Запорожье

Запорожье яки Запорижжя (укр. Запоріжжя, элек Александровск исемен йөрткән) — Украинаның көньяк өлешендә урнашкан шәһәр, Запорожье өлкәсенең административ үзәге.

Запорожье
укр. Запоріжжя
Байрак[d]	Илтамга[d]
Нигезләнү датасы	952[1]
Рәсми исем	Запоріжжя
... хөрмәтенә аталган	Запорожье[d]
Демоним	запорожець, запоріжанка, запоріжці, zaporoghi, zaporoghiani, Zaporožan һәм Zaporožanka
Рәсми тел	украин теле
Дөнья кисәге	Европа
Дәүләт	Украина[2]
Нәрсәнең башкаласы	Запорожье өлкәсе, Александровск өязе[d], Александровская губерния[d], Запорожский округ[d], Запорожский район[d], Запорожская городская община[d] һәм Запорожский городской совет[d]
Административ-территориаль берәмлек	Запорожская городская община[d], Запорожский городской совет[d], Запорожский округ[d], Екатеринослав губернасы, Александровская губерния[d] һәм Екатеринослав губернасы[3]
Сәгать поясы	EEDT[d], UTC+02:00 һәм UTC+03:00
Диңгез, күл яки елга эчендә яки янында урнашуы	Днипро
Хөкүмәт башлыгы вазыйфасы	городской голова[d]
Башкарма хакимият башлыгы	Регина Харченко[d][4]
Канунбирү органы	Запорожский городской совет[d]
Әгъзалык	Union of the Baltic Cities[d][5]
Халык саны	710 052 (1 гыйнвар 2022)[6]
Административ бүленеше	Александровский район[d], Заводский район[d], Коммунарский район[d], Днепровский район[d], Вознесеновский район[d], Хортицкий район[d] һәм Шевченковский район[d]
Диңгез дәрәҗәсе өстендә биеклек	86 метр
Кардәш шәһәр	Лаһти[7], Birminghem[7], Линц[8], Ашдод[d][9], Магдебург, Ичан[d], Бельфор һәм Оберһаузен
Бүләкләр	[10]
Мәйдан	331 км²[11]
Почта индексы	69001–69124[12]
Рәсми веб-сайт	zp.gov.ua​(укр.)​(рус.)​(ингл.)
Феноменның икътисады	economy of Zaporizhia[d]
Җирле телефон коды	061
Шәрәфле ватандашлар төркеме	[d]
Монда җирләнгәннәр төркеме	[d]
Запорожье Викиҗыентыкта

Халык саны — 710 052

Шәһәрдә урнашкан күп сәнәгый ширкәтләр һаваны пычраталар.

География

Запорожье Украинаның көньяк далалы өлешендә, Днепр елгасының ярларында, Киевтан 500 километр көньяк-көнчыгыштарак урнашкан.

Климат

Запорожье климаты
Күрсәткеч	Гый	Фев	Мар	Апр	Май	Июн	Июл	Авг	Сен	Окт	Ноя	Дек	Ел
Абсолют максимум, °C	12,2	16,2	23,4	31,4	35,9	36,5	39,0	40,2	35,0	35,0	20,9	15,0	40,2
Уртача максимум, °C	−0,4	0,4	6,4	15,3	21,9	25,7	28,3	27,9	21,8	14,3	5,9	0,8	14,0
Уртача температура, °C	−3,1	−2,9	2,2	9,9	16,2	20,1	22,5	21,8	16,1	9,4	2,5	−1,8	9,4
Уртача минимум, °C	−5,7	−5,9	−1,5	4,9	10,5	14,6	16,7	15,7	10,9	5,2	−0,2	−4,3	5,1
Абсолют минимум, °C	−29,3	−26,1	−25	−8,2	−2	5,0	8,2	3,9	−3	−8,9	−18,6	−26,2	−29,3
Явым-төшем нормасы, мм	42	35	36	36	43	62	46	39	36	35	44	44	498
Чыганак: Погода и климат

Тарих

1770 елда Александровская кирмәне буларак нигезләнгән. 1806 елда өяз шәһәре статусы бирелгән. 1920-1921 елларда губерна үзәге булып торган; 1921 елда шәһәргә Запорожье исеме кушылган.

1939 елдан Запорожье өлкәсе үзәге булып тора.

Бөек Ватан сугышы барышында (1941 елның 4 октябре) шәһәр алман-фашист гаскәрләре тарафыннан басып алына. 1943 елның 14 октябрендә азат ителгән.

Сәнәгать

Запорожье Украинаның зур сәнәгый үзәге, шәһәрдә 280 артык ширкәт урнаша, шул исәптән авиация моторын җитештерү заводы «Мотор Сич», шул заводта җитештерелгән двигательләр Казан боралак заводында боралаклар җитештерү өчен кулланыла.

Халык

1959[13]	1970[14]	1979[15]	1989[16]	2001[17]
434 638	657 890	780 745	883 909	815 256

Эчке бүленеш

Запорожье районнары

Шәһәр 7 районга бүленә:

1. Олександр районы
2. Завод районы
3. Коммуна районы
4. Днепр районы
5. Вознесенка районы
6. Хортица районы
7. Шевченко районы

Моны да карагыз

• Запорожье өлкәсе