Cotabato (lalawigan)

Ang Cotabato, (o Hilagang Cotabato), ay isang walang baybayin na lalawigan sa Pilipinas na matatagpuan sa rehiyong SOCCSKSARGEN sa Mindanao. Lungsod ng Kidapawan ang kapital nito at napapaligiran ng Lanao del Sur at Bukidnon sa hilaga, Davao del Sur at Lungsod ng Davao, Sultan Kudarat sa timog, at Maguindanao sa kanluran.

Cotabato (lalawigan)
Lalawigan
Lalawigan ng Cotabato (lalawigan)
Watawat
Mapa ng Pilipinas na magpapakita ng lalawigan ng Cotabato
Mga koordinado: 7°12'N, 124°51'E
Bansa	Pilipinas
Rehiyon	Soccsksargen
Kabisera	Kidapawan
Pagkakatatag	22 Nobyembre 1973
Pamahalaan
• Uri	Sangguniang Panlalawigan
• Gobernador	Nancy Catamco
• Manghalalal	797,609 na botante (2025)
Lawak  [1]
• Kabuuan	9,008.90 km2 (3,478.36 milya kuwadrado)
Populasyon  (senso ng 2024)
• Kabuuan	1,286,142
• Kapal	140/km2 (370/milya kuwadrado)
• Kabahayan	308,443
Ekonomiya
• Kaurian ng kita	ika-1 klase ng kita ng lalawigan
• Antas ng kahirapan	23.60% (2021)[2]
• Kita	₱ 4,558 million (2022) (2022)
• Aset	₱ 14,080 million (2022)
• Pananagutan	₱ 993.4 million (2022)
• Paggasta	₱ 2,012 million (2022)
Pagkakahating administratibo
• Mataas na urbanisadong lungsod	0
• Lungsod	1
• Bayan	25
• Barangay	543
• Mga distrito	2
Sona ng oras	UTC+8 (PST)
PSGC	124700000
Kodigong pantawag	64
Kodigo ng ISO 3166	PH-NCO
Klima	tropikal na kagubatang klima
Mga wika	Matigsalug Wikang Tagabanwa Wikang Tboli Wikang Ilianen Western Bukidnon Manobo Cotabato Manobo Wikang Obo wikang Hiligaynon Chabacano Wikang Mëranaw wikang Maguindanao Koronadal Blaan Sarangani Blaan Tagakaulo Kalagan Iranun
Websayt	http://cotabatoprov.gov.ph/

Heograpiya

Ang kabuuang sukat ng Cotabato ay 143.5 kilometro parisukat. Isa rin ito sa mga pinakamaliit na populasyon sa Pilipinas.

Pampolitika

Nahahati ang Cotabato sa 25 bayan at isang lungsod. Ngunit walo sa mga bayan nito ay nakapaloob sa Bangsamoro bilang bahagi ng natatanging lugar na pangheograpiya nito.

Mapang pampolitika ng Cotabato

•  †  Kabiserang panlalawigan at komponenteng lungsod
•      Bayan

Lungsod o bayan	Distrito[3]	Populasyon (2020)[4]	Lawak (km2)	Blg. ng (mga) baranggay	Koordinato[A]
Alamada	Una	68,659	787.50	17	7°23′24″N 124°32′59″E
Aleosan	Una	36,892	199.409	17	7°09′08″N 124°34′53″E
Antipas	Ikalawa	26,817	552.50	13	7°14′42″N 125°03′14″E
Arakan	Ikalawa	50,558	693.22	28	7°21′05″N 125°07′34″E
Banisilan	Ikatlo	46,995	577.22	20	7°30′21″N 124°41′41″E
Carmen	Ikatlo	79,140	929.81	21	7°12′16″N 124°47′43″E
Kabacan	Ikatlo	77,164	448.09	17	7°07′00″N 124°49′00″E
Kadayangan	SGA[a]	25,573	41.60	7	7°07′23″N 124°28′34″E
Kapalawan	SGA[a]	28,643	180.62	7	7°15′38″N 124°47′21″E
Kidapawan †	Ikalawa	160,791	358.47	40	7°00′30″N 125°05′30″E
Libungan	Una	56,269	172.50	20	7°14′25″N 124°31′11″E
Ligawasan	SGA[a]	29,784	111.60	7	6°59′42″N 124°42′18″E
Magpet	Ikalawa	53,800	755.36	32	7°06′08″N 125°07′28″E
Makilala	Ikalawa	87,927	343.57	38	6°57′41″N 125°05′09″E
Malidegao	SGA[a]	36,438	115.45	7	7°10′27″N 124°41′26″E
Matalam	Ikatlo	81,355	476.00	34	6°57′41″N 125°05′09″E
Midsayap	Una	117,365	186.47	44	7°11′21″N 124°32′06″E
M'lang	Ikatlo	98,195	312.13	37	6°56′47″N 124°52′42″E
Nabalawag	SGA[a]	28,239	86.05	7	7°05′55″N 124°29′36″E
Old Kaabakan	SGA[a]	16,658	117.17	7	7°09′51″N 124°50′44″E
Pahamuddin	SGA[a]	19,627	50.13	12	7°10′06″N 124°21′52″E
Pigcawayan	Una	52,744	289.98	28	7°16′45″N 124°25′27″E
Pikit	Una	67,024	277.27	20	7°03′13″N 124°40′20″E
President Roxas	Ikalawa	52,512	618.25	25	7°09′15″N 125°03′19″E
Tugunan	SGA[a]	30,651	102.60	9	7°02′25″N 124°36′44″E
Tulunan	Ikatlo	60,978	343.08	29	6°49′50″N 124°52′22″E
Kabuoan		1,275,185	9,008.90	543

1. Nakapaloob ang mga bayan ng Kadayangan, Kapalawan, Ligawasan, Malidegao, Nabalawag, Old Kaabakan, Pahamuddin at Tugunan sa Bangsamoro bilang bahagi ng natatanging pangheograpiyang lugar nito sa kabila ng panheograpiyang pagsasali ng mga ito sa lalawigan ng Cotabato.^[5][6]

Pisikal

Kasaysayan

Pinakamalaking lalawigan sa Pilipinas ang dating Cotabato. Noong 1966, nahati ang lalawigan at nagkaroon ng Timog Cotabato. Noong 22 Nobyembre 1973, isang Kautusang Pampanguluhan (presidential) ang nagdeklara na mahati ang natitirang lalawigan sa Hilagang Cotabato, Maguindanao, at Sultan Kudarat.

Napalitan ang pangalan ng Hilagang Cotabato sa Cotabato noong 19 Disyembre 1983.

Ang asik-asik falls sa Alamada North Cotabato.