Stari Banovci

Stari Banovci je naselje u opštini Stara Pazova u Sremskom okrugu. Nalaze se u istočnom Sremu, na desnoj obali Dunava, na teritoriji opštine Stara Pazova. Prema popisu iz 2002. bilo je 5488 stanovnika (prema popisu iz 1991. bilo je 4033 stanovnika).

Stari Banovci
Pravoslavna crkva u Starim Banovcima
Osnovni podaci
Država	Srbija
Pokrajina	Vojvodina
Upravni okrug	Sremski
Opština	Stara Pazova
Stanovništvo
Stanovništvo (2022)	5488
Gustina stanovništva	200 st./km²
Geografija
Koordinate
Nadmorska visina	67 m
Površina	27,4 km²
Stari Banovci Stari Banovci na karti Srbije
Ostali podaci
Poštanski kod	22305
Pozivni broj	022
Registarska oznaka	ST

Geografija

Naselje je spojeno sa Novim Banovcima sa kojima čini jednu celinu, poznatu i kao Banovci, koji imaju oko 15.000 stanovnika.

Historija

U antička vremena se kod Starih Banovaca nalazila rimska tvrđava Burgene. Selo Banovci ovde postoji od 16. veka, a možda i duže. Na ovom mestu su se nekada takođe nalazila sela Darinovci i Tusa, koja više ne postoje.

1566/1567. godine Turci su izvršili popis stanovništva koji pokazuje da su u Starim Banovcima tada većinom živeli Srbi. 1734. godine u selu je postojalo 53 kuća, a do 1756. broj je porastao do 211.

U Drugom svetskom ratu, Sile osovine okupirale su Stare Banovce. Tada je ubijeno 158 žitelja, 52 oterano je u koncentracioni logor Sajmište, 38 poslato je na prinudni rad a 104 žitelja bili su ratni zarobljenici.

Demografija

U naselju Stari Banovci živi 4385 punoletnih stanovnika, a prosečna starost stanovništva iznosi 38,3 godina (37,5 kod muškaraca i 39,1 kod žena). U naselju ima 1692 domaćinstva, a prosečan broj članova po domaćinstvu je 3,24.

Ovo naselje je velikim delom naseljeno Srbima (prema popisu iz 2002. godine), a u poslednja tri popisa, primećen je porast u broju stanovnika.

Grafik promene broja stanovnika tokom 20. veka

Demografija Godina Stanovnika 1948. 2029 [1] 1953. 2074 1961. 2374 1971. 2829 1981. 3393 1991. 4033 3938 2002. 5784 5488

Etnički sastav prema popisu iz 2002.
Srbi			5034	91.72%
Romi			144	2.62%
Hrvati			27	0.49%
Jugosloveni			25	0.45%
Crnogorci			14	0.25%
Makedonci			9	0.16%
Nemci			7	0.12%
Ukrajinci			6	0.10%
Slovaci			6	0.10%
Mađari			6	0.10%
Muslimani			5	0.09%
Slovenci			1	0.01%
Bugari			1	0.01%
nepoznato			93	1.69%

Stanovništvo prema polu i starosti ^[2]

	m			ž
?	25			28
80+	26			65
75-79	47			69
70-74	114			133
65-69	118			156
60-64	125			129
55-59	137			116
50-54	254			240
45-49	245			275
40-44	191			193
35-39	139			174
30-34	153			144
25-29	248			191
20-24	251			237
15-19	193			187
10-14	165			164
5-9	126			147
0-4	138			145
prosek	37.5			39.1

Domaćinstva

Broj domaćinstava po popisima od 1948-2002. Godina popisa 1948. 1953. 1961. 1971. 1981. 1991. 2002. Broj domaćinstava 492 515 589 745 953 1141 1692

Domaćinstva po broju članova po popisu od 2002. Broj članova 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 i više Prosečan broj članova Broj domaćinstava 221 376 355 428 192 85 23 5 5 2 3.24

Domaćinstva

Broj domaćinstava po popisima od 1948-2002. Godina popisa 1948. 1953. 1961. 1971. 1981. 1991. 2002. Broj domaćinstava 2266 721 1393 86 59 7 2337

Domaćinstva po broju članova po popisu od 2002. Broj članova 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 i više Prosečan broj članova Broj domaćinstava 485 1437 337 71 7

Stanovništvo prema delatnosti koju obavlja

Pol	Ukupno	Poljoprivreda, lov i šumarstvo	Ribarstvo	Vađenje rude i kamena	Prerađivačka industrija	Proizvodnja i snabdevanje...	Građevinarstvo	Trgovina	Hoteli i restorani	Saobraćaj, skladištenje i veze
Muški	1045	153	2	4	302	8	114	120	15	90
Ženski	704	79	-	3	214	5	9	127	12	16
Oba	1749	232	2	7	516	13	123	247	27	106
Pol	Finansijsko posredovanje	Nekretnine	Državna uprava i odbrana	Obrazovanje	Zdravstveni i socijalni rad	Ostale uslužne aktivnosti	Privatna domaćinstva	Eksteritorijalne organizacije i tela	Nepoznato
Muški	4	28	42	23	10	18	-	-	112
Ženski	11	22	19	55	54	20	2	-	56
Oba	15	50	61	78	64	38	2	-	168

Obrazovanje

Škola u Banovcima postoji od polovine 18. veka, a moguće i nešto ranije. Prvi pisani dokument u kome se spominje potiče iz 1751. godine, a prvi učitelj čije se ime zna Lazar Mijatović zabeležen je 1758. godine. O tada do danas Banovci su imali školu. U 18. i prvoj polovini 19. veka bila je to srpska veroispovedna škola sa 30 do 50 đaka. U drugoj polovini 19. veka postala je dvorazredna, a pred kraj veka trorazredna. Zbog stalnog povećanja broja đaka školske 1910/1911. pretvorena je u četvororazrednu. U toku 1947/1948. bila je Progimnazija, od 1949. do 1951. Nepotpuna gimnazija, a 1951. godine postala je Osmoletka. Naziv Osnovna škola "Slobodan Savković" dobila je 1962. godine.

Povezano

• Novi Banovci
• Opština Stara Pazova
• Srem
• Sremski okrug
• Spisak naseljenih mesta u Srbiji

Slavni ljudi

• Kosta Tomašević, poznati fudbaler i jedan od najbolji strelaca Crvene Zvezde i jugoslovenske lige tri puta zaredom zajedno s Todorom Veselinovićem, Slobodanom Santračem i Darkom Pančevom.

Literatura

• Milorad Babić - Petar Vukelić - Sretenije Zorkić, Hronika Starih Banovaca, Sremska Mitrovica, 1989.
• Sreta Pecinjački, Stari Banovci do kraja 18. veka, Matica srpska, Zbornik za društvene nauke 36, Novi Sad, 1963.
• Milorad Babić - Srpske porodice u Banovcima i Kasarni od 1766. do 1777. godine, Centar za kulturu Stara Pazova, 2004.
• Milorad Babić - 250 godina školstva u Starim Banovcima, Autorsko izdanje, Stari Banovci 2008.
• dr Slobodan Ćurčić - Opština Stara Pazova (geografska monografija), Institut za geografiju, Novi Sad, 1984.