โซมาลีแลนด์

โซมาลีแลนด์ (อังกฤษ: Somaliland; โซมาลี: Soomaaliland; อาหรับ: صوماليلاند, أرض الصومال) มีชื่อทางการว่า สาธารณรัฐโซมาลีแลนด์ (อังกฤษ: Republic of Somaliland; โซมาลี: Jamhuuriyadda Soomaaliland; อาหรับ: جمهورية صوماليلاند) เป็นรัฐโดยพฤตินัยในจะงอยแอฟริกา ซึ่งนานาชาติถือเป็นส่วนหนึ่งของประเทศโซมาเลีย^[7][8][9] โซมาลีแลนด์ตั้งอยู่ที่จะงอยแอฟริกาซึ่งอยู่ทางใต้ของอ่าวเอเดน มีชายแดนทางตะวันตกเฉียงเหนือติดกับจิบูตี ทางใต้และตะวันตกติดกับเอธิโอเปีย และทางตะวันออกติดกับบริเวณที่ไม่มีข้อพิพาทของโซมาเลีย^[10] ดินแดนที่อ้างสิทธิ์นี้มีพื้นที่ 176,120 ตารางกิโลเมตร (68,000 ตารางไมล์)^[11] และพลเมืองประมาณ 5.7 ล้านคนใน ค.ศ. 2021^[12] ดินแดนนี้มีฮาร์เกย์ซาเป็นเมืองหลวงและเมืองใหญ่สุด รัฐบาลโซมาลีแลนด์ถือตนเองเป็นรัฐสืบทอดจากบริติชโซมาลีแลนด์ซึ่งเป็นรัฐโซมาลีแลนด์ที่เป็นเอกราชช่วงหนึ่งแล้วรวมเข้ากับดินแดนในภาวะทรัสตีโซมาเลีย (อดีตอิตาเลียนโซมาลีแลนด์) ใน ค.ศ. 1960 ก่อให้เกิดสาธารณรัฐโซมาลี^[13]

สาธารณรัฐโซมาลีแลนด์ Jamhuuriyadda Soomaaliland (โซมาลี)
ธงชาติ ตราแผ่นดิน
คำขวัญ: "ไม่มีพระเจ้าอื่นใดนอกจากพระเจ้า มุฮัมมัดเป็นศาสนทูตของพระเจ้า" (อาหรับ: لا إله إلا الله محمد رسول الله)
เพลงชาติ: "ซาโมกูวาร์"
ดินแดนที่ควบคุม       ดินแดนที่อ้างสิทธิ์แต่ไม่ได้ควบคุม
ที่ตั้งของ โซมาลีแลนด์  (เขียวอ่อน) ในแอฟริกา  (ฟ้า)
สถานะ	รัฐที่ไม่ได้รับการรับรอง; สหประชาชาติรับรองว่าเป็นส่วนหนึ่งของประเทศโซมาเลียโดยนิตินัย
เมืองหลวง และเมืองใหญ่สุด	ฮาร์เกย์ซา 9°33′N 44°03′E
ภาษาราชการ	โซมาลี
ภาษาที่สอง	อาหรับ,[1] อังกฤษ
การปกครอง	รัฐเดี่ยว สาธารณรัฐในระบบประธานาธิบดี
• ประธานาธิบดี	Abdirahman Mohamed Abdullahi
• รองประธานาธิบดี	Abdirahman Saylici
• ประธานสภาผู้แทนราษฎร	Abdirisak Khalif[2][3]
• ประธานศาลสูงสุด	Adan Haji Ali
สภานิติบัญญัติ	รัฐสภา
• สภาสูง	House of Elders
• สภาล่าง	สภาผู้แทนราษฎร
ความเป็นอิสระที่ไม่ได้รับรอง  จากโซมาเลีย
• อาณาจักรก่อนอิสลามที่หนึ่ง	ป. 2500 ปีก่อน ค.ศ.
• รัฐสุลต่านอิสลามที่หนึ่ง	1185
• รัฐสุลต่านอิซาอัก	1750–1884
• การจัดตั้งบริติชโซมาลีแลนด์	1884
• รัฐโซมาลีแลนด์เป็นเอกราช	26 มิถุนายน 1960[1]
• สหภาพกับดินแดนในภาวะทรัสตีโซมาเลีย	1 กรกฎาคม 1960[1]
• ประกาศอิสรภาพ	18 พฤษภาคม 1991[1]
พื้นที่
• รวม	177,000[4] ตารางกิโลเมตร (68,000 ตารางไมล์)
ประชากร
• 2020 ประมาณ	4,171,898[5] (อันดับที่ 113)
• ความหนาแน่น	28.27[4] ต่อตารางกิโลเมตร (73.2 ต่อตารางไมล์)
จีดีพี (อำนาจซื้อ)	2018 (ประมาณ)
• รวม	2.5 พันล้านดอลลาร์สหรัฐ[6]
• ต่อหัว	675 ดอลลาร์สหรัฐ[4]
สกุลเงิน	ชิลลิงโซมาลีแลนด์
เขตเวลา	UTC+3 (เวลาแอฟริกาตะวันออก)
รูปแบบวันที่	ว/ด/ปป (ค.ศ.)
ขับรถด้าน	ขวามือ
รหัสโทรศัพท์	+252 (โซมาเลีย)

นับตั้งแต่ ค.ศ. 1991 ดินแดนนี้ได้รับการบริหารจากรัฐบาลที่ผ่านการเลือกตั้งตามหลักประชาธิปไตยที่ต้องการการยอมรับจากนานาชาติในฐานะรัฐบาลสาธารณรัฐโซมาลีแลนด์^{[14][15][16][17]} รัฐบาลกลางยังคงความสัมพันธ์ที่ไม่เป็นทางการกับรัฐบาลต่างชาติบางประเทศที่ส่งคณะผู้แทนไปที่ฮาร์เกย์ซา^[18][19][20] เอธิโอเปียยังคงมีสำนักงานการค้าในภูมิภาคนี้^[21] อย่างไรก็ตาม ไม่มีประเทศใดหรือองค์การนานาชาติใด ๆ ยอมรับคำประกาศเอกราชของโซมาลีแลนด์อย่างเป็นทางการ^[18][22][23] ดินแดนนี้เป็นสมาชิกองค์การชาติและประชาชนที่ไม่มีผู้แทนซึ่งเป็นกลุ่มผู้สนับสนุนที่มีสมาชิกประกอบด้วยชนเผ่าพื้นเมือง ชนกลุ่มน้อย และดินแดนที่ถูกยึดครองหรือไม่ได้รับการรับรอง^[24]

ประวัติศาสตร์

บทความหลัก: ประวัติศาสตร์โซมาลีแลนด์

สิ่งประดิษฐ์มนุษย์ที่เก่าแก่ที่สุดในประเทศคือ ภาพเขียนที่ถ้ำ Laas Geel เมื่อ 3,000 ปีก่อนคริสต์ศักราช ปัจจุบันอยู่ในพื้นที่การเกษตร^[25] ชาวมุสลิม ได้ย้ายถิ่นฐานเข้ามาในบริเวณนี้เมื่อศตวรรษที่ 7-10 และรัฐอาหรับเล็ก ๆ ก็ถูกก่อตั้งขึ้น ใน ค.ศ. 1548 อาณาจักรออตโตมัน ได้เข้ายึดครองบริเวณโซมาลีแลนด์ตะวันตกในปัจจุบัน หลังการลงนามสนธิสัญญาที่ต่อเนื่องกับการพิพากษาแล้วภาษาโซมาลี Sultans เช่น Mohamoud Ali ไชร์ของรัฐสุลต่าน อังกฤษก่อตั้งดินแดนนี้ เรียกว่า บริติชโซมาลีแลนด์^[26]

การเมือง

การเมืองปกครองภายใต้ระบอบรัฐธรรมนูญ ปกครองแบบระบอบสาธารณรัฐ

พรรคการเมือง

• พรรคสหประชาธิปไตย
• พรรคสันติภาพ สามัคคี และการพัฒนา
• พรรคความยุติธรรมและการพัฒนา

ความสัมพันธ์กับต่างประเทศ

โซมาลีแลนด์ ได้ทำการสัมพันธไมตรีกับประเทศต่าง ๆ เช่น เอธิโอเปีย^[27][28] จิบูตี^[29] เบลเยียม^[30] ฝรั่งเศส^[31] กานา^[32] เคนยา^[33] แอฟริกาใต้^[34] สวีเดน^[35][36] สหราชอาณาจักร^[37] และไต้หวัน เป็นต้น

การแบ่งเขตการปกครอง

บทความหลัก: เขตการปกครองของโซมาลีแลนด์

แผนที่สาธารณรัฐโซมาลีแลนด์

สาธารณรัฐโซมาลีแลนด์แบ่งเขตการปกครองออกเป็น 6 แคว้น ได้แก่ เอาดัล, ซาฮิล, Maroodi Jeeh, Togdheer, ซะนากและซูล แคว้นเหล่านี้แบ่งออกเป็น 18 เขต

แคว้นและอำเภอ

ดูเพิ่ม: แคว้นของโซมาลีแลนด์ และ เขตของโซมาลีแลนด์

แคว้นด้านล่างนี้นำข้อมูลจาก Michael Walls: State Formation in Somaliland: Bringing Deliberation to Institutionalism ใน ค.ศ. 2011 Somaliland: The Strains of Success ใน ค.ศ. 2015 และ ActionAID องค์กรมนุษยชนที่ดำเนินกิจการในโซมาลีแลนด์^[38][39][40]

	แคว้น	พื้นที่ (ตารางกิโลเมตร)	เมืองหลัก	เขต
	เอาดัล	16,294	Borama	Baki, Borama, Zeila, Lughaya
	ซาฮิล	13,930	Berbera	Sheikh, Berbera
	Maroodi Jeeh	17,429	Hargeisa	Gabiley, Hargeisa, Salahlay, Baligubadle
	Togdheer	30,426	Burao	Oodweyne, Buhoodle, Burao
	ซะนาก	54,231	Erigavo	Garadag, El Afweyn, Erigavo, Lasqoray
	ซูล	39,240	Las Anod	Aynabo, Las Anod, Taleh, Hudun

ภูมิศาสตร์

ภูเขาคัล มาดาว (Cal Madow)

อยู่ทางทิศตะวันตกเฉียงเหนือของโซมาเลีย ละติจูดที่ 08°00' – 11°30' ลองจิจูดที่ 42°30' – 49°00' มีชายฝั่งยาว 740 กิโลเมตร พื้นที่ 137,600 ตารางกิโลเมตร ฤดูกาลในโซมาลีแลนด์ ได้แก่ ฤดูแล้ง และ ฤดูฝน ภาคเหนือเป็นหุบเขา สูง 900-2,100 จากระดับน้ำทะเล

เศรษฐกิจ

โซมาลีแลนด์ใช้เงินทั้งสกุลชิลลิงโซมาลีแลนด์ (อังกฤษ: Somaliland shilling, โซมาลี: Soomaaliland shilin) ซึ่งประเทศอื่นโดยส่วนใหญ่ยังไม่ยอมรับเงินสกุลนี้ และเงินสกุลชิลลิงโซมาเลีย ที่ได้รับการยอมรับนอกประเทศมากกว่า

ประชากร

ประชากรในอดีต

ปี	ประชากร	±%
1899	246,000	—
1960	650,000	+164.2%
1997	2,000,000	+207.7%
2006	3,500,000	+75.0%
2013	4,500,000	+28.6%
2021	5,700,000	+26.7%
ข้อมูล: หลายแหล่ง[41][42][43][44]

ดินแดนนี้ไม่มีสำมะโนอย่างเป็นทางการนับตั้งแต่สำมะโนโซมาเลียใน ค.ศ. 1975 โดยข้อมูลสำมะโน ค.ศ. 1986 ยังไม่ได้รับการเผยแพร่เป็นสาธารณสมบัติ^[45] กองทุนประชากรแห่งสหประชาชาติจัดการประมาณการประชากรใน ค.ศ. 2014 โดยประมาณการว่ามีประชากรในโซมาลีแลนด์ที่ 3.5 ล้านคน^[46] รัฐบาลโซมาลีแลนด์ระบุจำนวนประชากรโดยประมาณที่ 5.7 ล้านคนใน ค.ศ. 2021^[12]

นอกจากนี้ยังมีผู้พลัดถิ่นจากโซมาลีแลนด์ประมาณ 600,000^[47] ถึงล้านคน^[48] ส่วนใหญ่อาศัยอยู่ในยุโรปตะวันตก ตะวันออกกลาง อเมริกาเหนือ และประเทศในแอฟริกาหลายแห่ง^[47][48]

ศาสนา

แผ่นกุรอาน

ชาวโซมาลีในโซมาลีแลนด์และที่อื่น ๆ ส่วนใหญ่นับถือศาสนาอิสลาม ส่วนใหญ่อยู่ในนิกายซุนนีและสำนักชาฟิอี^[49]

วัฒนธรรม