Vahanca

Vahanca
Vahanca
X̆ik zik
Bölge	Afganistan, Çin, Pakistan, Tacikistan
Etnisite	Vahanlılar
Konuşan sayısı	58.000 (2015)
Dil ailesi	Hint-Avrupa Hint-İran İran Doğu İran Pamir dilleri Vahanca; ; ; ; ;
Yazı sistemi	Arap alfabesi, Kiril alfabesi, Latin alfabesi
Dil kodları
ISO 639-3	wbl
Glottolog	wakh1245

Vahanca ya da Vahi (X̆ik zik), Doğu İran dillerinin Pamir alt grubuna ait bir dildir. Esas olarak Afganistan, Çin, Pakistan ve Tacikistan sınırlarının bir araya geldiği Vahan Koridoru civarlarında yaşayan Vahanlılar tarafından konuşulur.

Pratik Bilgiler Bölge, Etnisite ...

Çin'de Sincan Uygur Özerk Bölgesi'nin güneybatısındaki Taşkurgan Tacik Özerk İlçesi'ne bağlı Dafdar [en] yerleşiminde yaşayan Çin Tacikleri tarafından konuşulur.

[1]

[2]

	Ön [en]	Merkez	Arka
Kapalı	i	ɨ	u
Orta	e	ə	o
Açık	a

	Dudaksıl	Dişsil	Dişyuvasıl	Dişyuvasıl- damaksıl [en]	Üstdamaksıl	Artdamaksıl	Küçükdilsil [en]	Gırtlaksıl
Genizsil [en]	m	n
Patlamalı [en]	p b	t̪ d̪			ʈ ɖ	k ɡ	q
Patlamalı sürtünmeli [en]			t͡s d͡z	t͡ʃ d͡ʒ	ʈ͡ʂ ɖ͡ʐ
Sürtünmeli	f v	θ ð	s z	ʃ ʒ	ʂ ʐ	x ɣ	χ ʁ	h
Sürtünmesiz [en]		l		j		w
Titrek [en]		r

Harf	ا	آ	ب	پ	ت	ټ	ث	ج	ڃ	چ	ڇ	څ	ځ	ح	خ	د	ډ	ذ	ر	ز	ږ	ژ	ڙ	س
IPA	[a]、[Ø]	[o]	[b]	[p]	[t̪]	[ʈ]	[θ]	[d͡ʒ]	[ɖ͡ʐ]	[t͡ʃ]	[ʈ͡ʂ]	[t͡s]	[d͡z]	[h]	[χ]	[d̪]	[ɖ]	[ð]	[r]	[z]	[ɣ]	[ʒ]	[ʐ]	[s]
Harf	ښ	ش	ڜ	ص	ض	ط	ظ	ع	غ	ف	ڤ	ق	ک	گ	ل	م	ن	ه	و	ؤ	وْ	ي	ی
IPA	[x]	[ʃ]	[ʂ]	[s]	[z]	[t]	[z]	Ø	[ʁ]	[f]	[v]	[q]	[k]	[g]	[l]	[m]	[n]	[h]	[w]、[ə]	[u]	[ɨ]	[i]	[j]、[e]

Harf	А а	Б б	В в	В̌ в̌	Г г	Ғ ғ	Г̌ г̌	Д д	Д̣ д̣	Д̌ д̌	Е е	Ё ё	Ж ж	Ж̣ ж̣	З з	Ҙ ҙ	И и	Й й	К к	Қ қ	Л л	М м	Н н	О о	П п
IPA	[a]	[b]	[v]	[w]	[g]	[ʁ]	[ɣ]	[d̪]	[ɖ]	[ð]	[e]、[je]	[jo]	[ʒ]	[ʐ]	[z]	[d͡z]	[i]	[j]	[k]	[q]	[l]	[m]	[n]	[o]	[p]
Harf	Р р	С с	Т т	Т̣ т̣	Т̌ т̌	У у	Ф ф	Х х	Х̌ х̌	Ҳ ҳ	Ц ц	Ч ч	Ч̣ ч̣	Ҷ ҷ	Ҷ̣ ҷ̣	Ш ш	Ш̣ ш̣	Щ щ	Ъ ъ	Ы ы	Ә ә	Ь ь	Э э	Ю ю	Я я
IPA	[r]	[s]	[t̪]	[ʈ]	[θ]	[u]	[f]	[χ]	[x]	[h]	[t͡s]	[t͡ʃ]	[ʈ͡ʂ]	[d͡ʒ]	[ɖ͡ʐ]	[ʃ]	[ʂ]	[ʃt͡ʃ]	Ø	[ɨ]	[ə]	Ø	[e]	[ju]	[ja]

Harf	A a	B b	C c	Č č	Č̣ č̣	D d	Ḍ ḍ	Δ δ	E e	Ə ə	F f	G g	Ɣ ɣ	Ɣ̌ ɣ̌	H h	I i	J̌ ǰ	J̣̌ ǰ̣	K k	L l	M m	N n
IPA	[a]	[b]	[t͡s]	[t͡ʃ]	[ʈ͡ʂ]	[d̪]	[ɖ]	[ð]	[e]	[ə]	[f]	[g]	[ʁ]	[ɣ]	[h]	[i]	[d͡ʒ]	[ɖ͡ʐ]	[k]	[l]	[m]	[n]
Harf	O o	P p	Q q	R r	S s	Š š	Ṣ̌ ṣ̌	T t	Ṭ ṭ	Θ ϑ	U u	V v	W w	X x	X̌ x̌	Y y	Z z	Ž ž	Ẓ̌ ẓ̌	Ʒ ʒ	Ы ы
IPA	[o]	[p]	[q]	[r]	[s]	[ʃ]	[ʂ]	[t̪]	[ʈ]	[θ]	[u]	[v]	[w]	[χ]	[x]	[j]	[z]	[ʒ]	[ʐ]	[d͡z]	[ɨ]

Vahanca

Fonoloji

Ünlüler

Ünsüzler

Ortografi

Arap harfleri

Kiril harfleri

Latin harfleri

Söz varlığı

Ayrıca bakınız

Kaynakça

Wikiwand - on

**İran dillerinin sözcük karşılaştırması**^[6]
Sözcük anlamı	Batı İran dilleri		Doğu İran dilleri
Sözcük anlamı	Farsça^[7]	Tacikçe^[8]	Şugnanca^[9]	Sarıkolca^[10]	Vahanca^[5]
oğul (isim)	[pisær] (پسر)	[pisar] (писар)	[put͡s] (пуц)	[pɯt͡s] (püts)	[pətr] (pətr)
buğday (isim)	[ɡændum] (گندم)	[ɡandum] (гандум)	[ʒindam] (жиндам)	[ʒandam] (zyandam)	[ɣɯdim] (ɣ̆ədīm)
göz (isim)	[t͡ʃæʃm] (چشم)	[t͡ʃaʃm] (чашм)	[t͡sem] (цем)	[t͡sem] (tsem)	[t͡ʂəʐm] (č̣əẓ̆m)
ateş (isim)	[ɑtiʃ] (اتش)	[otaʃ] (оташ)	[joːt͡s] (йоц)	[jut͡s] (yuts)	[rɯχniɡ] (rыxnīg)
su (isim)	[ɑb] (اب)	[ob] (об)	[xat͡s] (x̆ац)	[xat͡s] (cats)	[jupk] (yupk)
el (isim)	[dæst] (دست)	[dast] (даст)	[ðust] (δуст)	[ðɯst] (zzüst)	[ðast] (δast)
et (isim)	[gʉʃt] (گوشت)	[gʉʃt] (гўшт)	[guːxt] (гӯx̆т)	[gɯxt] (güct)	[guʂt] (gūṣ̌t)
diş (isim)	[dændan] (دندان)	[dandon] (дандон)	[ðindʉn] (δиндẙн)	[ðandun] (zzandun)	[dɯndɯk] (dыndыk)
ayak (isim)	[pɑ] (پا)	[po] (по)	[poːð] (поδ)	[peð] (pezz)	[pɯð] (pāδ)
at (isim)	[æsb] (اسب)	[asp] (асп)	[voːrd͡ʒ] (ворӌ)	[vurd͡ʒ] (vurj)	[jaʃ] (yaš)
bulut (isim)	[æbr] (ابر)	[abr] (абр)	[abri] (áбри)	[varm] (varm)	[mur] (mūr)
yüksek (sıfat)	[bulænd] (بلند)	[baland] (баланд)	[biland] (билāнд)	[bɯland] (büland)	[bɯland] (bəland)
büyük (sıfat)	[kælan] (كلان)	[kalon] (калон)	[ʁulaː] (ғула)	[lour] (lour)	[lup] (lup)
uzak (sıfat)	[dʉr] (دور)	[dur] (дур)	[ðar] (δар)	[ðar] (zzar)	[ðir] (δīr)
iyi (sıfat)	[χʉb] (خوب)	[χub] (хуб)	[χub] (хӯб)	[t͡ʃard͡ʒ] (qarj)	[baf] (baf)
yeni (sıfat)	[næu] (نو)	[nau] (нав)	[nau] (наw)	[nɯd͡ʒ] (nüj)	[ʂəɣd] (ṣ̌ə̄ɣ̆d)
küçük (sıfat)	[χurd] (خرد)	[χurd] (хурд)	[d͡zul] (ʒул)	[d͡zɯl] (dzül)	[d͡zəqlai] (ʒəqlay)
çok (zarf)	[bisjar] (بسيار)	[bisjor] (бисёр)	[bisjoːr] (бисйор)	[pɯr] (pür)	[təqi] (təqi)
beş (sayı)	[pænd͡ʒ] (پنج)	[pand͡ʒ] (панҷ)	[piːnd͡z] (пӣнӡ)	[pind͡z] (pindz)	[pand͡z] (pānʒ)
yedi (sayı)	[hæft] (هفت)	[haft] (ҳафт)	[uːvd] (wӯвд)	[ɯvd] (üvd)	[ɯb] (ыb)
yemek (fiil)	[χwurd] (خورد)	[χʉrd] (хўрд)	[χiːd] (хӯд)	[χiɡ] (hig)	[jitn] (yitn)
demek (fiil)	[ɡuft] (گفت)	[ɡuft] (гуфт)	[lʉvd] (лẙвд)	[levd] (levd)	[xənak] (x̆nak)
görmek (fiil)	[did] (ديد)	[did] (дид)	[wiːnt] (wӣнт)	[wand] (wand)	[winɡ] (wīng)
yapmak (fiil)	[kærd] (كرد)	[kard] (кард)	[t͡ʃiːd] (чӯд)	[t͡ʃeiɡ] (qeig)	[t͡sərak] (cərak)