18వ లోక్‌సభ
భారత పార్లమెంటు 18వ లోక్‌సభ From Wikipedia, the free encyclopedia
Remove ads
2024 భారత సార్వత్రిక ఎన్నికలలో ఎన్నికైన సభ్యులచే 18 వ లోక్‌సభ ఏర్పడింది. లోక్‌సభలోని మొత్తం 543 మంది సభ్యులను ఎన్నుకోవడానికి భారతదేశంలో 19 ఏప్రిల్ నుండి 2024 జూన్ 1 వరకు ఏడు దశల్లో సార్వత్రిక ఎన్నికలు జరిగాయి. 2024 జూన్ 4న ఓట్ల లెక్కింపు పూర్తి అయిన తరువాత అదేరోజు ఫలితాలు ప్రకటించబడ్డాయి.
Remove ads
నిర్వాహక వర్గం
స్పీకరు ఎన్నిక
2024 జూన్ 26న, ఓం బిర్లా లోక్‌సభ స్పీకర్‌గా ఎన్నికయ్యారు. ప్రతిపక్ష అభ్యర్థి కొడికున్నిల్ సురేష్‌ను వాయిస్ ఓటింగ్‌లో ఓడించి, భారతదేశ చరిత్రలో లోక్‌సభ స్పీకర్‌గా నాల్గవ ఎన్నిక కావడం జరిగింది.[3] 1976లో 5వ లోక్‌సభ కాలంలో స్పీకర్ పదవికి చివరిసారిగా ఎన్నికలు జరిగాయి,ఇండియన్ నేషనల్ కాంగ్రెస్ (ఆర్)కు చెందిన బలిరాం భగత్ భారతీయ జనసంఘకు చెందిన జగన్నాథరావు జోషిని ఓడించారు. జి.ఎం.సి. బాలయోగి, బలరామ్ జాఖర్, జి.ఎస్.ధిల్లాన్, ఎం.ఎ. అయ్యంగార్ తర్వాత వరుసగా 2 సార్లు తన పదవిని కొనసాగించిన బిర్లా లోక్‌సభ 5వ స్పీకర్ అయ్యారు.[4]
చైర్మన్ల ప్యానెల్
Remove ads
పార్టీల వారీగా గెలిచిన సీట్లు
Remove ads
సభ్యుల గణాంకాలు
పార్టీల వారీగా
18వ లోక్‌సభలో 41 వేర్వేరు పార్టీల సభ్యులు ఉన్నారు. లోక్‌సభలోని 543 సీట్లలో, 346 మంది సభ్యులు (~64%) 6 గుర్తింపు పొందిన జాతీయ పార్టీల నుండి, 179 సీట్లు (~33%) గుర్తింపు పొందిన రాష్ట్ర పార్టీల నుండి, 11 సీట్లు (~2%) గుర్తింపు లేని పార్టీల నుండి, 7 సీట్లు (~1%) స్వతంత్ర రాజకీయ నాయకుల నుండి వచ్చాయి. 262 (~48%) మంది గతంలో ఎంపీలుగా పనిచేశారు. 216 (~40%) మంది 17వ లోక్‌సభ నుండి తిరిగి ఎన్నికయ్యారు.[12]
వయస్సు, లింగం, మతం
ఎన్నికైన ఎంపీల సగటు వయస్సు 56 సంవత్సరాలు, ఇది 17వ లోక్‌సభలో 59 సంవత్సరాలుగా ఉంది. ఎన్నికైన నలుగురు ఎంపీల వయస్సు 25 సంవత్సరాలు, ఇది పోటీ చేయడానికి కనీస వయస్సు: శాంభవి చౌదరి (సమస్తిపూర్ స్థానం నుండి లోక్ జనశక్తి పార్టీ (రామ్ విలాస్) పార్టీకి చెందినవారు), సంజన జాత (భరత్‌పూర్ స్థానం నుండి భారత జాతీయ కాంగ్రెస్ పార్టీకి చెందినవారు), పుష్పేంద్ర సరోజ్ (కౌశాంబి స్థానం నుండి సమాజ్ వాదీ పార్టీకి చెందినవారు), ప్రియా సరోజ్ (మచ్లిషహర్ స్థానం నుండి సమాజ్ వాదీ పార్టీకి చెందినవారు). ఎన్నికైన అతి పెద్ద ఎంపీ టి. ఆర్. బాలు (శ్రీపెరంబుదూర్ స్థానం నుండి ద్రవిడ మున్నేట్ర కజగం పార్టీకి చెందినవారు) 82 సంవత్సరాల వయసులో, జాతీయ ఎన్నికల్లో ఏడవసారి గెలిచారు.[13] మహిళల సంఖ్య నాలుగు తగ్గి 74 (~14%),[12]కు తగ్గింది, ఇది 2023 మహిళా రిజర్వేషన్ బిల్లు అమలులోకి వచ్చిన తర్వాత అవసరమైన 33% కంటే చాలా తక్కువ. 2024 ఎన్నికలు, తదుపరి జనాభా లెక్కల తర్వాత నియోజకవర్గాల పునర్విభజన జరిగిన తర్వాత ఈ బిల్లు అమలు చేయబడింది.[14] మొత్తం మహిళా ఎంపీలలో దాదాపు 16% మంది 40 ఏళ్లలోపు వారు.[15] ఎన్నికల్లో పోటీ చేస్తున్న మొత్తం మహిళా అభ్యర్థులలో, కేవలం 9.3% మంది మాత్రమే గెలుపొందారు.[16] ప్రస్తుత లోక్‌సభలో అఖిలేష్ యాదవ్, అతని భార్య డింపుల్ (ఇద్దరూ వరుసగా కన్నౌజ్ సీటు, మెయిన్‌పురి సీటు నుండి సమాజ్ వాదీ పార్టీకి చెందినవారు) భార్యాభర్తల జంట ఉన్నారు. చివరిసారిగా ఒక జంట 16వ లోక్‌సభలో ఎన్నికయ్యారు.[17] మతం పరంగా, 24 మంది ఎంపీలు ముస్లింలు (4.4%),[18] ముగ్గురు బౌద్ధులు (0.6%),[19] మిగిలిన 95% మంది హిందూ, సిక్కు, క్రైస్తవ. మతం కాని ఎంపీలు ఉన్నారు.[20]
నేరాలు
ఎన్నికైన సభ్యులలో (251) దాదాపు 46% మందిపై క్రిమినల్ కేసులు నమోదయ్యాయని అసోసియేషన్ ఫర్ డెమోక్రటిక్ రిఫార్మ్స్ గుర్తించింది. వీరిలో 170 (~31%) మందిపై అత్యాచారం, హత్య, హత్యాయత్నం, కిడ్నాప్, మహిళలపై వివిధ నేరాలు వంటి తీవ్రమైన నేరాలు నమోదయ్యాయి. 17వ లోక్‌సభతో పోల్చి చూస్తే, మొత్తం 233 మంది ఎంపీలు (~43%) క్రిమినల్ అభియోగాలు మోపారు, 159 (~29%) మందిపై తీవ్రమైన నేరాలు నమోదయ్యాయి.[21] గెలిచిన 27 మంది అభ్యర్థులు తాము క్రిమినల్ కేసుల్లో దోషులుగా నిర్ధారించబడ్డామని వెల్లడించారు. ఈ కేసుల్లో నాలుగు కేసులు భారత శిక్షాస్మృతి, సెక్షన్ 302 కింద హత్యకు సంబంధించినవి. 27 కేసులు హత్యాయత్నానికి సంబంధించినవి.[22]
విద్య
పోలింగ్‌కు ముందు సమర్పించిన స్వీయ-ప్రకటిత ఫారమ్‌ల ప్రకారం, ఎన్నికైన ఎంపీలందరూ అక్షరాస్యులు. ఎన్నికల సమయంలో, 121 మంది అభ్యర్థులు తమను తాము నిరక్షరాస్యులుగా నమోదు చేసుకున్నారు, కానీ వారిలో ఎవరూ గెలవలేదు.[23] 78% మంది సభ్యులు కనీసం అండర్ గ్రాడ్యుయేట్ విద్యను కలిగి ఉన్నారు. 5% మంది డాక్టరేట్‌లను కలిగి ఉన్నారు. వృత్తిపరంగా, వారిలో ఎక్కువ మంది తాము సామాజిక కార్యకర్తలు లేదా వ్యవసాయదారులమని, 7% మంది న్యాయవాదులు, 4% మంది వైద్య నిపుణులు అని సూచించారు.[24]
ఆస్తులు
ఆర్థిక స్థితి విషయానికొస్తే, 93% మంది ఎంపీల కుటుంబ ఆస్తులు ₹1 కోటి (US$120,000) కంటే ఎక్కువ, ఇది 2019లో 88% కంటే ఎక్కువ.[22] సభలోని అందరు ఎంపీల సగటు ఆస్తులు ₹46.34 కోట్లు (US$5.4 మిలియన్లు).[25] వైద్యుడు, వ్యాపారవేత్త అయిన టీడీపీ సభ్యుడు చంద్ర శేఖర్ పెమ్మసాని అత్యధిక ఆస్తులు ₹5,700 కోట్లు (US$670 మిలియన్లు)గా ప్రకటించారు.[26]
Remove ads
సెషన్‌లు (కీలక సంఘటనలు)
లోక్‌సభ సాధారణంగా సంవత్సరానికి బడ్జెట్ సమావేశాలు (ఫిబ్రవరి నుండి మే వరకు), వర్షాకాల సమావేశాలు (జూలై నుండి సెప్టెంబరు వరకు), శీతాకాల సమావేశాలు (నవంబరు నుండి డిసెంబరు వరకు) మూడు సమావేశాలను కలిగి ఉంటుంది. తరువాత 18వ లోక్‌సభ సమావేశాలు జరిగాయి.
Remove ads
గమనికలు
- 7 MPs were elected as independent. After results, 3 independent MPs, (Vishal Patil from Sangli, Pappu Yadav from Purnea and Mohmad Haneefa from Ladakh) decided to support the Congress.[7]
మూలాలు
Wikiwand - on
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Remove ads