Rainer Weiss

Rainer "Rai" Weiss, (29 Eylül 1932, Berlin, Almanya - 25 Ağustos 2025, Cambridge, Massachusetts), Amerikalı bir fizikçiydi. Kütleçekim fiziği, lazer fiziği ve astrofizik alanlarında çalışmalarda bulunmuştur.

Rainer Weiss
Weiss, 2017
Doğum	29 Eylül 1932 Berlin, Almanya
Ölüm	25 Ağustos 2025 (92 yaşında) Cambridge, Massachusetts, ABD
Eğitim	Massachusetts Teknoloji Enstitüsü
Ödüller	Einstein Ödülü (2007) Atılım Temel Fizik Özel Ödülü (2016) Gruber Kozmoloji Ödülü (2016) Shaw Ödülü (2016) Kavli Ödülü (2016) Harvey Ödülü (2016) Asturias Prensesi Ödülü (2016) Nobel Fizik Ödülü (2017)
Kariyeri
Dalı	Fizik
Çalıştığı kurumlar	Massachusetts Teknoloji Enstitüsü
Doktora danışmanı	Jerrold R. Zacharias
Doktora öğrencileri	Nergis Mavalvala

Weiss, yerçekimi dalgası dedektörleri ile ölçümler yapan LIGO projesinin önde gelen bilim adamlarından biriydi. 2017 yılında, LIGO dedektörüne ve yerçekimi dalgalarının gözlemlenmesine yaptığı önemli katkılardan dolayı Kip Thorne ve Barry Barish ile birlikte Nobel Fizik Ödülü'nü layık görüldü.^[1]

Hayatı

Rainer Weiss, Yahudi-Hıristiyan bir ailenin iki çocuğundan biriydi. Babası Friedrich Weiss Berlin'de meşhur bir nörolog, tanınmış bir komünist ve meşhur Rathenau Ailesi'nin de yakın dostuydu. Ailesi, Almanya'da Nasyonal Sosyalistlerden kaçarak önce Prag'a, 1938'de ise Amerika Birleşik Devletleri'ne göç etti.^[2]

Weiss, okula New York City'de gitti. Columbia Grammar School ve Massachusetts Institute of Technology'de okudu, 1955'te lisans derecesini aldı ve 1962'de Jerrold Zacharias'ın danışmanlığında doktorasını tamamladı. Doktora sonrası araştırmacı olarak 1962 yılına kadar Tufts Üniversitesi'nde öğretim görevlisi ve yardımcı doçent olarak çalıştı, ardından Princeton Üniversitesi'nde Robert Dicke ve David Todd Wilkinson ile birlikte çalıştı. 1964'ten itibaren MIT'de yardımcı profesör olarak çalıştı, 1967'de doçent, 1973'te ise profesör oldu. 2001'den itibaren burada emeritus profesör ve aynı zamanda Louisiana State Üniversitesi'nde yardımcı profesör olarak görev yaptı.

2017'de, "LIGO dedektörüne yaptığı önemli katkıları ve kütleçekimsel dalgaların gözlenmesi" çalışmasıyla, Barry Barish ve Kip Thorne ile birlikte Nobel Fizik Ödülü'nin sahibi oldu.^[3]

Doktora öğrencileri arasında Nergis Mavalvala ve Rana Adhikari'de vardı.

Weiss, 25 Ağustos 2025 tarihinde 92 yaşında vefat etti.^[4]

Etkisi

Weiss, başlangıçta atom fiziği ve atom saatlerinin geliştirilmesi ile ilgilendi. 1970'lerde balon ölçümleri ile kozmik mikrodalga arka planının ölçülmesinde öncülerden biri oldu ve daha sonra COBE uydusunun bu ölçümlerdeki liderlik görevini üstlendi.^[5] 1980'lerin sonunda, yerçekimi dalgaları dedektörleri için lazer interferometrelerin geliştirilmesinde öncü bir rol oynadı ve bu, LIGO projesine yolunu açtı.