มณฑล (สันสกฤต: मण्डल) แปลว่า วง[1] ในทางประติมานวิทยาของศาสนาแบบอินเดีย โดยเฉพาะศาสนาฮินดูและศาสนาพุทธ ใช้เป็นสัญลักษณ์ทางธรรมหรือทางพิธีกรรมเพื่อหมายถึงเอกภพ[2] โดยทั่วไปมักแสดงในเชิงอภิปรัชญาและเชิงสัญลักษณ์เป็นแผนภาพหรือแผนภูมิแบบเรขาคณิตรูปจักรวาลแบบย่อส่วน
มณฑลส่วนใหญ่เป็นสี่เหลี่ยม มีสี่ประตู มีวงกลมที่จุดศูนย์กลาง แต่ละประตูเป็นรูปตัว T[3] และมีรัศมีสมดุลกัน[4]
คำนี้ปรากฏครั้งแรกในคัมภีร์ฤคเวทซึ่งใช้หมายถึงกองงานต่าง ๆ ส่วนฝ่ายพิธีกรรมใช้มณฑลเช่นนพเคราะห์จนถึงปัจจุบัน
หลายศาสนายังใช้มณฑลเป็นเครื่องเพ่งในการเข้าสมาธิหรือเข้าภวังค์
อ้างอิง
Wikiwand in your browser!
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.