Zvoljen

Zvoljen (slovački: , mađarski: , nem. Altsohl) je grad u Slovačkoj i drugi po veličini grad Banskobistričkog kraja.

Zvoljen Zvolen
Zvoljen
Grb
Osnovni podaci
Država	Slovačka
Gradonačelnik	ing. Miroslav Kusein (SMER-SD, SNS, HZD, KSS)
Kraj	] Banskobistrički kraj
Okrug	Zvoljen
Stanovništvo
Stanovništvo (2024)	39.175[1]
Gustina stanovništva	396,79 st./km²
Geografija
Koordinate
Nadmorska visina	293 m
Površina	98,72 km²[2]
Zvoljen Zvoljen (Slovačke)
Ostali podaci
Poštanski kod	960 01
Pozivni broj	0 45
Registarska oznaka	ZV
Web-stranica	www.zvolen.sk

Zvoljen spada u red istorijskih gradova u Slovačkoj.

Prirodni uslovi

Zvoljen je smešten u središnjem deo države. Glavni grad države, Bratislava, nalazi se 200 km jugozapadno.

Reljef: Zvoljen se razvio u kotlini, koju pravi reka Hron. Nadmorska visina grada je oko 290 metara. Obližnje planine pripadaju planinskom vencu Karpata. Zapadno od grada je izdiže izdiže Velika Fatra, istočno Slovensko rudogorje, a južno Štijavničke vrhi.

Klima: Klima u Zvoljenu je umereno kontinentalna.

Vode: Zvoljen se nalazi na ušću reke Slatine u Hron.

Historija

Ljudska naselja na ovom prostoru datiraju još iz praistorije. Od IX veka ovo mesto postaje središte lokalnih Slovaka. U prvoj polovini XIII veka mu je kralj Mađarske Bela IV (1235—1270.) dodelio status slobodnog grada. Tokom sledećih vekova grad je bio u sastavu Ugarske.

Krajem 1918. g. grad je postao deo novoosnovane Čehoslovačke. Tokom slovačkog narodnog ustanka 1944. godine grad je odigrao značajnu ulogu u proterivanju Nemaca sa tla Slovačke. U vreme komunizma grad je naglo industrijalizovan, pa je došlo do naglog povećanja stanovništva. Posle osamostaljenja Slovačke grad je postao njeno značajno središte, ali je došlo i do problema vezanih za prestrukturiranje privrede.

Stanovništvo

Statistika stanovništva (10 godina)^[3]

Godina:	1994.	2004.	2014.	2024.
Broj ljudi:	44.163	43.272	43.047	39.175
Razlika:		-2,01 %	-0,51 %	-8,99 %

Statistika stanovništva^[3]

Godina:	2023.	2024.
Broj ljudi:	39.453	39.175
Razlika:		-0,70 %

Danas zvoljen ima oko 43.000 stanovnika i poslednjih godina broj stanovnika blago raste.

Etnički sastav: Po popisu iz 2001. g. sastav je sledeći:

• Slovaci - 95,9%,
• Česi -1,2%,
• ostali - 2,9%.

Verski sastav: Po popisu iz 2001. g. sastav je sledeći:

• rimokatolici - 52,5%,
• ateisti - 26,4%,
• luterani - 15,0%,
• ostali.

Gradske znamenitosti

Značajne turističke znamenistosti u gradu su:

• staro gradsko jezgro - obnovljeno 2002. godine,
• Pusti Grad ili Stara Zvoljenska tvrđava (podignuta u IX veku),
• Zvoljenski zamak ili Nova Zvoljenska tvrđava (podignuta između 1360. i 1382. godine).

Privreda

Zvoljen je pre svega poznat kao saobraćajno čvorište. Danas je velika putna i železnička raskrsnica, a u njegovoj blizini se nalazi i aerodrom „Silač“.

U njemu je smešten tehnički univerzitet i središte drvne industrije.

Galerija slika

• 
  Pešačka zona u gradskom jezgru
• 
  Spomenik slovačkog narodnog ustanka
• 
  Gradsko pozorište
• 
  Luteranska crkva

Delovi okruga

Okrug Zvoljen je podeljen na šest delova:

• Zolna (slovački: )
• Zvoljen (slovački: )
• Kralova (slovački: )
• Lukove (slovački: )
• Motova (slovački: )
• Neresnica (slovački: )

Povezano

• Banjskobistrički kraj
  • Banjska Bistrica
• Pusti Grad
• Zvoljenski zamak