Aydın (eyalet)

Aydın Eyaleti veya Aydın Beylerbeyliği, 1827-1841 yılları arası Anadolu Eyaletinin kaldırılmasıyla kurulmuş kısa süreli Osmanlı Devleti eyaletidir.

Eyalet-i Aydın Osmanlı İmparatorluğu Eyaleti ← 1827–1864 → Aydın Eyaleti harita üzerinde Aydın Eyaleti (1861) Merkez Aydın (1827-1841; 1843-1846) İzmir[1] (1841-1843; 1846-1864) Tarih  - Kuruluş 1827  - Kaldırılış 1864 Bugün parçası Türkiye

Tarihi

Osmanlı Devletinin Klasik Dönemi'ndeki yönetim düzenlemesinde, Rumeli ve Anadolu beylerbeylikleri vardı. 1811'de yapılan yeni bir düzenlemede, Anadolu Eyaleti bölündü ve birkaç yeni eyalet kuruldu. Bu arada, Aydın da Aydın Eyaleti'nin merkezi yapılarak İzmir buraya bağlandı.

Yeniçeri Ocağı 1826'da kaldırılınca, devletin yönetsel bölünümünde yeni bir değişiklik yapıldı. Anadolu Eyaleti 4'e bölündü. Yine Aydın eyalet merkezi olmak üzere; Hamideli (Isparta), İzmir, Saruhan (Manisa) Tekeili (Antalya) ve Menteşe (Muğla), sancaklarının yönetimi Vezir Hüseyin Paşa'ya verildi.

1841'de, Aydın Eyaleti'nin merkezi Aydın'dan İzmir'e taşındıysa da, 1843'te Aydın yeniden eyalet merkezi oldu. 3 yıl süren bu durum, 1846'da İzmir'in, Aydın Eyaleti'nin merkezi olmasıyla, bir kez daha değişti.

1846-1847'deki yönetsel düzenlemede, Aydın Vilayeti, Merkez Sancağı'nın yanı sıra, Denizli ve Menteşe sancaklarını içermekteydi. 1864 yılında kabul edilen Teşkil-i Vilâyet Nizamnâmesi ile eyalet kaldırılmış yerine Aydın Vilayeti kurulmuştur.

Bağlı sancaklar

19. yüzyılda bağlı olan sancaklar:^[2]

1. Saruhan Sancağı (Manisa)
2. İzmir Sancağı ^[3]
3. Aydın Sancağı
4. Menteşe Sancağı (Muğla)
5. Denizli Sancağı