İzmir demografisi

Bu maddede İzmir sınırları içinde yaşayan nüfusa ve bu nüfusun çeşitli özelliklerine ait veriler bulunur.

Nüfus

İzmir il nüfus bilgileri
Yıl	Toplam	Sıra	Fark	Şehir - Kır
1927[1]	526.005	2		%48     254.061 271.944     %52
1935[2]	596.850	2	%13	%48     287.295 309.555     %52
1940[3]	640.107	2	%7	%47     303.688 336.419     %53
1945[4]	673.581	3	%5	%47     318.342 355.239     %53
1950[5]	768.411	3	%14	%47     359.372 409.039     %53
1955[6]	910.496	3	%18	%48     441.047 469.449     %52
1960[7]	1.063.490	3	%17	%52     548.327 515.163     %48
1965[8]	1.234.667	3	%16	%50     621.553 613.114     %50
1970[9]	1.427.173	3	%16	%53     753.041 674.132     %47
1975[10]	1.673.966	3	%17	%54     905.059 768.907     %46
1980[11]	1.976.763	3	%18	%54     1.059.183 917.580     %46
1985[12]	2.317.829	3	%17	%78     1.800.797 517.032     %22
1990[13]	2.694.770	3	%16	%79     2.134.816 559.954     %21
2000[14]	3.370.866	3	%25	%81     2.732.669 638.197     %19
2007[15]	3.739.353	3	%11	%85     3.175.133 564.220     %15
2008[16]	3.795.978	3	%2	%91     3.450.537 345.441     %9
2009[17]	3.868.308	3	%2	%91     3.525.202 343.106     %9
2010[18]	3.948.848	3	%2	%91     3.606.326 342.522     %9
2011[19]	3.965.232	3	%0	%91     3.623.540 341.692     %9
2012[20]	4.005.459	3	%1	%91     3.661.930 343.529     %9
2013[21]	4.061.074	3	%1	Şehir ve kır ayrımı kaldırılmıştır.
2014[22]	4.113.072	3	%1
2015[23]	4.168.415	3	%1
2016[23]	4.223.545	3	%1
2017[23]	4.279.677	3	%1
2018[23]	4.320.519	3	%1
2019[23]	4.367.251	3	%1
2020[23]	4.394.694	3	%1
2021[23]	4.425.789	3	%1
2022[23]	4.462.056	3	%1
2023[23]	4.479.525	3	%0
2024[23]	4.493.242	3	%0

Adrese Dayalı Nüfus Kayıt Sistemi'nin 2022 verilerine göre 4.462.056 kişilik nüfusuyla İzmir, Türkiye'nin en kalabalık üçüncü ilidir.^[24] İlin en fazla nüfusa sahip ilçesi 522.404 kişiyle Buca olup ardından 479.338 kişi ile Karabağlar ve 454.470 kişi ile Bornova gelmektedir. En az nüfusa sahip ilçesi ise 12.030 kişilik nüfusu ile Beydağ'dır. Nüfus yoğunluğunun en fazla olduğu ilçe 13.844,8 kişi ile Konak'tır. Nüfusu en çok artan ilçe %4,6 ile Seferihisar iken nüfusu en çok azalan ilçe ise -%1,3 ile Beydağ'dır. İlin net nüfus artışı 36.267 kişi seviyesindedir. Yıllık nüfus artış hızı %0,8 ile Türkiye ortalamasının üzerindedir. Nüfus yoğunluğu km² başına 375,2 kişidir. İl nüfusunun 2.246.340'ını kadınlar, 2.215.716'sını erkekler oluşturmaktadır. Nüfusun ortanca yaşı 38'dir. 15 yaş üzeri nüfusun %60,1'i evli, %7,6'sı boşanmış, %6,2'si dul iken %25,9'u hiç evlenmemiştir.^[24]

2018 verilerine göre nüfusun %18,8'i 15 yaş altı, %70,2'si 15-65 yaş arası, %10,8'i 65 yaş üzeridir.^[25] 2021 verilerine göre kaba doğum hızı binde 9,8 iken kaba ölüm hızı binde 6,3'tür.^[26]

Etnik yapı

1893 yılı Osmanlı nüfus sayımına göre İzmir merkezde yaşayan kişi sayısı 207.548 kişiydi. İzmir'de yaşayan Türk sayısı 79.288 kişi olup nüfusun %38'ini oluşturmaktaydı. Rumlar %26, Osmanlı tebaasından olmayan yabancılar %25, Yahudiler %7, Ermeniler ise %3'lük paya sahipti.

Dil

1872 tarihli bir yayında İzmir'de 100 bin kişi Türkçe, 100 bin kişi Yunanca, 30 bin kişi İspanyolca veya İtalyanca, 20 bin kişi Fransızca, 12 bin kişi İngilizce, 12 bin kişi İspanyolca ve İtalyanca, 10 bin kişi Arapça konuşmaktaydı.^[27] 1965 Türkiye nüfus sayımı sonuçlarına göre anadil bakımından İzmir'de yaşayanların %98,9'u Türkçe, %0,2'si Boşnakça, %0,1'i Arnavutça, %0,1'i Çerkesçe, %0,1'i İbranice, %0,1'i Kürtçe, %0,1'i Pomakça ve %0,1'i Yunanca konuşmaktaydı.

Din

1893 yılı Osmanlı nüfus sayımına göre İzmir merkezde yaşayan 207.548 kişinin %55'i Hristiyan, %38'i Müslüman ve %7'si Museviydi.

Göç

1895 tarihli nüfus verilerine göre 207.808 kişilik nüfusun 51.520'si yabancıydı.^[27] Kentin nüfusu 1970-1985 arasında çok artmıştır. 1945 yılına kadar Türkiye'nin ikinci büyük şehriydi. 2014 TÜİK verilerine göre İzmir'e göç edenler arasında 198.890 kişiyle Manisalılar, 143.202 kişiyle Mardinliler, 136.217 kişiyle Erzurumlular, 124.043 kişiyle Konyalılar, 88.784 kişiyle Aydınlılar, 87.765 kişiyle Afyonkarahisarlılar, 77.219 kişiyle Karslılar, 74.603 kişiyle Balıkesirliler, 72.574 kişiyle Ağrılılar, 71.470 kişiyle Sivaslılar ilk on sırada yer almaktadır.^[28] 2022 TÜİK verilerine göre sığınmacılar hariç olmak üzere İzmir'de 40.375 yabancı ikamet etmektedir.^[24] Temmuz 2021 itibarıyla kentte yaşayan Suriyeli sığınmacıların sayısı 148 bindir.^[29] 2021'de ilin net göç hızı binde 5 olmuştur.^[26]

İşgücü ve gelir

2021 TÜİK verilerine göre işsizlik oranı %14,7, istihdam oranı %44,4, işgücüne katılma oranı ise 52,1'dir. Kişi başı gelir $11.668 ile ülke ortalamasının üzerindedir.^[26]

Eğitim

2016 TÜİK verilerine göre 6 yaş üzeri nüfusta okuryazar oranı %98,19'dur. Bu oranla İzmir, Antalya'nın ardından ülkede ikinci sırada yer almaktadır. 15 yaş üzeri nüfusta yüksekokul veya fakülte mezunu oranı %17,2 olup İzmir ülkede dördüncü sıradadır. Nüfusun %26,1'i ilkokul, %13,5'i ilköğretim, %10,4'ü ortaokul, %23,9'u lise, 1,3'ü yüksek lisans, 0,38'i doktora mezunudur.^[30]