-สถาน

-สถาน (เปอร์เซีย: ـستان, อักษรโรมัน: หลังสระคือ stân; หลังพยัญชนะคือ estân หรือ istân) เป็นหน่วยคำเติมท้ายที่มีความหมายในภาษาเปอร์เซียว่า "ที่ที่เต็มไปด้วย"^[1] หรือ "ที่ที่มีสิ่งใด ๆ มากมาย"^[2] ปรากฏในชื่อของภูมิภาคต่าง ๆ ในอิหร่าน, อัฟกานิสถาน และเอเชียกลางและใต้ รวมทั้งในคอเคซัสและรัสเซีย

  ประเทศที่มีชื่อลงท้ายด้วย -สถาน

  ประเทศที่มีชื่อเขตปกครองระดับแรกลงท้ายด้วย -สถาน

ศัพทมูลวิทยาและคำร่วมเชื้อสาย

หน่วยคำเติมท้าย -สถาน พอจะเทียบเคียงได้กับหน่วยคำเติมท้าย -แลนด์ ซึ่งปรากฏในชื่อของประเทศและสถานที่หลายแห่ง หน่วยคำเติมท้าย -สถาน ยังมีที่ใช้ทั่วไป เช่น รีเกสถาน (ریگستان) "ที่แห่งทราย, ทะเลทราย"; โกเลสถาน (گلستان) "ที่แห่งดอกไม้, สวน"; กูเรสถาน (گورستان) "หลุมฝังศพ, สุสาน"; ฮินดูสถาน (هندوستان) "ดินแดนของชาวฮินดู" (ประเทศอินเดีย) ในภาษาเปอร์เซีย

แต่เดิมหน่วยคำ สถาน เป็นคำนามอิสระ ต่อมาได้พัฒนาไปเป็นหน่วยคำเติมท้ายโดยเป็นผลมาจากการปรากฏบ่อยครั้งในส่วนท้ายของนามประสม หน่วยคำนี้มีต้นกำเนิดจากกลุ่มภาษาอินโด-อิเรเนียนและย้อนไปได้ถึงตระกูลภาษาอินโด-ยูโรเปียน โดยเป็นคำร่วมเชื้อสายกับคำว่า สถาน (स्थान, เสียงอ่านภาษาสันสกฤต: [[stʰaːnɐ]]) ในภาษาสันสกฤต (แปลว่า "การยืน" ซึ่งต่อมามีขอบเขตความหมายกว้างออกไป เช่น "สถานที่, ที่ตั้ง; ถิ่นที่อยู่, ที่อาศัย") และสืบเนื่องมาจาก *sthāna- ในภาษาอินโด-อิเรเนียนดั้งเดิม^[3]

ประเทศ

• อัฟกานิสถาน
• คาซัคสถาน
• คีร์กีซสถาน
• ปากีสถาน
• ทาจิกิสถาน
• เติร์กเมนิสถาน
• อุซเบกิสถาน

นอกจากนี้ ชื่อประเทศอาร์มีเนียในภาษาของตนเองคือ ฮายาสถาน (Hayastan) โดย ฮายา- มาจากคำว่าฮัยก์ บิดาผู้ก่อตั้งชาติอาร์มีเนีย

ในสมัยสหภาพโซเวียต ชาติเหล่านี้บางชาติยังเป็นที่รู้จักในชื่อที่มีหน่วยคำเติมท้าย -ia เช่น เติร์กเมนิสถาน (Turkmenistan) บ่อยครั้งเรียกว่า เติร์กเมเนีย (Turkmenia), คีร์กีซสถาน (Kyrgyzstan) บ่อยครั้งเรียกว่า เคอร์กิเซีย (Kirghizia) และแม้แต่ อุซเบกิสถาน (Uzbekistan) บางครั้งก็เรียกว่า อุซเบเกีย (Uzbekia)^[4][5]

ชื่อประเทศในภาษาต่าง ๆ

ชื่อภาษาไทย	ภาษาเปอร์เซีย	ภาษาตุรกี	ภาษาอาร์มีเนีย
กรีซ	یونان – Yunan	Yunanistan	Հունաստան – Hunastan
โครเอเชีย	–	Hırvatistan	–
จอร์เจีย	گرجستان – Gorjestân	Gürcistan	Վրաստան – Vrastan
จีน	چین – Chin	–	Չինաստան – Čʿinastan
ซาอุดีอาระเบีย	عربستان سعودی – Arabestân-e Sa'udi	Suudi Arabistan	–
เซอร์เบีย	صربستان – Serbestân	Sırbistan	–
บัลแกเรีย	بلغارستان – Bulgharestân	Bulgaristan	–
โปแลนด์	لهستان – Lahestân	– (อดีตคือ Lehistan)	Լեհաստան – Lehastan
มองโกเลีย	مغولستان – Mogholestan	Moğolistan	–
อังกฤษ	انگلستان – Engelestân	–	–
อาร์มีเนีย	ارمنستان – Armanestân	Ermenistan	Հայաստան – Hayastan
อินเดีย	هندوستان – Hindustan	Hindistan	Հնդկաստան – Hndkastan
เอธิโอเปีย ( เอธิโอเปีย และ  เอริเทรีย)	–	– (อดีตคือ Habeşistan)	–
ฮังการี	مجارستان – Majarestan	Macaristan	–

เขตการปกครอง

• ในประเทศอิหร่าน: จังหวัดโกเลสถาน, จังหวัดเคอร์ดิสถาน, จังหวัดฆูเซสถาน, จังหวัดซีสถานและบาโลชิสถาน, จังหวัดโลเรสถาน
• ในประเทศปากีสถาน: แคว้นบาโลชิสถาน, กิลกิต-บัลติสถาน
• ในประเทศรัสเซีย: สาธารณรัฐดาเกสถาน, สาธารณรัฐตาตาร์สถาน, สาธารณรัฐบัชคอร์โตสถาน
• ในประเทศอาเซอร์ไบจาน: อำเภอโกบุสถาน, เมืองโกบุสถาน
• ในประเทศคาซัคสถาน: แคว้นเตอร์กิสถาน, เมืองเตอร์กิสถาน
• ในประเทศอุซเบกิสถาน: สาธารณรัฐการากัลปักสถาน
• ในประเทศอิรัก: ภูมิภาคเคอร์ดิสถาน
• ในประเทศอัฟกานิสถาน: จังหวัดนูริสถาน

พื้นที่

• โชลิสถาน ทะเลทรายในแคว้นปัญจาบ ประเทศปากีสถาน
• เตอร์กิสถานของรัสเซีย แคว้นเตอร์กิสถานของจักรวรรดิรัสเซีย ต่อมาเป็นส่วนหนึ่งของสาธารณรัฐสังคมนิยมปกครองตนเองเตอร์กิสถาน
• เตอร์กิสถานตะวันออก หรือ อุยกูริสถาน ภูมิภาคที่เป็นถิ่นฐานของชาวอุยกูร์ทางตะวันตกเฉียงเหนือของจีน
• บันตูสถาน ถิ่นฐานของประชากรผิวดำในประเทศแอฟริกาใต้และแอฟริกาตะวันตกเฉียงใต้ (นามิเบีย) เป็นส่วนหนึ่งของนโยบายการแบ่งแยกสีผิวในอดีต
• ปากีสถานตะวันออก ชื่อในอดีตของประเทศบังกลาเทศก่อนประกาศเอกราช
• ขุนสถาน อุทยานแห่งชาติในท้องที่อำเภอนาหมื่น จังหวัดน่าน และอำเภอท่าปลา จังหวัดอุตรดิตถ์

ดูเพิ่ม

• -ออบอด
• -ออน
• -เทศ
• -แลนด์
• -ปัตนัม
• -ปูร์
• -ตาเนีย
• ชื่อของการตั้งถิ่นฐานในเอเชียตะวันตกและใต้