คำถามยอดนิยม
ไทมไลน์
แชท
มุมมอง
อำเภอเชียงคำ
อำเภอในจังหวัดพะเยา ประเทศไทย จากวิกิพีเดีย สารานุกรมเสรี
Remove ads
เชียงคำ (ไทยถิ่นเหนือ: ) เป็นอำเภอหนึ่งในจังหวัดพะเยา



Remove ads
ที่ตั้งและอาณาเขต
- ทิศเหนือ ติดต่อกับอำเภอเทิง (จังหวัดเชียงราย) และอำเภอภูซาง
- ทิศตะวันออก ติดต่อกับแขวงไชยบุรี (ประเทศลาว) และอำเภอสองแคว (จังหวัดน่าน)
- ทิศใต้ ติดต่อกับอำเภอสองแคว (จังหวัดน่าน) และอำเภอปง
- ทิศตะวันตก ติดต่อกับอำเภอจุน และอำเภอเทิง (จังหวัดเชียงราย)


Remove ads
ประวัติ
สรุป
มุมมอง
ความเป็นมาของอำเภอเชียงคำปรากฏในรูปแบบตำนาน 2 ตำนานในสมัยพุทธกาลที่เกี่ยวข้องกับพระพุทธเจ้า ตามตำนานพระธาตุดอยคำ ฉบับวัดหนองร่มเย็น เมืองเชียงคำ มีนามเมืองเดิมว่าเชียงชะราว ตั้งอยู่ในพื้นที่บ้านคุ้ม หมู่ 6 ตำบลร่มเย็น อำเภอเชียงคำ พระยาผู้ปกครองเมืองได้สร้างพระธาตุไว้บนดอยนอกเมืองเพื่อล้างบาป ต่อมามีผู้พบแหล่งทองคำขนาดใหญ่ ในลำธารหลังดอย ดอยนั้นได้ชื่อว่า “ดอยคำ” พระธาตุบนดอยก็ชื่อว่า”พระธาตุดอยคำ” เมืองเชียงชะราวก็เปลี่ยนชื่อเป็น “เมืองเชียงคำ” แต่ตำนานพระเจ้านั่งดิน พญาผู้สร้างเมืองชื่อว่า “พญาคำแดง” และเมืองนั้นชื่อ “พุทธรส” ประชาชนชาวเมืองมีความเลื่อมใสในพระพุทธศาสนา ได้สร้างพระพุทธรูปมีนามว่า “พระเจ้านั่งดิน” พระพุทธเจ้าทำนายว่าสืบไปภายหน้าเมืองจะเจริญรุ่งเรือง อุดมไปด้วยสินทรัพย์และจะได้ชื่อว่า “เมืองเชียงคำ”
ในรัชสมัยพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว รัชกาลที่ 5 ประเทศไทยจัดระบบการปกครองแผ่นดินส่วนภูมิภาคเป็นแบบมณฑลเทศาภิบาล จังหวัด อำเภอ ตำบล หมู่บ้าน ครั้งนั้นอำเภอเชียงคำอยู่ในแขวงน้ำลาว (รวมพื้นที่อำเภอเทิง จังหวัดเชียงรายอยู่ด้วย) พื้นที่ในเขตการปกครองของจังหวัดน่าน โดยมีเจ้าสุริยวงศ์ดำรงตำแหน่งข้าหลวงประจำแขวง ที่ว่าการแขวงตั้งอยู่ ณ วัดพระแก้ว หมู่ 6 บ้านเวียง ตำบลเวียง อำเภอเชียงคำ ต่อมาทางราชการได้ยุบและปรับปรุงแขวงน้ำลาว โดยจัดตั้งเป็นบริเวณน่านเหนือ มีเขตการปกครองครอบคลุมพื้นที่อำเภอเชียงคำ อำเภอปง จังหวัดพะเยา อำเภอเทิง และบางส่วนของอำเภอเชียงของจังหวัดเชียงราย และเมื่อปี พ.ศ. 2449 กระทรวงมหาดไทยได้ยกเลิกตำแหน่งข้าหลวง ตำแหน่งเจ้าเมือง ตั้งเป็นจังหวัด อำเภอ ตำบล หมู่บ้านเหมือนกันทั่วประเทศ จัดตั้งจังหวัดเชียงราย แขวงน้ำลาวถูกยุบและแยกเป็นเมืองเทิง และเมืองเชียงคำ เมืองเชียงคำมีฐานะเป็นอำเภอหนึ่งขึ้นกับจังหวัดเชียงราย ตั้งพระยาพิศาลคีรี ดำรงตำแหน่งนายอำเภอเชียงคำเป็นคนแรก
- วันที่ 14 ตุลาคม 2449 ยกเลิกพื้นที่แขวงน่านเหนือ และย้ายที่ว่าการแขวงมาตั้งที่เมืองเชียงคำ และเรียกว่า แขวงเชียงคำ กับตัดพื้นที่เมืองเชียงของ จากแขวงเชียงคำ ไปขึ้นการปกครองกับบริเวณพายัพเหนือ และแยกพื้นที่บางส่วนของแขวงเชียงคำ ไปจัดตั้งเป็น กิ่งแขวงเมืองปง (กิ่งอำเภอเมืองปง) และกิ่งแขวงเมืองเทิง (กิ่งอำเภอเมืองเทิง)[1] และกำหนดให้ขึ้นการปกครองกับแขวงเชียงคำ
- วันที่ 12 มิถุนายน 2453 รวมเมืองเชียงแสน เมืองเชียงราย เมืองฝาง เวียงป่าเป้า เมืองพะเยา อำเภอแม่ใจ อำเภอดอกคำใต้ อำเภอแม่สรวย เมืองเชียงคำ และเมืองเชียงของ จังหวัดพายัพเหนือ ขึ้นเป็นเมืองจัตวา เรียกว่า จังหวัดเชียงราย และกำหนดให้มีการปกครองทั้งหมด 10 อำเภอ ได้แก่ อำเภอเมืองเชียงแสน อำเภอเมืองเชียงราย อำเภอเมืองฝาง อำเภอเวียงป่าเป้า อำเภอเมืองพะเยา อำเภอแม่ใจ อำเภอดอกคำใต้ อำเภอแม่สรวย อำเภอเมืองเชียงคำ และอำเภอเมืองเชียงของ[2]
- วันที่ 8 ธันวาคม 2455 ยกฐานะกิ่งอำเภอเมืองเทิง แขวงเมืองเชียงคำ ขึ้นเป็น อำเภอเมืองเทิง และรวมกิ่งอำเภอเมืองปง แขวงเมืองเชียงคำ จังหวัดเชียงราย และกิ่งอำเภอเชียงม่วน อำเภอเมืองน่าน จังหวัดน่าน ขึ้นเป็น อำเภอเมืองปง[3] และให้โอนอำเภอเมืองปง เมืองเชียงราย ไปขึ้นการปกครองกับเมืองน่าน (จังหวัดน่าน)
- วันที่ 22 พฤศจิกายน 2479 ตั้งตำบลบ้านแวน แยกออกจากตำบลไชยพรม ตำบลหย่วน และตำบลลอ[4]
- วันที่ 23 มกราคม 2481 รวมพื้นที่ตำบลเชียงแรง ตำบลสบบง ตำบลปง ตำบลวังเค็ม ตำบลบ้านแวน กับหมู่บ้านที่ 1-9,17 ตำบลในเวียง หมู่บ้านที่ 1-4 ตำบลไชยพรม และตำบลหย่วน แล้วจัดตั้งขึ้นเป็น ตำบลหย่วนรวมพื้นที่ตำบลเมืองมิน กับหมู่บ้านที่ 10-16 ตำบลในเวียง หมู่บ้านที่ 5-8 ตำบลไชยพรม แล้วจัดตั้งเป็น ตำบลเวียง รวมพื้นที่ตำบลดอนคาว ตำบลป่าสัก ตำบลทุ่งกล้วย แล้วจัดตั้งเป็น ตำบลทุ่งกล้วย รวมพื้นที่ตำบลเมืองลอ และตำบลจุน แล้วจัดตั้งเป็น ตำบลจุน และให้ยุบท้องที่ดอนคาว ยุบตำบลเชียงแรง ยุบตำบลเมืองลอ ยุบตำบลป่าสัก ยุบตำบลไชยพรม ยุบตำบลบ้านแวน ยุบตำบลเมืองมิน ยุบตำบลปง ยุบตำบลวังเค็ม ยุบตำบลสบบง และยุบตำบลในเวียง[5] เนื่องจากไม่มีหมู่บ้านเหลืออยู่ จึงหมดความจำเป็นที่จะให้ตั้งเป็นตำบลอยู่ต่อไป
- วันที่ 12 พฤศจิกายน 2483 แยกหมู่บ้านที่ 53-61 ตำบลหย่วน และหมู่บ้านที่ 9-20 ตำบลทุ่งกล้วย ตั้งเป็น ตำบลเชียงแรง กับโอนพื้นที่หมู่ 18-19, 21-28 (ในตอนนั้น) จากตำบลหย่วน ไปขึ้นกับตำบลเวียง กับแยกหมู่บ้านที่ 1-8 ตำบลทุ่งกล้วย และหมู่บ้านที่ 43-52 ตำบลหย่วน ตั้งเป็น ตำบลสบบง กับแยกหมู่บ้านที่ 30-35 ตำบลหย่วน และหมู่บ้านที่ 21-32 ตำบลทุ่งกล้วย ตั้งเป็น ตำบลเจดีย์คำ และยุบตำบลทุ่งกล้วย กับแยกหมู่บ้านที่ 13-18 ตำบลจุน ตั้งเป็น ตำบลลอ[6] และยุบพื้นที่ตำบลทุ่งกล้วย เนื่องจากไม่มีหมู่บ้านเหลืออยู่ จึงหมดความจำเป็นที่จะให้ตั้งเป็นตำบลอยู่ต่อไป
- วันที่ 20 กันยายน 2499 จัดตั้งสุขาภิบาลเชียงคำ ในท้องที่บางส่วนของตำบลหย่วน[7]
- วันที่ 17 ธันวาคม 2500 ตั้งตำบลฝายกวาง แยกออกจากตำบลเวียง[8]
- วันที่ 1 มีนาคม 2501 จัดตั้งองค์การบริหารส่วนตำบลจุน ในท้องที่ตำบลจุน อำเภอเชียงคำ[9]
- วันที่ 25 พฤศจิกายน 2501 ตั้งตำบลน้ำแวน แยกออกจากตำบลหย่วน[10]
- วันที่ 5 กุมภาพันธ์ 2506 แยกพื้นที่ตำบลจุน และตำบลลอ จากอำเภอเชียงคำ ไปตั้งเป็น กิ่งอำเภอจุน[11] และกำหนดให้ขึ้นการปกครองกับอำเภอเชียงคำ
- วันที่ 4 พฤษภาคม 2508 ยุบองค์การบริหารส่วนตำบลจุน กิ่งอำเภอจุน อำเภอเชียงคำ จังหวัดเชียงราย และจัดตั้งสุขาภิบาลห้วยข้าวก่ำ ในท้องที่บางส่วนของตำบลจุน[12]
- วันที่ 27 กรกฎาคม 2508 ยกฐานะกิ่งอำเภอจุน อำเภอเชียงคำ เป็น อำเภอจุน[13]
- วันที่ 1 กันยายน 2513 ตั้งตำบลภูซาง แยกออกจากตำบลเชียงแรง[14]
- วันที่ 12 กันยายน 2515 ตั้งตำบลร่มเย็น แยกออกจากตำบลเจดีย์คำ[15]
- วันที่ 10 กรกฎาคม 2516 ตั้งตำบลทุ่งกล้วย แยกออกจากตำบลสบบง[16]
- วันที่ 28 กรกฎาคม 2520 แยกพื้นที่อำเภอพะเยา อำเภอจุน อำเภอเชียงคำ อำเภอเชียงม่วน อำเภอดอกคำใต้ อำเภอปง และอำเภอแม่ใจ ออกจากการปกครองจังหวัดเชียงราย รวมตั้งขึ้นเป็น จังหวัดพะเยา[17]
- วันที่ 5 กันยายน 2521 ตั้งตำบลแม่ลาว แยกออกจากตำบลฝายกวาง และตั้งตำบลเชียงบาน แยกออกจากตำบลหย่วน[18]
- วันที่ 9 สิงหาคม 2526 ตั้งตำบลอ่างทอง แยกออกจากตำบลน้ำแวน[19]
- วันที่ 18 ตุลาคม 2526 จัดตั้งสุขาภิบาลสบบง ในท้องที่บางส่วนของตำบลสบบง[20]
- วันที่ 24 กรกฎาคม 2527 โอนพื้นที่หมู่ 10 บ้านนาหนุน (ในขณะนั้น) ของตำบลเชียงแรง ไปตั้งเป็นหมู่ 14 ของตำบลภูซาง[21]
- วันที่ 29 สิงหาคม 2534 ตั้งตำบลทุ่งผาสุข แยกออกจากตำบลเวียง[22]
- วันที่ 30 กันยายน 2535 จัดตั้งสุขาภิบาลบ้านทราย ในท้องที่หมู่ 2-9 ตำบลเวียง[23]
- วันที่ 12 กันยายน 2538 ตั้งตำบลป่าสัก แยกออกจากตำบลภูซาง[24]
- วันที่ 26 มิถุนายน 2539 แยกพื้นที่ตำบลภูซาง ตำบลป่าสัก ตำบลทุ่งกล้วย ตำบลเชียงแรง และตำบลสบบง จากอำเภอเชียงคำ ไปตั้งเป็น กิ่งอำเภอภูซาง[25] และกำหนดให้ขึ้นการปกครองกับอำเภอเชียงคำ
- วันที่ 12 ตุลาคม 2541 กำหนดเขตตำบลในท้องที่กิ่งอำเภอภูซาง โดยกำหนดให้ตำบลเชียงแรง ให้มีเขตการปกครองทั้งหมด 11 หมู่บ้าน ตำบลภูซาง ให้มีเขตการปกครองทั้งหมด 9 หมู่บ้าน ตำบลสบบง ให้มีเขตการปกครองทั้งหมด 10 หมู่บ้าน ตำบลป่าสัก ให้มีเขตการปกครองทั้งหมด 7 หมู่บ้าน และตำบลทุ่งกล้วย ให้มีเขตการปกครองทั้งหมด 11 หมู่บ้าน[26]
- วันที่ 25 พฤษภาคม 2542 ยกฐานะสุขาภิบาลเชียงคำ สุขาภิบาลสบบง และสุขาภิบาลบ้านทราย เป็นเทศบาลตำบลเชียงคำ เทศบาลตำบลสบบง เทศบาลตำบลบ้านทราย ตามลำดับ[27] ด้วยผลของกฎหมาย
- วันที่ 1 มกราคม 2545 กำหนดเขตพื้นที่ตำบลน้ำแวน ให้มีความถูกต้อง โดยกำหนดให้มีเขตการปกครองรวม 13 หมู่บ้าน[28]
- วันที่ 4 มิถุนายน 2545 แยกพื้นที่หมู่ 8 บ้านร่องส้าน ตำบลร่มเย็น มาตั้งเป็นหมู่บ้านใหม่ หมู่ 20 บ้านร่องส้านใหม่ และแยกพื้นที่หมู่ 6 บ้านนาเจริญ ตำบลอ่างทอง มาตั้งเป็นหมู่บ้านใหม่ หมู่ 13 บ้านนาเจริญ และแยกพื้นที่หมู่ 5 บ้านแวนพัฒนา ตำบลเชียงบาน มาตั้งเป็นหมู่บ้านใหม่ หมู่ 11 บ้านฝั่งแวน[29]
- วันที่ 5 กันยายน 2545 แยกพื้นที่หมู่ 7 บ้านบุญยืน ตำบลเจดีย์คำ มาตั้งเป็นหมู่บ้านใหม่ หมู่ 12 บ้านบุญชัย และแยกพื้นที่หมู่ 1 บ้านทุ่งเย็น ตำบลแม่ลาว มาตั้งเป็นหมู่บ้านใหม่ หมู่ 14 บ้านทุ่งเย็น และแยกพื้นที่หมู่ 8 บ้านแวนโค้ง ตำบลฝายกวาง มาตั้งเป็นหมู่บ้านใหม่ หมู่ 16 บ้านฐานพัฒนา[30]
- วันที่ 21 สิงหาคม 2546 เปลี่ยนแปลงชื่อหมู่ 15 บ้านหนองใหม่ ตำบลฝายกวาง เป็น หมู่ 15 บ้านหนองลื้อ[31]
- วันที่ 1 กรกฎาคม 2547 ยุบสภาตำบลสบบง รวมกับเทศบาลตำบลสบบง และยุบสภาตำบลเวียง รวมกับเทศบาลตำบลบ้านทราย[32]
- วันที่ 6 มิถุนายน 2550 จัดตั้งศาลจังหวัดเชียงคำ ในท้องที่อำเภอเชียงคำ จังหวัดพะเยา มีเขตตลอดท้องที่อำเภอเชียงคำ อำเภอจุน และกิ่งอำเภอภูซาง[33]
- วันที่ 8 กันยายน 2550 ยกฐานะกิ่งอำเภอภูซาง อำเภอเชียงคำ เป็น อำเภอภูซาง[34]
- วันที่ 17 กรกฎาคม 2551 จัดตั้งองค์การบริหารส่วนตำบลฝายกวาง เป็น เทศบาลตำบลฝายกวาง[35]
- วันที่ 5 เมษายน 2555 จัดตั้งองค์การบริหารส่วนตำบลหย่วน เป็น เทศบาลตำบลหย่วน[36]
- วันที่ 30 กันยายน 2557 เปลี่ยนแปลงชื่อเทศบาลตำบลบ้านทราย เป็น เทศบาลตำบลเวียง[37]
- วันที่ 9 มิถุนายน 2559 แยกพื้นที่หมู่ 13 บ้านประชาภักดี ตำบลร่มเย็น มาตั้งเป็นหมู่บ้านใหม่ หมู่ 22 บ้านห้วยเดื่อดอยนาง[38]
- วันที่ 26 ธันวาคม 2562 เปลี่ยนแปลงชื่อหมู่ 8 บ้านกาญจนา ตำบลแม่ลาว เป็น หมู่ 8 บ้านวังถ้ำแก้ว[39]
Remove ads
การแบ่งเขตการปกครอง
สรุป
มุมมอง
การปกครองส่วนภูมิภาค
อำเภอเชียงคำแบ่งพื้นที่การปกครองออกเป็น 10 ตำบล 137 หมู่บ้าน ได้แก่
การปกครองส่วนท้องถิ่น
ท้องที่อำเภอเชียงคำประกอบด้วยองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น 11 แห่ง ได้แก่
- เทศบาลตำบลเชียงคำ ครอบคลุมพื้นที่บางส่วนของตำบลหย่วน
- เทศบาลตำบลเวียง ครอบคลุมพื้นที่ตำบลเวียงทั้งตำบล (สุขาภิบาลบ้านทรายเดิม)[23][27][37]
- เทศบาลตำบลฝายกวาง ครอบคลุมพื้นที่ตำบลฝายกวางทั้งตำบล
- เทศบาลตำบลหย่วน ครอบคลุมพื้นที่ตำบลหย่วน (เฉพาะนอกเขตเทศบาลตำบลเชียงคำ)
- องค์การบริหารส่วนตำบลน้ำแวน ครอบคลุมพื้นที่ตำบลน้ำแวนทั้งตำบล
- องค์การบริหารส่วนตำบลเจดีย์คำ ครอบคลุมพื้นที่ตำบลเจดีย์คำทั้งตำบล
- องค์การบริหารส่วนตำบลร่มเย็น ครอบคลุมพื้นที่ตำบลร่มเย็นทั้งตำบล
- องค์การบริหารส่วนตำบลเชียงบาน ครอบคลุมพื้นที่ตำบลเชียงบานทั้งตำบล
- องค์การบริหารส่วนตำบลแม่ลาว ครอบคลุมพื้นที่ตำบลแม่ลาวทั้งตำบล
- องค์การบริหารส่วนตำบลอ่างทอง ครอบคลุมพื้นที่ตำบลอ่างทองทั้งตำบล
- องค์การบริหารส่วนตำบลทุ่งผาสุข ครอบคลุมพื้นที่ตำบลทุ่งผาสุขทั้งตำบล
อ้างอิง
แหล่งข้อมูลอื่น
Wikiwand - on
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Remove ads