HD 189733 b

HD 189733 b, Tilkicik takımyıldızında yaklaşık olarak 63 ışık yılı uzaklıkta bulunan bir ötegezegendir. 5 Ekim 2005 tarihinde Bouchy liderliğindeki Fransız gök bilimciler tarafından keşfedilmiştir.^[1]

HD 189733 b

Jüpiter ve HD 189733 b'nin (sağda) boyut karşılaştırması
Keşif[1]
Keşfeden	Bouchy vd.
Keşif yeri	Haute-Provence Gözlemevi
Keşif tarihi	5 Ekim 2005
Keşif yöntemi	Doppler spektroskopisi Geçiş
Yörünge özellikleri[2]
Yarı büyük eksen	0,03100 ± 0,0006 AU (4.638.000 ± 90.000 km)
Dış merkezlik	<0,0039
Yörünge periyodu	2,218575200(77) g 53,2458048 sa
Ortalama yörünge hızı	152,0 km/s
Eğiklik	85,580°±0,060°
Yarı-genlik	201,3±1,6 m/s
Yıldız	HD 189733
Fiziksel özellikler[2]
Ortalama yarıçap	1,138±0,027 RJ
Kütle	1,123±0,045 MJ
Ortalama yoğunluk	0,943+0,081 -0,072 g/cm3
Yüzey kütle çekimi	21,5 m/s2 (2,2 g)
Albedo	0,40±0,12 (290–450 nm)[3] <0,12 (450–570 nm)[3] 0,076±0,016 (geometrik)[4]
Sıcaklık	1192 K (919 °C; 1686,2 °F)[5] 1490 K (1217 °C; 2222,6 °F)[6]
Wikimedia Commons'ta ilgili ortam

Yaklaşık Jüpiter büyüklüğündeki gezegen yaşam oluşması için fazla sıcaktır. Fakat Hubble gözlemleri başka yıldızların etrafındaki gezegenlerde yaşamın temel kimyasının tespit edilebileceği tezini kanıtlar niteliktedir. Organik kimyasallar yaşam süreçlerinin bir yan ürünü olabilirler ve bunların bir gün Güneş Sistemi dışında Dünya benzeri bir gezegende tespiti, bildiğimiz anlamda yaşamın Dünya dışındaki ilk izi olabilir.

Hubble Yakın Kızılötesi Kamera ve Çoklu Cisim Spektrometresi'ni kullanılarak 63 ışık yılı mesafedeki gezegenin yaydığı kızılötesi ışık incelendi. Gezegenin atmosferindeki gazlar, gezegenin sıcak iç bölgelerinin yaydığı ışığın bazı dalga boylarını soğuruyor. Üstelik sadece karbondioksit değil, karbonmonoksit de tespit edilmiştir. Bu moleküller gezegenden Dünya'ya ulaşan ışımalarında kendilerine özgü parmak izleri bırakırlar. Bu durum Güneş Sistemi dışındaki bir gezegenden elde edilen ilk kızılötesi tayfıdır.

Bu tip gezegenler belli aralıklarla yıldızlarının önünden ve arkasından geçerek bir tutulma olayı gerçekleştirmektedirler. HD 189733b, 2,2 günde bir, yıldızının arkasından geçiyor. Bu durum, yıldızın tek başına yaydığı ışığını, yıldız ve gezegenin birlikte yaydıkları ışıktan çıkarmaya ve bu sayede sadece gezegenin ışığını ayırt etmeye ve böylece gezegenin gündüz tarafı üzerinde kimyasal bir analiz yapmaya imkân sağlamaktadır.

İlk defa bir ötegezegenin rengi Hubble Uzay Teleskobu tarafından tespit edildikten sonra bir sanatçının tasviriyle HD 189733 b.

Ayrıca bakınız

• HD 209458 b
• 51 Pegasi b