Lisin

Lisin (lambangna Lys atawa K)^[2] nyaéta asam α-amino anu mangrupa prékursor rupa-rupa protéin. Ieu asam amino ngandung hiji gugus α-amino (dina wangun nambah-proton −NH₃⁺ dina kaayaan biologis), hiji gugus asam α-karboksilat (dina wangun kurang-proton −COO⁻ dina kaayaan biologis), jeung hiji ranté gigir lisil ((CH₂)₄NH₂), digolongkeun kana basa, boga muatan (dina pH pisiologis), asam amino alipatik, dikode ku kodon AAA jeung AAG. Sarua jeung asam amino lianna, α-karbonna Kiralitas sarta bisa jadi énantiomér atawa campuran rasemat atawa duanana. Pikeun ieu artikel, lisin di dieu nujul ka énantiomér anu aktip sacara biologis L-lisin, anu α-karbonna dina konpigurasi S.

Lisin

Rumus rangka L-lisin
Modél bal-jeung-tongkat[1] Modél ngeusi-rohang[1]
Wasta
Wasta IUPAC Asam (2S)-2,6-diaminohéksanoat (L-lisin) Asam (2R)-2,6-diaminohéksanoat (D-lisin)
Wasta lian Lisin, D-lisin, L-lisin, LYS, h-Lys-OH
Pananda
Nomer CAS	70-54-2 DL Y 56-87-1 L Y 923-27-3 D Y
Modél 3D (JSmol)	Gambar interaktif Zwitterion: Gambar interaktif Protonated zwitterion: Gambar interaktif
ChEBI	CHEBI:25094 Y
ChEMBL	ChEMBL28328 Y
ChemSpider	843 Y 5747 L Y
ECHA InfoCard	100.000.673
IUPHAR/BPS	724
KEGG	C16440 Y
PubChem CID	866
UNII	AI4RT59273 DL Y K3Z4F929H6 L Y 3HQ6U6424Q D Y
CompTox Dashboard (EPA)	DTXSID90859004
InChI InChI=1S/C6H14N2O2/c7-4-2-1-3-5(8)6(9)10/h5H,1-4,7-8H2,(H,9,10) Y Key: KDXKERNSBIXSRK-UHFFFAOYSA-N Y InChI=1/C6H14N2O2/c7-4-2-1-3-5(8)6(9)10/h5H,1-4,7-8H2,(H,9,10) Key: KDXKERNSBIXSRK-UHFFFAOYAY
SMILES C(CCN)C[C@@H](C(=O)O)N Zwitterion: C(CC[NH3+])C[C@@H](C(=O)[O-])N Protonated zwitterion: C(CC[NH3+])C[C@@H](C(=O)[O-])[NH3+]
Sipat
Rumus kimia	C6H14N2O2
Massa molar	146190 g·mol−1
Kelarutan dina cai	1.5 kg/L
Farmakologi
Kode ATC	B05XB03 (WHO)
Iwal disebutkeun séjén, data nu dipidangkeun keur matéri dina kaayaan baku (dina 25 °C, 100 kPa).
Rujukan kotak info

Awak manusa teu bisa nyintésis lisin, ku kituna kaasup asam amino ésénsial anu kudu meunang asupan tina dahareun. Dina organisme anu nyintésis lisin, aya dua jalur biosintésis, nyaéta jalur diaminopimelat jeung α-aminoadipat, anu maké énjim jeung substrat anu béda. Katabolisme lisin lumangsung ngaliwatan salasahiji ti sababaraha jalur, ngan anu galib mah jalur sakaropin.

Lisin loba pancénna dina awak manusa, utamana protéinogenesis, numbu silang popipéptida kolagén, nyerep giji mineral ésésial, jeung dina nyieun karnitin anu penting pisan dina métabolisme asam lemak. Lisin boga pancén ogé dina modipikasi histon, ku kituna, mangaruhan épigénom. Gugus ε-amino boga pancén ogé dina beungkeutan hidrogén sarta salaku basa umum dina katalisis. Gugus ε-amonium (NH₃⁺) napel kana karbon kaopat ti α-carbon, anu napel kana gugus karboksil (C=OOH).^[3]