Варвара Степанова

Варва́ра Фёдор кызы Степа́нова (9 (21) октябрь 1894, Ковно^[14][15] - 20 май 1958, Мәскәү) - совет рәссамы-авангардист, конструктивизм вәкиле, дизайнер һәм шагыйрь,Александр Родченкоңын хатыны һәм көрәштәше. Шулай ук Варст тәхәллүсе астында да эшләгән.

Википедиядә Степанов фамилияле башка кешеләр турында мәкаләләр дә бар.

Ватандашлык	Россия империясе  РСФСР[d]  СССР
Тугандагы исем	рус. Варвара Фёдоровна Степанова
Туу датасы	9 (21) октябрь 1894[1][2]
Туу урыны	Каунас, Россия империясе[3][1]
Үлем датасы	20 май 1958(1958-05-20)[4][5][6][…] (63 яшь)
Үлем урыны	Мәскәү, СССР[7][3]
Күмелү урыны	Тын зираты[d]
Ире яки хатыны	Александр Родченко[8] һәм Дмитрий Фёдоров
Балалар	Варвара Александровна Родченко[d]
Туган тел	рус теле
Һөнәр төре	рәссам, дизайнер, шагыйрь, иллюстратор, художник по текстилю, сәхнә бизәүче, художник-график, истрады әртисе, сәнгатькәр
Эш урыны	ВХУТЕМАС[d] һәм Академия коммунистического воспитания имени Н. К. Крупской[d]
Әлма-матер	Казан сынлы сәнгать укуханәсе һәм Академия де Ла Палет[d]
Эшчәнлек еллары	1985[9]
Әсәрләр җыентыгы	Чикаго сәнгать институты[d], Музей Тиссена-Борнемисы[d], Нью-Йорк заманча сәнгать музее[d], Музей современного искусства[d][3][10], Виктория милли галереясе[d], Музей современного искусства (Антверпен)[d] һәм Музей Гетти[d]
Сәнгать юнәлеше	конструктивизм[d]
Авторлык хокуклары вәкиле	reproduction right represented by CISAC-member[d][11][12]
Автор буларак авторлык хокуклары халәте	әсәрләре авторлык хокуклары белән якланган[d]
Досье в	Швейцарский архив исполнительских искусств[d][13]
Commons Creator бите	Varvara Stepanova
Варвара Степанова Викиҗыентыкта

Тәрҗемәи хәле

Варвара Степанова башкарган «Заманча архитектура» журналы тышчасы (№ 5, 1929 ел)

1910-1914 елда Казан сынлы сәнгать училещесындә укыган, анда Александр Родченко белән танышкан.^[16] училещесыне тәмамламыйча, Мәскәүгә күчкән.

1915-1917 елларда Константин Юон студиясендә шөгыльләнә.

1921 елда «5 × 5 = 25» конструктивистлар күргәзмәсендә катнашкан. 1919-1922 елларда Наркомпросның сынлы сәнгать эшләре буенча Коллегиядә эшли, 1920-1923 елларда Нәфис мәдәният институты белән хезмәттәшлек итә, 1920-1925 елларда Н. К. Крупская исемендәге коммунистик тәрбия академиясенең «ИЗО» студиясендә укыткан, ә 1924-1925 елларда - Югары сәнгать-техник остаханәләрдә. 1924-1925 елларда Беренче ситсынабив фабрикасы белән дизайнер сыйфатында хезмәттәшлек иткән.

Китаплар иллюстрациясендә («Глы-глы» Алексей Кручёных, 1919), театр өчен декорацияләр бизәүдә («Смерть Тарелкина» Всеволод Мейерхольд, 1922) һәм кино («Отрыв», 1926), агитация-сәяси альбомнар булдыруда катнашкан.

Журналларда «Кинофот» (1922), «ЛЕФ», «Яңа ЛЕФ» (1923-1927), «Совет киносы», «Заманча архитектура», «Смена», «Книга и революция» һ.б. (1926-1932), «Совет хатын-кызы» (1945-1946) сәнгать редакторы булып эшләгән, 1933-1934 елларда Партиздатта әдәби редактор булып эшләгән. "Заманча архитекторлар берләшмәсе" әгъзасы булган (ОСА).

1925 елда А. М. Родченко белән берлектә Моссельпром йорты панносын рәсмиләштергән.

1957 елда Степанова үлемнән соң беренче шәхси Родченко эшләре күргәзмәсен оештырган.^[16]

Ире белән Яңа Дон зиратында җирләнган.

Күргәзмәләрдә катнашу

Авангард чорына кадәр

• 1915 — " Рәссамнар-декораторлар яралылар файдасына». Лемерсье галереясе, Мәскәү-рәссам декоратив панноларның ике эскизын тәкъдим итә.

Авангардчылар күргәзмәсе

• 1918-Рәссамнар һөнәр берлегенең 1 нче күргәзмәсе, Мәскәү.
• 1918-5 нче Дәүләт күргәзмәсе. Сынлы сәнгать музее, Мәскәү.
• 1919-10 нчы «предметсыз иҗат һәм супрематизм» дәүләт күргәзмәсе, Мәскәү.
• 1920-XIX Дәүләт күргәзмәсе. Б. Дмитровсктагы күргәзмәләр залы, 11, Мәскәү.
• 1921 — «5 × 5 = 25», Мәскәү.1957 елда Степанова беренче шәхси үлемнән соң Родченко эшләре күргәзмәсен оештыра.

Истәлек

• Варвара Степанова хөрмәтенә Мәскәүдә урам аталган.

Әдәбият

Китаплар

• Лаврентьев А. Н. Варвара Степанова. — М.: Фонд «Русский авангард», 2009. — 252 с. — (Творцы авангарда). — ISBN 978-5-91566-007-5.
• Варвара Степанова: Фактура [предисл. Н. Курчановой] // Формальный метод : Антология русского модернизма. Том 2: Материалы / сост. С. Ушакин. — Москва ; Екатеринбург : Кабинетный учёный, 2016. С. 819—913

Мәкаләләр

• Лаврентьев А. Н. Пародия и юмор в работах Степановой // «Амазонки авангарда» / Ответственный редактор Г. Ф. Коваленко; Государственный институт искусствознания Министерства культуры Российской Федерации. — М.: Наука, 2004. — С. 216—225. — ISBN 5-02-010251-2.
• Родченко Варвара. О Варваре Степановой, её друзьях и жизни // «Амазонки авангарда» / Ответственный редактор Г. Ф. Коваленко; Государственный институт искусствознания Министерства культуры Российской Федерации. — М.: Наука, 2004. — С. 226—232. — ISBN 5-02-010251-2.
• Пивоварова Наталия Алексеевна. Синтез вербальных и визуальных средств в формальной композиции (на примере цветописной графики В. Ф. Степановой) // Манускрипт. 2018. №8 (94).