En İyi Sorular
Zaman Çizelgesi
Sohbet
Bakış Açıları
Windows 11
2021'de yayımlanan Windows sürümü Vikipedi'den, özgür ansiklopediden
Remove ads
Windows 11 (kod adı: Sun Valley),[9][10][11] Microsoft tarafından geliştirilen Windows NT tabanlı Microsoft Windows ailesinin çıkan son sürümüdür. 5 Ekim 2021 tarihinde piyasaya sürülmüştür. Windows 11 sistem gereksinimlerini karşılayan Windows 10 cihazları için ücretsiz bir yükseltme olarak sunulmuştur.
Remove ads
Geliştirme
Özetle
Bakış açısı
Duyurulmadan önceki süreç
Windows 10'un piyasaya sürülmesinden sonra bazı Microsoft çalışanları, bunun "Windows'un son sürümü" olacağını belirtmişti.[12][13] İşletim sistemi, zaman içinde piyasaya sürülen yeni yapıları ve güncellemelerinde hizmet olarak Windows modelini benimsedi. Ancak, Microsoft tarafından Windows'un "geniş kapsamlı gençleşmesine" atıfta bulunan bir iş ilanı yayınlamasından sonra, Windows'un yeni bir sürümünün çıkacağı ya da yeniden tasarlanacağı iddiaları ortaya çıktı.[14] Bildirilenlere göre kod adı "Sun Valley" olan tasarım, sistemin kullanıcı arayüzünü çağdaşlaştırmayı hedefliyordu.[15]
Ekim 2019'da Microsoft, Windows 10'un o sırada çıkacak Surface Neo gibi çift dokunmalı ekranlı cihazlar için özel olarak tasarladığı bir sürüm olan Windows 10X'i duyurdu. Farklı ekran yapılandırmaları ve kullanım senaryoları için değiştirilmiş bir kullanıcı arayüzü ve Windows 10'un "canlı kutucukları" olmadan ortalanmış bir görev çubuğu ve güncellenmiş Başlat menüsü gibi değişiklikler içeriyordu. Microsoft, Windows 10X bulunan cihazları 2020'nin sonuna kadar piyasaya sürmeyi planladığını belirtmişti. Mayıs 2020'de, COVID-19 salgını sürecinde Microsoft Windows ve Office ürün sorumlusu Panos Panay, dönemin getirdiği şartlar gereği müşterilere esnek bir Windows deneyimi sunulması gerektiğini, bu nedenle Windows 10X'in ilk başta yalnızca tek ekranlı cihazlarda piyasaya sürüleceğini ve Microsoft'un çift ekranlı cihazları piyasaya sürmek için "OEM ortaklarıyla birlikte doğru anı aramaya devam edeceğini" duyurdu. 18 Mayıs 2021'de Windows Servis ve Teslimat Başkanı John Cable, Windows 10X'in iptal edildiğini ve Microsoft'un "Windows 10X teknolojilerinin Windows'un diğer bölümlerine ve şirketteki ürünlerine entegrasyonunu hızlandıracağını" belirtti.
Windows 11'in önizleme sürümü olduğu iddia edilen bir sürümü 15 Haziran 2021'de çevrimiçi olarak sızdırıldı. Sızdırılan bu sürüm, Windows 11'in yeniden tasarlanmış kutudan çıkar çıkmaz deneyimi (OOBE) ve Windows 11 markalandırmasının yanı sıra iptal edilen Windows 10X'e benzeyen bir kabuk arayüzü içeriyordu.[16]
Duyurulması
Microsoft Build 2021 geliştirici konferansında Microsoft CEO'su Satya Nadella, açılış konuşması sırasında yeni nesil Windows'tan bahsetti. Ayrıca resmi bir duyurunun da çok yakında geleceğini belirtti.[17] Nadella'nın açılış konuşmasından sadece bir hafta sonra Microsoft, 24 Haziran 2021 saat 11.00'de (ET) özel bir Windows etkinliği için davetiyeler göndermeye başladı.[18] Etkinliğin başlama saati diğer Microsoft etkinliklerinden farklı olarak saat 11:00'de idi. Sonrasında Microsoft, 10 Haziran'da YouTube'a Windows başlangıç seslerinin 11 dakikaya uzatılmış halini içeren bir video yükledi. Birçok kişi hem Microsoft'un etkinliğinin başlama saatinin hem de YouTube'a yüklenen Windows başlangıç sesi videosunun süresinin işletim sisteminin Windows 11 olarak adlandırılmasına atıfta bulunduğunu düşündü.[19][20] 21 Haziran'da da Microsoft, Azure Hizmetinin GitHub destek sayfasında Windows 11 ismini resmi olarak doğruladı.[21][22]
24 Haziran 2021'de Microsoft, Windows 11'i resmi olarak duyurdu.[23][24][25] Nadella'ya göre Windows 11, "işletim sisteminin yeniden hayal edilmesidir".[26] Duyurudan sonra Microsoft Store güncellemeleri, yeni Windows Uygulama SDK ("Project Reunion" kod adlı), yeni Fluent Design yönergeleri ve daha fazlası gibi geliştiriciler için olan ayrıntılar, aynı gün içindeki geliştiriciler için olan başka bir etkinlikte tartışıldı.[27][28]
Piyasaya sürülmesi
24 Hazirandaki medya etkinliğinde Microsoft, Windows 11'in kesin bir tarih vermeden "Holiday 2021"de piyasaya sürüleceğini duyurdu.[29][30] 31 Ağustos'ta ise çıkış tarihinin 5 Ekim olduğunu açıkladı. 4-5 Ekim gecesi de sessiz sedasız ISO dosyaları yayınlandı.[31][32]
Remove ads
Özellikleri
Özetle
Bakış açısı
2015'ten bu yana ilk büyük Windows sürümü olan Windows 11, Microsoft'un yeni Akıcı Tasarım yönergelerini takip eden yeni kullanıcı arayüzüyle selefinin üzerine inşa edilmiştir. Kullanım kolaylığı ve esnekliğe[33] odaklanan bu yeni sürüm, yeni üretkenlik ve sosyal özellikler, güvenlik ve erişilebilirlik güncellemeleriyle birlikte gelir ve Windows 10'un bazı eksikliklerini giderir.[34][35]
Uygulamalar ve diğer içerikler için birleşik bir vitrin görevi gören Microsoft Store, Windows 11'de yeniden tasarlanmıştır. Microsoft Store artık geliştiricilerin standart Evrensel Windows Platformu (UWP) uygulamalarının yanı sıra klasik Win32 uygulamaları, İşlevsel Web Uygulamaları (PWA) ve diğer paketleme teknolojilerine sahip uygulamaların dağıtılmasına izin verir.[36] Windows 11, kullanıcıların cihazlarına belirli Android uygulamalarını Amazon Appstore aracılığıyla Microsoft Store içinde yüklemelerine izin verecek. Bu özellik için bir Microsoft hesabı, bir Amazon hesabı ve Amazon Appstore Windows istemcisi için tek seferlik bir yükleme gerekir.[25][37][38][39]
İşbirliği platformu olan Microsoft Teams, Windows 11 kullanıcı arayüzüne entegre edilmiştir ve görev çubuğundan erişilebilir. Skype ise Windows 10'dan farklı olarak artık varsayılan olarak işletim sisteminde yüklü gelmemektedir.[40][41][42]
Microsoft, ayrıca Windows 11'e daha küçük güncelleme boyutları, "herhangi bir tarayıcıda" daha hızlı web taraması, uyku modundan daha hızlı uyanma süresi ve daha hızlı Windows Hello kimlik doğrulaması gibi performans iyileştirmeleri de ekledi.[34][35]
Güncellenmiş Xbox uygulaması da, Windows 11 ile birlikte gelir.[43][44] Xbox Series X ve Series S te bulunan Auto HDR ve DirectStorage teknolojileri, Windows 11'e entegre edildi; DirectStorage, DirectX12 Ultimate'ı destekleyen bir grafik kartı ve en az 1 terabayt boyutunda bir NVMe SSD gerektirir.[43][45]
Kullanıcı arayüzü
İşletim sistemi genelinde yeniden tasarlanmış bir arayüz mevcuttur; yarı saydamlık, gölgeler, yeni bir renk paleti ve yuvarlatılmış kenarlar, kullanıcı arayüzünün geneline eklenmiştir.[46] Görev çubuğu düğmeleri varsayılan olarak ortaya hizalanmıştır.[47] Yeni Pencere Öğeleri düğmesi ile, Microsoft News tarafından sağlanan bir haber akışı eklenmiştir. (Windows 10'un sonraki sürümlerinde sunulan Haberler ve İlgi Alanları panelini genişletir).[34][35]
Başlat menüsü, Windows 8 ve 10'da bulunan Canlı Döşemeler yerine üst kısmında sabitlenmiş uygulamalardan oluşan bir ızgara ve alt kısmında da önerilen veya yeni yüklenen uygulamalar ve belgeler listesi bulunacak şekilde büyük ölçüde yeniden tasarlandı.[34][35]
Windows 10'da tanıtılan bir özellik olan Görev Görünümü, yeni bir tasarıma sahiptir ve artık her sanal masaüstüne ayrı duvar kağıtları ayarlamayı destekler. Pencere yakalama işlevi, iki ek özellikle geliştirilmiştir; Tutturma düzenleri, kullanıcının birden fazla pencereyi ekrana sığdırmak için kullanmak istediği önceden belirlenmiş bir düzeni seçmesine olanak tanır. Aynı düzen, uygulamalar açıkken simge durumuna küçültülebilir ve düzen aynı kalacak şekilde görev çubuğundan bir "Sabitlenmiş Grup" olarak geri yüklenebilir.[35]
Windows 11, yeni bir yazı tipi olan Segoe UI Variable ile birlikte gelir. Yazı tipi, eski Segoe UI yazı tipinin hesaba katmadığı modern yüksek DPI ekranlarda daha iyi ölçeklenecek şekilde tasarlanmıştır.[48] Sistemdeki diğer değişiklikler, yeni sistem simgeleri, animasyonlar, sesler ve araçlardır.[49][50] Arayüzün ve başlat menüsünün çoğu, iptal edilen Windows 10X'teki tasarımla hemen hemen aynıdır.[47] Dosya Gezgini ve Windows Ayarları uygulamaları ise yeniden tasarlanmıştır.[51][52]
Sistem güvenliği
Minimum sistem gereksinimlerinin sonucu olarak, Windows 11 yalnızca Güvenilir Platform Modülü 2.0 güvenlik yardımcı işlemcisine sahip cihazlarda çalışır.[53] Microsoft'a göre, TPM 2.0 yardımcı işlemcisi, ürün yazılımı ve donanım saldırılarına karşı koruma için kritik bir "yapı taşıdır." Ek olarak, Microsoft artık Windows 11'e sahip cihazların sanallaştırma tabanlı güvenlik (VBS), hiper yönetici korumalı kod bütünlüğü (HVCI) ve Güvenli Önyükleme desteğini ve varsayılan olarak etkinleştirilmesini zorunlu kıldı.[54] İşletim sistemi bunun yanında, sıfır gün açıklarına karşı koruma için, desteklenen Intel ve AMD işlemcilerde donanım tarafından uygulanan yığın koruması desteğine sahiptir.
Windows 11, önceki Windows sürümü olan Windows 10 gibi, Windows Hello aracılığıyla çok faktörlü kimlik doğrulamayı ve biyometrik kimlik doğrulamayı da desteklemektedir.[54]
Android için Windows Alt Sistemi
21 Ekim 2021'de Android için Windows Alt Sistemi (WSA), Amerika Birleşik Devletleri'ndeki kullanıcılar için Windows 11'in Beta kanal yapılarında kullanıma sunuldu.[55] Android için Windows Alt Sistemi, kullanıcıların cihazlarına Android uygulamaları yüklemesine ve çalıştırmasına olanak tanır. Kullanıcılar, APK dosya biçimini kullanarak Android uygulamalarını herhangi bir kaynaktan yükleyebilir.[56] WSA için Microsoft Store'da Amazon Appstore istemcisi de mevcuttur.[57] Windows için Amazon Appstore ve Windows için Android Alt Sistemi, 15 Şubat 2022'de Windows 11 Sürüm derlemesi 22000.527'de Amerika Birleşik Devletleri'ndeki Sürüm Önizleme kanalı kullanıcılarının kullanımına sunuldu.[58]
WSA, Intel Bridge çalışma zamanı derleyicisini temel alır. Intel, teknolojinin kendi CPU'larına bağımlı olmadığını ve diğer üreticilerin x86-64 ve ARM CPU’larında da destekleneceğini belirtti.[59]
Remove ads
Sürüm geçmişi
Özetle
Bakış açısı
Windows 11, Windows 10 gibi belirli bir sürede yeni özellik güncellemeleri alır. Yeni Windows 11 sürümleri, Windows 10'da olduğu gibi önce Windows Insider programındaki çeşitli kanallarda test edilir ve ardından kararlı sürüm olarak yayınlanır.
Yıllık Güncellemeler ve Moments Güncellemeleri
Windows 11 yıllık büyük güncellemeler alır ancak Microsoft önceki Windows sürümlerinden farklı olarak bazen yıllık güncelleme öncesinde Moments ismini verdiği küçük güncellemelerle güncel sürüme yıllık sürüm çıkmadan önce yeni özellikler ekler. 2022'deki güncellemeden itibaren, Enterprise ve Education sürümlerinde, yıllık sürümlere eklenen önemli özellikler bir sonraki yıllık sürüme kadar varsayılan olarak kapatılacaktır, ancak istenirse bu özellikler bir grup ilkesi aracılığıyla manuel olarak etkinleştirilebilir.[60]
Güncellemeler ve Destek
Windows 10 sürümleri gibi, Windows 11 sürümleri de Microsoft'un Modern Yaşam Döngüsü İlkesini takip eder. Bazı Windows 11 sürümlerinin yıllık özellik güncelleştirmeleri için kendi yaşam döngüsü desteği vardır; bu süre Home ve Pro sürümleri için iki yıl, Education ve Enterprise sürümleri için üç yıldır. Ayrıca Microsoft, Windows 11'in minimum donanım gereksinimlerini karşılamayan bir makineye kurulması durumunda yaşam döngüsü boyunca güncelleme garantisi sağlamadığını belirtmiştir.[61]
Remove ads
Sistem gereksinimleri
Özetle
Bakış açısı
Windows 11, yalnızca 64-bit işlemcileri (x86-64 veya ARM64) destekler. 32-bit (IA-32) işlemcier artık desteklenmez. Eski tip BIOS (legacy BIOS) artık desteklenmemektedir. Güvenli Önyükleme ve TPM 2.0 güvenlik yardımcı işlemcisi ve UEFI ürün yazılımı artık gereklidir.[62][63][64][65] Pek çok anakartın TPM desteğine sahip olmaması, TPM yuvası bulunsa da TPM modülünün haricen satın alınması gerekmesi veya CPU'nun donanım seviyesinde yerleşik olarak bulunan TPM'in varsayılan olarak anakart ürün yazılımında devre dışı bırakılmış olması nedeniyle özellikle TPM gereksinimi tartışmalara neden olmuştur. Etkinleştirmek için bilgisayarın UEFI'ındaki ilgili ayarın değiştirilmesi gerekir.[66][67] Minimum RAM ve depolama gereksinimleri de önemli ölçüde artırıldı. Artık en az 4 GB RAM ve 64 GB depolama alanı gerekir. S modu yalnızca Windows 11'in Home sürümü için desteklenecek.[68]
Remove ads
Eleştiriler
Windows 11, sistem gereksinimlerinin büyük artışından ötürü eleştirildi. Microsoft, Windows 11'in sadece Secure Boot ve TPM 2.0 destekli UEFI 64 bit ürün yazılımına sahip cihazlarda çalışacağını belirtmiştir. Şirket Intel işlemciler için Skylake Xeon ailesi CPU'lar ve üstünü içeren bir Windows 11 uyumlu işlemci listesi yayınlamıştır. Ayrıca AMD işlemciler için de Ryzen 2000 serisi ve üstünü içeren bir uyumlu işlemci listesi yayınladı. Her ne kadar bazı eski işlemciler Windows 11'i rahat bir şekilde çalıştırabilecek güce sahip olsalar da Microsoft yine de bu işlemcilere destek vermemiştir.
Bu eleştirilerin ardından Microsoft yaptığı bir açıklamada Intel Core 7. nesil ve AMD Ryzen 1. nesil işlemcileri de Windows 11 için test edeceğini açıklamıştır.[69] Ama AMD Ryzen 1. Nesil ve Intel Core 6. ve 7. nesil işlemcileri test ettikten sonra sadece Intel'in 6. jenerasyon Skylake-X tabanlı Core i7-7800X, Core i7-7820X, ile Core i7-9800X masaüstü işlemcilerine ve 7. jenerasyon Kaby Lake tabanlı i7-7820HQ notebook işlemcisine destek vermiştir. AMD'nin destek listesinde ise herhangi bir değişiklik yapılmadı.[70][71]
Remove ads
Kaynakça
Wikiwand - on
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Remove ads