Mizari

Mizari (lat. & ing. Mizar pia ζ Dzeta Ursae Majoris, kifupi Dzeta UMa, ζ UMa) ni kati ya nyota angavu katika kundinyota ya Dubu Mkubwa (Ursa Major). Ina umaarufu kama nyota maradufu inayoonekana kwa macho matupu.

Mizari (Dzeta Ursae Majoris, Mizar)[1]
Kundinyota	Dubu Mkubwa (Ursa Major)
Mwangaza unaonekana	2.27 Idadi kufuatana na Hummel, C. A (1998)
Kundi la spektra	A2 V
Paralaksi (mas)	38.01 ± 1.71
Umbali (miakanuru)	86
Masi M☉	2.43
Nusukipenyo R☉	2.4
Mng’aro L☉	33.2
Jotoridi usoni wa nyota (K)	9000
Majina mbadala	Mizat, Mirza, Mitsar, 79 Ursae Majoris, BD+55 1598A, CCDM J13240+5456AB, FK5 497, GC 18133, HD 116656, HIP 65378, HR 5054, PPM 34007, SAO 28737

Jina

Mizari ilijulikana kwa mabaharia Waswahili tangu miaka mingi wakifuata njia yao baharini wakati wa usiku kwa msaada wa nyota. ^[2]. Walipokea jina hili kutoka Waarabu wanaosema المئزر al-mizar inayomaanisha "kimori, aproni" ^[3]

Kwa matumizi ya kimataifa Umoja wa Kimataifa wa Astronomia ulikubali jina la Kiarabu na kuorodhesha nyota hii kwa jina la "Mizar" ^[4].

Dzeta Ursae Majoris ni jina la Bayer; Dzeta ni herufi ya saba katika alfabeti ya Kigiriki lakini Mizari ni nyota angavu ya nne na hii ni mfano ya kwamba Bayer hakufuata mwangaza kamili wakati wa kuorodhesha nyota.

Tabia

Mizari ipo kwa umbali wa miaka nuru takriban 86 kutoka Jua letu. Mwangaza unaoonekana ni mag 2.27. Mtu mwenye macho mema anatambua kando yake nyota dhaifu zaidi inayoitwa Alcor hivyo Mizar na Alcor ni jozi maarufu ya nyota. Haijulikani bado kama ni nyota Maradufu hali halisi zilizoungwa pamoja kwa gravity au la.

Lakini kwa darubini Mizar yenyewe ilitambuliwa kuwa nyota maradufu. Galileo Galilei aliweza kuona sehemu zake mbili alipokuwa mtu wa kwanza wa kutazama nyota kwa darubini. Sehemu hizi mbili zinaitwa Mizari A na Mizari B.

Kwa kutumia darubini bora zaidi ilitambuliwa katika karne ya 19 ya kwamba Mizar A ni nyota mbili pia. Leo hii inajulikana kuwa Mizar ni mfumo wa nyota nne zinazoshikamana na kuzunguka kitovu cha graviti cha pamoja. Kwa jumla ni ni jozi mbili za nyota yaani Mizar A 1+2 na Mizar B 1+2.