Feluka

Feluka (Arapça: فلوكة, falûkatu, muhtemelen Yunancadaki ἐφόλκιον (Epholkion) kelimesinden türemiş^[1]) Doğu Akdeniz'de kullanılan tahta yelkenli ve Doğu Karadeniz'de kullanılan geleneksel teknedir. Tahta yelkenli olan feluka Malta, Irak ve Tunus da dahil olmak üzere en çok Mısır ve Sudan'da (özellikle Nil ve Kızıldeniz boyunca) kullanılmaktadır. Giydirme paneli bir veya iki Latin yelkeninden oluşmaktadır. Genellikle on yolcu alabilen feluka yelkenlilerin mürettebatı iki veya üç kişiden oluşur.

Nil Nehri'nde giden bir feluka, El-Uksur

Mısır

Motorlu tekne ve feribotların ülkede bulunmasına rağmen felukalar, günümüzde Asvan ve El-Uksur gibi Nil'e bitişik şehirlerde ulaşım aracı olarak kullanılmaktadır. Motorlu teknelerden daha sessiz olmasından dolayı özellikle turistler tarafından tercih edilmektedir.

San Francisco

Union Street'teki balıkçı iskelesinde yer alan bir feluka

Büyük bir feluka filosu, devlete ait Balıkçı İskelesinin inşasından önce ve sonra San Francisco rıhtımlarına gelmiştir. Hafif, küçük ve manevra kabiliyetine sahip olan felukalar, San Francisco Körfezi'ndeki balıkçı filosunun dayanak noktasıydı.

Doğu Karadeniz

Laz botu veya Laz felukası olarak da bilinen feluka, Trabzon-Rize-Artvin ve Gürcistan'ın Karadeniz kıyısında balık avlamada ve taşımacılıkta kullanılanılıyordu. Genellikle kestane ağacından yapılan feluka Lazlar tarafından inşa ediliyor ve ağları hazırlanıyordu. Felukalar 1970'lere kadar yunus avlamak için kullanılmıştır.^[2] Romalı tarihçi Tacitus'a göre, felukalar antik Kolhis krallığından beri bölgede kullanılmaktadır. Yaklaşık 24 metre uzunluğunda olan felukalar saatte 25 kilometre hızda gidebiliyordu ve 1.300 kiloya kadar yük taşıyabiliyordu. Lazistan’da büyük felukaya “Katara” (ქოთარა) denir ve bu tip tekneler 8-9 ton yük taşıma kapasitesine sahiptir.^[3] Evliya Çelebi, Gonio'dan Anapa'ya feluka ile seyahat etmiştir. Çelebi'ye göre, felukalar Çoruh'un yanında yetişen ağaçlardan yapılıyordu. Gezgin Hermann Koehler, felukaların Sürmene ve Rize'deki üretim merkezlerinde üretildiği belirtmektedir. Koehler, felukların ters rüzgara karşı iyi yüzebildiğini ve fırtına esnasında durduğunu yazmıştır. Ters rüzgar olduğunda Batum'dan Trabzon'a gitmek 14 ila 18 saat arası sürüyordu.^[4]

Ayrıca bakınız

• Dhov
• Taka