđenje u razumnom roku, usled čega je došlo do zastarelosti gonjenja u odnosu na dva od četiri krivična dela^[6].

Reakcije javnosti

Protiv ovakve odluku suda reagovalo je više javnih ličnosti i organizacija za zaštitu ljudskih prava.^[7] 28. maja 2008. godine na izložbi u galeriji Udruženja likovnih umetnika Srbije (ULUS), pojavio se kontroverzni umetnički rad „Pahomije na Bulevaru sumraka“ umetnika Živka Grozdanića. Takođe, u pojedinim gradovima Srbije je osvanuo grafit „Pahomije, Bog je ljut!"^[8]

Vladika vranjski Pahomije je 2011. godine dobio orden „Beli anđeo“ od Eparhije mileševske što je izazvalo kritike javnosti.^[9][10][11]

Nove optužbe i istraga

U martu 2013. pokrenuta je nova istraga protiv Pahomija u vezi sa krivičnim delom „nedozvoljene polne radnje“. Magacionar u Eparhiji ga je optužio za seksualno zlostavljanje, koje je počelo kada je imao 16 godina i ponavljao prvi razred u Srednjoj bogoslovskoj školi u Kragujevcu. U tužilaštvu u Vranju je potvrđeno da se vodi istraga, dok je Eparhija vranjska saopštila da nedeljnik Vranjske, koji je prvi preneo iskaz magacionara, pokušava da stvori novi „slučaj Pahomije“.^[12]

Novi skandal je postao aktuelan u medijima oktobra 2019. godine, jer je pronađen Pahomijev mobitel sa eksplicitnim neprimjerenim sadržajima.^[3][13][14]